Ukazało się drugie wydanie XVII-wiecznego „Opisu miasta Szczecina” Paula Friedeborna. Nakład pierwszego wydania jednego z najstarszych „przewodników po mieście” wyczerpał się w ciągu kilku tygodni.
"To popisowe dzieło szczecińskiego rajcy i późniejszego burmistrza Szczecina Paula Friedeborna, obliczone na rozsławienie miasta także wśród cudzoziemców" – powiedziała PAP autorka przekładu i opracowania dzieła Agnieszka Borysowska z Książnicy Pomorskiej. Dodała, że opis powstał u schyłku Księstwa Pomorskiego, za czasów panowania ostatnich Gryfitów.
"Dzieło Friedeborna jest trochę jak +mucha w bursztynie+. Ukazuje Szczecin w czasach największej świetności, kiedy był stolicą księstwa. Jednocześnie mamy świadomość, że po kilkunastu latach od powstania +Opisu+ Księstwo Pomorskie utraciło niezależność państwową" – zaznaczyła Borysowska.
Jak podkreśliła tłumaczka, dzieło jest świadectwem dumy zaangażowanego w życie miasta autora. Friedeborn podkreślał jego główny walor – rzekę, która była główną arterią komunikacyjną i decydowała o zasobności Szczecina. Chwalił się też instytucjami i "dobrze zorganizowanym społeczeństwem".
"Trzeba pamiętać, że jest to subiektywny obraz człowieka o konkretnej pozycji społecznej. Pewne karty historii były mu nie na rękę. Niemniej jednak, autor może wzbudzać sympatię czytelnika – widoczna jest miłość do miasta i chęć jego rozsławienia" – uważa Borysowska. Jednocześnie – jak dodała tłumaczka – utwór ma duży walor literacki, nie jest suchą kroniką.
Według autorki opracowania, miłośnikom historii miasta dzieło może służyć jako szczególnego rodzaju przewodnik, choć w trasie muszą się liczyć z niespodziankami.
"Można się przejść po Szczecinie z opisem Friedeborna w dłoni – wiele budowli, jak choćby kościoły (choć bez najważniejszego wówczas – Mariackiego), nadal istnieje. Z pewnością jednak +turystę+ zaskoczyłaby mała powierzchnia ówczesnego miasta – Szczecin, w którym mieszkał Friedeborn to zaledwie drobny wycinek dzisiejszego" – powiedziała Agnieszka Borysowska.
"Topograficzny i historyczny opis miasta Szczecina wraz z ryciną" ("Descriptio urbis Stetinensis, topographica, historica, cum icone"), opublikowany w 1624 r. to drugie dzieło Friedeborna. Pierwszy opis miasta stworzył w 1613 r. po niemiecku ("Historische Beschreibung der Stadt Alten Stettin in Pommern"). Do łacińskiego dzieła została dodana rycina – drzeworytowa odbitka widoku miasta od strony wyspy Łasztowni. Jej kopia znajduje się też w wydaniu polskiego tłumaczenia.
Paul Friedeborn (1572–1637) był przedstawicielem bogatej i zasłużonej dla miasta rodziny kupieckiej. Ukończył Pedagogium Książęce w Szczecinie, a następnie uniwersytet w Helmstad, gdzie zdobył wykształcenie prawnicze. Po odbyciu praktyki asesorskiej, w 1596 r. powrócił na stałe do rodzinnego miasta. W 1597 r. objął stanowisko sekretarza miejskiego. Od 1616 r. był rajcą miejskim, a od 1630 r. do śmierci – burmistrzem.(PAP)
autorka: Elżbieta Bielecka
emb/
