Nowe, uzupełnione wydanie "Schulza pod kluczem" Wiesława Budzyńskiego trafiło do księgarń. Biograficzny portret Bruno Schulza, jednego z najwybitniejszych literatów XX wieku, autora "Sklepów cynamonowych".
"Schulz był odludkiem, bał się ludzi i źle czuł się w towarzystwie. Mówił, że +żyje tylko w głąb, a nie wszerz, jak inni ludzie+, ponadto, że gdziekolwiek jest, już po kilku dniach tęskni wprost chorobliwie do Drohobycza i +miało się czasem wrażenie, że od reszty świata oddziela go jakaś niewidzialna, nieprzebyta ściana, którą on sam na próżno usiłuje przebić+" - pisze o Schulzu Budzyński, powołując się na świadectwo Izabelli Czermakowej.
Wiesław Budzyński prezentuje portret Schulza przez pryzmat historii miasta, w którym żył i umarł autor "Sklepów cynamonowych". Opisuje przedwojenne losy Drohobycza, przywołując zarówno bogate źródła historyczne, jak i wspomnienia dawnych mieszkańców miasta. Analizuje także oryginalność twórczości Schulza na tle współczesnej mu literatury europejskiej.
Autor przedstawia biografię Schulza od jego korzeni rodzinnych, przez lata nauki i pracy w drohobyckim gimnazjum, wreszcie po okupację i tragiczną śmierć pisarza, zastrzelonego w 1942 roku w ramach porachunków między dwoma nazistowskimi policjantami. "Kiedy Landau zauważył, że Guenther wysyła intarsje do Reichu, przywołał Hauptmana na stronę i strzelił mu w kark. A Guenther w rewanżu zastrzelił Schulza. Ty zabiłeś mego Żyda, ja zabiłem twego!" - pisze Budzyński.
Osobnym wątkiem książki jest wybuch II wojny światowej i "inwazja barbarzyńców", jaka spadła na Drohobycz. Autor opisuje okrucieństwa i absurdy wojny a także realia życia w drohobyckim getcie.
Bruno Schulz to polski artysta żydowskiego pochodzenia. Choć za życia pisał "do szuflady", nie zarabiając nawet na utrzymanie, dziś jego prace stanowią ścisły kanon literatury XX wieku. Tworzył zarówno na gruncie literatury jak sztuk plastycznych. Jego prace łączą się z takimi kierunkami jak surrealizm i psychoanaliza. Do jego najsłynniejszych prac należą "Sklepy cynamonowe" oraz "Sanatorium pod klepsydrą" - opis małomiasteczkowego życia polskich Żydów, w którym zacierają się granice między rzeczywistością a mitem. Jego dorobek pisarski jest bardzo skromny - należą do niego opowiadania, szkice krytyczne i korespondencja. Niektóre z utworów Schulza zaginęły podczas wojny.
W tekście dodatkowo około 100 ilustracji - grafik, rysunków autorstwa Schulza oraz zdjęć. Pierwsze wydanie "Schulza pod kluczem" zostało uznane za Książkę Roku Warszawskiej Premiery Literackiej w 2001 roku.
Publikacja ukazała się nakładem wydawnictwa Świat Książki. (PAP)
pj/ abe/
