O okolicznościach podpisania i ratyfikacji konkordatu opowiada książka „Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską 1993/1998” zaprezentowana w środę w Gnieźnie. Jej autor, prymas Józef Kowalczyk był jednym z sygnatariuszy dokumentu.
Publikacja prezentuje historię relacji polsko-watykańskich oraz szereg dokumentów związanych m.in. z negocjacjami ws. konkordatu.
"Tutaj każdy, kto chciałby pisać cokolwiek na temat konkordatu, może znaleźć materiał, jakiego nie znajdzie nigdzie indziej - to materiał w naszym posiadaniu jako autorów poszczególnych zapisów. Mógłby ewentualnie szukać w nuncjaturze czy archiwach Stolicy Apostolskiej, a te są otwierane po 50 latach" – powiedział w trakcie prezentacji abp Kowalczyk, który był wówczas nuncjuszem apostolskim w Polsce.
Jak wyjaśnił, celem publikacji było ukazanie czytelnikowi negocjacji, które doprowadziły do ostatecznej ratyfikacji dokumentu.
Abp Józef Kowalczyk: "Publikacja ta daje jasny obraz tego procesu negocjacyjnego i ratyfikacyjnego, podnoszonych trudności, niekiedy absurdalnych. Patrząc z perspektywy minionych lat, należy zauważyć, że ten okres, zwłaszcza przedłużającego się procesu ratyfikacyjnego, przyczynił się do lepszego poznania zapisów nowoczesnego konkordatu".
"Publikacja ta daje jasny obraz tego procesu negocjacyjnego i ratyfikacyjnego, podnoszonych trudności, niekiedy absurdalnych. Patrząc z perspektywy minionych lat, należy zauważyć, że ten okres, zwłaszcza przedłużającego się procesu ratyfikacyjnego, przyczynił się do lepszego poznania zapisów nowoczesnego konkordatu" – dodał.
W prezentacji uczestniczyła b. ambasador przy Stolicy Apostolskiej i b. premier Hanna Suchocka. Jak stwierdziła, mimo że od podpisania konkordatu minęło 20 lat, cały czas pojawiają się głosy krytyki.
"Możemy spotkać głosy mówiące o tym, że jest to umowa przestarzała. W ostatnim okresie spotkać można było oceny, że jest to suma przywilejów dla Kościoła. Myślę, że tego typu opinie wygłaszane są nie w oparciu o rzetelną analizę konkordatu, tylko z określonych potrzeb politycznych" – powiedziała.
B. premier podkreśliła znaczenie umów zawieranych ze Stolicą Apostolską dla sytuacji międzynarodowej po 1989 r.
"W związku z rozpadem bloku radzieckiego otworzyła się nowa przestrzeń dla zawierania umów ze Stolicą Apostolską. Konkordaty uzyskały swoje nowe miejsce w krajach demokratyzujących się. Te porozumienia stały się jednym z sygnałów procesu demokratyzacyjnego państw Europy Środkowo-Wschodniej" – powiedziała.
Konkordat został podpisany 28 lipca 1993 r. Sygnatariuszami byli nuncjusz apostolski w Polsce abp Józef Kowalczyk, oraz w imieniu rządu polskiego szef MSZ Krzysztof Skubiszewski. Ratyfikacja dokumentu miała miejsce w 1998 roku. (PAP)
rpo/ abr/ as/