Do czasu znaczącego zmniejszenia liczby zakażeń i wprowadzenia IV etapu znoszenia ograniczeń, Biblioteka Narodowa nie rekomenduje innym książnicom otwarcia czytelń, również swojej nie zamierza otwierać – mówi PAP dyrektor instytucji dr Tomasz Makowski.
Na pytanie, kiedy zostanie otwarta Biblioteka Narodowa dla czytelników, Makowski odpowiedział, że "Biblioteka Narodowa oraz Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego rekomendują bibliotekom najpierw otwarcie wypożyczalni, aby czytelnicy mogli oddać przeczytane książki i wypożyczać do domu następne". "Takiej BN nie prowadzi, zbiory są udostępniane na miejscu ze względu na ich unikatowy charakter. Do czasu znaczącego zmniejszenia liczby zakażeń i wprowadzenia IV etapu znoszenia ograniczeń, Biblioteka Narodowa nie rekomenduje innym bibliotekom otwarcia czytelń, również swojej nie zamierza otwierać" - dodał.
Zdradził, że "w pierwszej kolejności zostanie otwarta czytelnia dla czytelników, którzy szukają publikacji występujących tylko w BN, czyli unikatowych egzemplarzy". "Wraz z ustępowaniem pandemii będziemy szerzej otwierać bibliotekę. Na początku będziemy zachęcać do wcześniejszego umawiania telefonicznego lub mailowego wizyty na konkretną godzinę, aby uniknąć kolejek" - poinformował.
Przypomniał, że w czwartym etapie znoszenia ograniczeń związanych z koronawirusem zostanie zniesiony zakaz otwarcia m.in. kin i teatrów, czyli zamkniętych przestrzeni, w których kilkanaście lub kilkaset osób przebywa w jednym pomieszczeniu przez kilka godzin. "Tak jest również w czytelniach bibliotecznych" - zauważył.
Dyrektor Biblioteki Narodowej zwrócił uwagę, że "o każdej porze otwarta jest Cyfrowa Biblioteka Narodowa dostępna pod adresem: polona.pl". Jak mówił, "to największa w Polsce czytelnia, w której jednocześnie przebywa nawet 2500 czytelników, korzystając z zasobu ponad 3 milionów obiektów cyfrowych". "Poprzez bibliotekę cyfrową POLONA zapewniany jest nieodpłatny, szeroki dostęp do obiektów cyfrowych wysokiej jakości: książek, czasopism, rękopisów, starodruków, map, rysunków, grafik, fotografii, pocztówek, nut i druków ulotnych. W niej nikt nie może się zarazić. Od czasu ogłoszenia pandemii bije rekordy frekwencyjne" - podkreślił.
Przekazał, że Biblioteka Narodowa zwiększy możliwość wypożyczeń międzybibliotecznych cyfrowych (obecnie korzysta z nich w systemie Academica ponad 1000 bibliotek w całym kraju) oraz tradycyjnej wypożyczalni międzybibliotecznej.
Pytany, od czego jest uzależniony termin otwarcia narodowej książnicy powiedział, że "BN jest obecnie w specjalnej sytuacji, ponieważ trwa wielka modernizacja budynku czytelń, której zakończenie planowane jest w przyszłym roku". "Z tego powodu od 2018 r. zbiory są udostępniane w małych czytelniach tymczasowych. Przed ich otwarciem BN zasięgnie opinii inspektora sanitarnego" - powiedział Makowski.
"Należy też pamiętać, że 4 maja uchylony został zakaz działalności bibliotek. Nie oznacza on nakazu otwarcia. Decyzję o otwarciu każdej biblioteki podejmuje jej dyrektor w porozumieniu z organizatorem po konsultacji z inspektorem sanitarnym. Powinna ona zostać podjęta, kiedy biblioteka będzie przygotowana do bezpiecznego funkcjonowania w czasie epidemii. Przy podejmowaniu decyzji należy wziąć pod uwagę liczbę użytkowników i warunki lokalowe, w tym wielkość pomieszczenia, w którym będą przebywali. Rekomendacje dla bibliotek po zniesieniu zakazu prowadzenia działalności bibliotecznej BN opublikowała już trzy tygodnie temu, aby biblioteki miały czas na przygotowania do bezpiecznego otwarcia. Sama też się do tego stosuje" - zaznaczył.
Mówiąc o tym, w jaki sposób BN przygotowuje się na otwarcie powiedział, że "maksymalnie dużo chce zdigitalizować na życzenie czytelników, aby ograniczyć konieczność wizyty w budynku BN". "Przygotowaliśmy rekomendacje dla bibliotek na czas pandemii, sami też się do nich stosujemy. Dostosowujemy nasze regulaminy do zasad profilaktycznych przedstawianych i aktualizowanych przez Główny Inspektorat Sanitarny i Ministerstwo Zdrowia" - podkreślił.
Zwrócił uwagę, że Biblioteka Narodowa oprócz przygotowań do otwarcia swojej siedziby, wspiera bibliotekarzy w całym kraju w bezpiecznym otwarciu bibliotek: opublikowała już 16 kwietnia rekomendacje dla bibliotek po zniesieniu zakazu prowadzenia działalności bibliotecznej, wcześniej opinię prawną oraz uruchomiła poradnię, w której można uzyskać odpowiedzi na pytania dotyczące działalności bibliotek w związku z sytuacją spowodowaną pandemią wirusa. "Zachęcamy bibliotekarzy do zadawania pytań. Prosimy o przesyłanie pytań na adres: poradnia@bn.org.pl" - mówił.
Przypomniał, że "choć książki są papierowe w środku, to ich okładki (np. lakierowane) są wykonane z tworzyw sztucznych i wirus na ich powierzchni pozostaje znacznie dłużej niż na papierze". "Poleca się zarówno użytkownikom, jak i bibliotekarzom, przebywanie w bibliotece w maseczkach i rękawiczkach. Zaleca się ustawienie przesłony ochronnej (np. z pleksi) w punkcie kontaktu użytkownika z bibliotekarzem (np. na ladzie bibliotecznej). Należy pamiętać, by zachować bezpieczną odległość, gdy użytkownik przejawia objawy choroby lub znajduje się w grupie osób, które nie mają obowiązku noszenia maseczki. BN zachęca do zapewnienia w miarę możliwości stanowiska do mycia i dezynfekcji dłoni, dostępu do jednorazowych rękawiczek i maseczek" - wskazał dyrektor Biblioteki Narodowej.
Poinformował, że "po przyjęciu książek od użytkownika należy każdorazowo zdezynfekować blat, na którym leżały książki (wirus na powierzchniach kamiennych może przetrwać do 14 dni)". "Przyjęte książki powinny zostać odłożone na okres minimum 3 dni do skrzyni, pudła, torby lub na wydzielone półki w magazynie, innym pomieszczeniu bądź regale. Odizolowane egzemplarze należy oznaczyć datą zwrotu i wyłączyć z wypożyczania do czasu zakończenia kwarantanny, po tym okresie włączyć do użytkowania. W dalszym ciągu przy kontakcie z egzemplarzami należy stosować rękawiczki" - zaznaczył dyrektor Biblioteki Narodowej. (PAP)
autor: Katarzyna Krzykowska
ksi/ jar/