W Instytucie Teatralnym (IT) im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie 18 marca odbędzie się czytanie aktorskie „Elektry” Jeana Giraudoux w reżyserii Jerzego Machowskiego –poinformował PAP dział promocji i komunikacji IT.
„Czytaniem `Elektry` Jeana Giraudoux przypomnimy głośną inscenizację tekstu Sceny Poetyckiej Teatru Wojska Polskiego w Łodzi w reżyserii Edmunda Wiercińskiego, która w 1946 r. stanowiła jedną z pierwszych i najważniejszych prób teatralnej refleksji nad traumą II wojny światowej" - czytamy w przesłanej PAP informacji.
Przypomniano, że w 2024 r. mija osiemdziesiąt lat od reaktywacji polskiego teatru po okresie okupacji hitlerowskiej. „Już w 1944 r. zawodowe sceny rozpoczęły swoją działalność na wyzwolonych obszarach. Nastała wtedy wzmożona aktywność środowiska, które od blisko pięciu lat bojkotowało tzw. jawne teatry i dlatego odcięte było od oficjalnego życia artystycznego” – napisano.
„Po wojnie komunistyczna władza prędko przejęła kontrolę nad wszystkimi instytucjami, a niedługo później w sztuce zadekretowano socrealizm. Okres końca wojny i pierwszych kilkunastu powojennych miesięcy jest zatem wyjątkowym czasem względnej wolności twórczej w polskim teatrze” – wyjaśniono.
Jak podkreślono, jednym z utworów ważnych dla tamtego okresu jest "Elektra"” Jeana Giraudoux. „Sztuka miała swoją prapremierę w 1937 r. w paryskim teatrze Athénée w reżyserii Louisa Jouveta, który zagrał również rolę Żebraka. Polski przekład Jarosława Iwaszkiewicza powstał w czasach okupacji na zamówienie Tajnej Rady Teatralnej” – czytamy w informacji.
Przypomniano, że „polska prapremiera w reżyserii Edmunda Wiercińskiego odbyła się w 1946 r. w Teatrze Wojska Polskiego w Łodzi i została uznana za pierwsze prawdziwie wielkie wydarzenie artystyczne w powojennym teatrze polskim”. Rolę Elektry zagrała Zofia Mrozowska, Żebraka - Aleksander Zelwerowicz, a w pozostałych rolach wystąpili, m.in.: Zofia Małynicz, Jan Kreczmar, Jan Świderski i Andrzej Łapicki.
Jak zaznaczono, „sztuka Jeana Giraudoux rezonowała wówczas ze sporami o tragiczne Powstanie Warszawskie i o postawy Polaków wobec nowej władzy”.
Później po dramat Giraudoux sięgali jeszcze Ludwik René (Teatr Telewizji w 1972 r.), Kazimierz Dejmek (Teatr Dramatyczny w Warszawie w 1973 r.) i Irena Babel (PWST w Krakowie w 1974 r.). „`Elektra` jest zatem od pół wieku nieobecna na polskich scenach. Od tego czasu nasza rzeczywistość uległa wielokrotnym i całkowitym przeobrażeniom. Jednak tematy sprawiedliwości, moralności w polityce, zemsty i ofiary zdają się być wciąż aktualne” – napisano w informacji.
Adaptacja i reżyseria - Jerzy Machowski. Występują: Marek Barbasiewicz, Angelika Kurowska, Andrzej Mastalerz, Kamil Pruban, Jerzy Radziwiłowicz, Karina Rezner, Natalia Sierzputowska, Philippe Tłokiński, Katarzyna Warnke, Katarzyna Zielińska i Samanta Zwolennik.
Jak wyjaśniono, „czytaniu towarzyszyć będzie rozmowa, w której udział wezmą: Marek Piekut – historyk teatru, edytor wydanej w 2017 r. przez Instytut korespondencji pomiędzy Marią a Edmundem Wiercińskimi; dr Jarosław Cymerman, wicedyrektor ds. programowych IT oraz reżyser Jerzy Machowski”.
Początek czytania - 18 marca o godzinie 19 w Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego.
Bilety dostępne są na stronie Instytutu Teatralnego oraz w serwisie GoOut.net.(PAP)
autor: Grzegorz Janikowski
gj/ aszw/