Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie otworzył wystawę pt. „Aktor w Teatrze Jerzego Jarockiego”. Wernisaż odbył się 10 października 2022 roku, w 10. rocznicę śmierci reżysera i pedagoga.
Zdjęcia i fragmenty nagrań z wystawionych sztuk, a także wypowiedzi reżysera i artystów z nim współpracujących tworzą wystawę „Aktor w Teatrze Jerzego Jarockiego”, którą przygotowało Muzeum Interaktywne i Centrum Edukacji Teatralnej MICET.
"Jest to z pewnością dla nas wszystkich bardzo ważny moment. Jerzy Jarocki miał znaczący wkład w tworzenie Starego Teatru, jego marki, jego renomy, jego wartości na mapie nie tylko teatru polskiego, ale teatru europejskiego" – powiedział podczas wernisażu wystawy Waldemar Raźniak, dyrektor NST w Krakowie.
Reżyser i pedagog, jeden z największych artystów polskiej dramaturgii, ze Starym Teatrem w Krakowie był związany etatowo przez 36 lat, współtworząc zespół artystyczny tej instytucji.
"Oprócz tego, że stworzył kanon dramatyczny realizowany w tym teatrze, to tak naprawdę stworzył aktorów. Można powiedzieć, że stworzył ten zespół. Nie byłoby Starego Teatru bez Jerzego Jarockiego i bez tego fantastycznego, wspaniałego dorobku reżyserskiego, który mamy przyjemność i zaszczyt na tej wystawie prezentować" – dodał Waldemar Raźniak.
Jarocki wypracował własny styl pracy z aktorem w teatrze. Głównym celem było pokazanie prawdy w sztucznym świecie scenicznej rzeczywistości - dla Jarockiego ważne było poszukiwanie odpowiedniej formy do wyrażania na scenie emocjonalnej prawdy. O magazynowaniu w sobie doświadczenia pracy z twórcą, sposobie dochodzenia do postaci przez emocje zapisane w ciele i wypowiadanej frazie mówili aktorzy w trakcie pracy z reżyserem i wiele lat później, również po śmierci artysty.
"Dla Jerzego Jarockiego aktor był najważniejszy w teatrze. Od samych początków pracy w teatrze uważał, że teatr może się reformować tylko przez aktora. Interesowało go, jak poszukiwać i odkrywać język teatru, który byłby dla współczesnego widza ciekawy. Jak reformować teatr właśnie przez aktora" – podkreśliła kierowniczka muzeum i kuratorka wystawy Anna Litak.
Na studiach reżyserskich w Moskwie Jarocki poznał szkołę rosyjskiej teatralnej awangardy z początków XX wieku od bezpośrednich spadkobierców Konstantina Stanisławskiego czy Wsiewołoda Meyerholda. Proponowane przez nich psychofizyczne metody pracy aktora nad rolą, pogłębione o psychoanalizę Freuda, Jarocki testował w teatrach od początku swoich działań, głównie w Starym Teatrze, inscenizując na scenie sztuki największych polskich pisarzy: Witkiewicza, Gombrowicza, Różewicza i Mrożka.
"Jak sam powiedział, przez całe swoje twórcze życie i pracę z aktorami budował swoją metodę. Powiedział, że pracował głównie nad tym, żeby aktorzy zrozumieli, w jaki sposób mogą z siebie uwalniać emocje poprzez sposób mówienia tekstu, poprzez grę, poprzez ciało" - dodała kuratorka.
Ekspozycja jest wybraną dokumentacją z kilkunastu przedstawień zrealizowanych przez reżysera w Starym Teatrze w latach 1962-1997, która ma wprowadzać widza w procesy scenicznej pracy Jarockiego. Można ją obejrzeć do 6 listopada 2022 roku przy ul. Jagiellońskiej 1 w Krakowie.(PAP)
Autorka: Julia Kalęba
juka/ aszw/