„Wybitni artyści chcą u nas grać. To świetna promocja festiwalu i Warszawy” – mówi PAP Elżbieta Penderecka, dyrektor 23. Wielkanocnego Festiwalu Ludwiga van Beethovena, który rozpoczyna się 7 kwietnia w Warszawie.
PAP: Koncert inauguracyjny zawsze ma szczególny charakter. Co zatem publiczność usłyszy w tym roku?
Elżbieta Penderecka: Festiwal rozpoczynamy na Zamku Królewskim koncertem popołudniowym o godz. 17- tej, z Christianem Gerhaherem, obecnie jednym z najwybitniejszych barytonów, któremu akompaniować będzie Gerold Huber. W programie znalazła się Franciszka Schuberta "Winterreise" - "Podróż zimowa", nawiązująca do tematu Festiwalu "Beethoven i pieśń romantyczna".
Natomiast, zasadnicza inauguracja odbędzie się wieczorem w Filharmonii Narodowej. Tutaj usłyszymy Sinfonię Varsovię pod batutą Lothara Zagroska. W programie przewidziane są kompozycje Ludwiga van Beethovena: Uwertura Coriolan a także Koncert potrójny, a po przerwie z okazji 150. rocznicy śmierci Berlioza Uwertura Benvenuto Cellini oraz Les nuits d’été ze znakomitą sopranistką Stéphanie d’Oustrac.
W tym roku chciałam przedstawić młodych wybitnych muzyków: nasz utalentowany pianista Szymon Nehring, laureat konkursu im. Artura Rubinsteina. Drugi młody talent to Pablo Ferrndez, o którym Anne-Sophie Mutter powiedziała, że jest najwybitniejszym wiolonczelistą młodego pokolenia, i kolejny talent - skrzypek Yu-Chien Tseng, laureat ostatniego konkursu im. Czajkowskiego w Moskwie.
Tak się zapowiada gala i mam nadzieję, że podobnie jak cały program Festiwalu, przyniesie słuchaczom wiele pięknych wzruszeń.
PAP: Gwiazdą ubiegłorocznego 22. Wielkanocnego Festiwalu był Kristian Zimerma, na którego występ- jak Pani powiedziała - czekała 20 lat. Na jakiego sławnego artystę czekała Pani w związku z 23. edycją Festiwalu?
Elżbieta Penderecka: Wybitną osobowością twórczą, którą gościmy w tym roku, jest Christian Gerhaher, który wystąpił tylko raz na naszym Festiwalu w 2003 r. w Krakowie. Do Warszawy ten wybitny specjalista, jeśli chodzi o wykonanie pieśni, przyjedzie po raz pierwszy. Kolejną znaczącą postacią jest maestro Lothar Zagrosek, po wielu latach ponownie w Polsce. A dla przeciwwagi wymienię Rudolfa Buchbindera, który po raz 22. będzie obecny na Festiwalu. Ten artysta, towarzyszący nam od samego początku, jest niewątpliwie jednym z największych interpretatorów muzyki Ludwiga van Beethovena.
PAP: Wielkanocny Festiwal każdego roku gromadzi grono wybitnych osobowości twórczych, słynnych solistów, znakomite orkiestry...
Elżbieta Penderecka: Z biegiem lat artyści, przybywający na Wielkanocny Festiwal, stają się jego sympatykami i naszymi przyjaciółmi. Mam to szczęście, że żyję u boku wielkiego artysty i dzięki temu znam bardzo wielu wybitnych muzyków, co mi bardzo pomaga w organizacji kolejnych edycji Festiwalu. Cieszę, kiedy oni przyjeżdżają, a potem powracają. A skoro warto tu przyjechać, tutaj grać, śpiewać, to sądzę, poprzez muzykę jest to też promocja kraju, Warszawy, ale też naszej wiernej warszawskiej publiczności, która czeka na ten festiwal.
PAP: Beethoven uprawiał wszystkie gatunki muzyczne. Jego pieśni nie są jednak tak powszechnie znane. Tymczasem hasło tegorocznego festiwalu brzmi "Beethoven i pieśń romantyczna". Wykonania jakich pieśni usłyszy publiczność?
Elżbieta Penderecka: Wspomnianą już "Winterreise" Schuberta, rzadko wykonywane "Pieśni i tańce śmierci" Modesta Mussorgsky'ego w aranżacji Dymitra Szostakowicza. Interpretować będzie wybitny solista, znany już polskiej publiczności, bas Nikolay Didenko. Artysta ten występuje m.in. w Metropolitan Opera. Posłuchamy także pieśni Albana Berga, Gustawa Mahlera, Richarda Straussa. Z kolei "An die ferne Gelibte" - "Do dalekiej ukochanej" Beethovena oraz "Dichterliebe" Schumanna zaśpiewa wybitny tenor Benjamin Bruns; przy fortepianie akompaniować będzie Karola Theila.
Ciekawostką jest też cykl "Pieśni" Mieczysława Karłowicza w aranżacji Piotra Mossa; wykona je mezzosopranistka Małgorzata Walewska razem z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii w Szczecinie pod batutą Rune Bergmanna, dyrektora artystycznego tej orkiestry. A w Wielki Czwartek VIII Symfonia Krzysztofa Pendereckiego
Usłyszymy też "Parię" Stanisława Moniuszki po raz pierwszy wykonaną w języku włoskim. Operę w 3 aktach z prologiem. Partię sopranową wykona Katarzyna Hołysz, a całość poprowadzi Łukasz Borowicz. Po festiwalu przygotowujemy płytę z "Parią" po włosku.
PAP: Do tradycji Festiwalu należą koncertowe wykonania oper; czy "Paria" mieści się w tym nurcie?
Elżbieta Penderecka: To jest właśnie koncertowa wersja opery, którą traktujemy jako formę uczczenia Roku Moniuszkowskiego.
PAP: Uwaga melomanów kieruje się ku zespołowi Shanghai Quartet.
Elżbieta Penderecka: Trzy koncerty słynnego Shanghai Quartet gorąco polecam. Rozpoczynamy w ten sposób cykl "Wszystkie kwartety Beethovena", który kontynuować zamierzamy w roku przyszłym. Planujemy koncerty i nagrania z okazji przypadającej w 2020 roku 250. rocznicy urodzin kompozytora.
PAP: Festiwal Wielkanocny ma swój klimat, wypełniona kwiatami Sala Koncertowa wskazuje na wiosnę, ale zapowiada też Wielkanoc. Jakie kompozycje szczególnie wpisują się w ten przedświąteczny czas?
Elżbieta Penderecka: Dziełem pełnym powagi, zamykającym Festiwal, jest "War Requiem" - "Wojenne requiem" Benjamina Brittena. Utwór ten powstawał w latach 1961 - 1962; jego wykonanie nastąpiło podczas uroczystości konsekracji odbudowanej po zniszczeniach wojennych katedry w Coventry. W dziele tym kompozytor starał się wyrazić swoją pokojową postawę, jaką przyjmował konsekwentnie przez całe dojrzałe życie. Obsada Requiem jest monumentalna: orkiestra symfoniczna, zespół kameralny, organy, troje solistów, chór mieszany i chór chłopięcy. Ten koncert odbędzie się w Teatrze Wielkim-Operze Narodowej. Orkiestrę Symfoniczną Filharmonii Narodowej poprowadzi Jacek Kaspszyk. Solistami będą Ekaterina Scherbachenko - sopran, Steve Davislim - tenor oraz Michał Kuppfer-Radeecky - baryton. Wystąpią Chór Filharmonii Narodowej i Warszawski Chór Chłopięcy.
Tym wybitnym utworem chciałam zakończyć festiwal, ponieważ w tym roku przypada smutna 80. rocznica wybuchu II wojny światowej.
Ważnym i interesującym uzupełnieniem koncertów jest, co chciałabym podkreślić, Sympozjum, związane z tematem Festiwalu "Beethoven i pieśń romantyczna", w którym udział zapowiedzieli muzykolodzy, znawcy Beethovena z wielu krajów.
Rozmawiała Anna Bernat (PAP)
23. Wielkanocny Festiwal Ludwiga van Beethovena trwać będzie od 7 do 19 kwietnia w Warszawie.