Wspomnienia byłych więźniów niemieckiego obozu koncentracyjnego na Majdanku, zilustrowane rysunkami Pawła Piechnika, tworzą komiks historyczny „Chleb wolnościowy”, obrazujący życie więźniów w obozie.
Komiks wydany z okazji 75-lecia istnienia Państwowego Muzeum na Majdanku zaprezentowano w sobotę w Lublinie.
"Przedstawionych jest tu 11 relacji świadków, które zilustrowałem. W komiksie nie ma żadnego słowa ode mnie. Wszystkie teksty, które tu są, to słowa byłych więźniów" – powiedział PAP autor komiksu Paweł Piechnik.
Wspomnienia ocalałych więźniów Majdanka, zaczerpnięte m.in. z ich książek, przedstawione są w trzech częściach komiksu: "O głodzie", "O śmierci", "O wolności". Do komiksu dołączone jest też krótkie posłowie historyczne o powstaniu i funkcjonowaniu obozu, a także słownik terminów i biogramy więźniów, których historie stały się kanwą narracji.
Tytuł komiksu "Chleb wolnościowy" to określenie używane przez więźniów obozów koncentracyjnych w czasie II wojny światowej oznaczające chleb wypiekany na wolności. Symbolizuje ono nie tylko chleb jako dobro, którego w obozie brakowało, ale też tęsknotę za domem i wolnością.
Pomysł na komiks pojawił się kilka lat temu, ale – jak mówił autor – aby go zrealizować, musiał do tego tematu dojrzeć. Prace nad komiksem, jego treścią i obrazami były konsultowane m.in. z byłymi więźniami Majdanka i z pracownikami muzeum na Majdanku. Szczególnie ważne dla autora było spotkanie z byłą więźniarką Danutą Brzosko-Mędryk, której zadedykował swoje dzieło. "Ona wyraziła aprobatę dla tego pomysłu i nadała życie temu projektowi" – powiedział Piechnik.
Promocji komiksu "Chleb wolnościowy" towarzyszyły warsztaty komiksowe, które prowadził Piechnik. Na ulicach Lublina jest także wystawa promująca komiks, którą stanowi 15 plansz z "Chleba wolnościowego" w różnych lokalizacjach w całym mieście.
Paweł Piechnik od 2005 r. zajmuje się zawodowo komiksem, ilustracją, współtworzy filmy animowane, filmy do gier komputerowych i maluje murale. Ukończył studia na Wydziale Architektury Politechniki Poznańskiej, studiował również na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu. W 2012 r. zdobył m.in. Grand Prix za pracę Link w 23. Międzynarodowym Konkursie na Krótką Formę Komiksową na Międzynarodowym Festiwalu Komiksu i Gier w Łodzi.
Niemiecki obóz koncentracyjny na Majdanku istniał od października 1941 r. do lipca 1944 r. Spośród prawdopodobnie 150 tys. osób, które przeszły przez Majdanek, na skutek głodu, chorób, pracy ponad siły, a także w egzekucjach i komorach gazowych życie straciło tu około 80 tys. osób. 60 tys. z nich to byli Żydzi przywożeni do obozu z całej Europy. Na Majdanek trafiali też więźniowie polityczni, kryminalni, świadkowie Jehowy, homoseksualiści, jeńcy wojenni oraz ludzie ujęci podczas łapanek, wysiedleń i pacyfikacji.
Na terenie byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego w listopadzie 1944 r. utworzono Państwowe Muzeum na Majdanku. Muzeum jest instytucją podległą bezpośrednio Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego, prowadzi działalność wystawienniczą, edukacyjną i naukową. Oddziałami muzeum na Majdanku są miejsca pamięci po byłych niemieckich obozach zagłady w Bełżcu (od 2004 r.) i w Sobiborze (od 2012 r.). W ubiegłym roku muzeum na Majdanku i jego odziały w Bełżcu i Sobiborze zwiedziło ponad 217 tys. osób. (PAP)
Autorka: Renata Chrzanowska
ren/ joz/