Hanna Krall. Fot. PAP/J. Bednarczyk
Jerzy Kronhold, Stanisław Aleksander Nowak oraz Grzegorz Piątek znaleźli się wśród laureatów Nagrody Literackiej m.st. Warszawy. Warszawską Twórczynią została reporterka Hanna Krall. Zwycięzców tegorocznej 10. edycji ogłoszono w czwartek w Warszawie.
Nagrodę w kategorii "proza" przyznano Stanisławowi Aleksandrowi Nowakowi za książkę "Galicyanie" (W.A.B.). Jerzy Kronhold, autor tomu "Skok w dal" (Wydawnictwo Literackie) odebrał wyróżnienie w kategorii "poezja". "Klątwa dziewiątych urodzin" Marcina Szczygielskiego i ilustratorki Magdy Wosik (Wydawnictwo Bajka) to z kolei książka doceniona w kategorii "literatura dziecięca". W kategorii „edycja warszawska” zwyciężył Grzegorz Piątek, autor "Sanatora. Kariery Stefana Starzyńskiego" (W.A.B.).
Podczas uroczystej gali wręczono także, jak co roku, laur w kategorii "Warszawski Twórca". Odebrała go Hanna Krall, autorka takich książek, jak m.in. "Zdążyć przed panem bogiem", "Sublokatorka", "Biała Maria", „Okna”, „Różowe strusie pióra”, "Na Wschód od Arbatu" oraz "Taniec na cudzym weselu".
Hanna Krall, jak podkreślił przewodniczący jury nagrody Janusz Drzewucki, jako pisarka „zdobyła się na to, na co zdobywają się wyłącznie twórcy, dla których nie ma w literaturze kompromisu”. „Złamała genologiczny schemat, gatunkową konwencję. Przekroczyła granicę, której wydawałoby się przekroczyć się nie da – między literaturą piękną a literaturą faktu. Tym samym podniosła reportaż do rangi dzieła sztuki literackiej, zaś literaturę piękną rozszerzyła i wzbogaciła o nowe perspektywy oraz możliwości – zarówno poznawcze, jak i kreacyjne” – mówił Drzewucki.
„Siła pisarstwa Hanny Krall tkwi w tym, że książki tej autorki to nie są książki do jednorazowej lektury, ale że fascynują i intrygują, a także niepokoją; nie pozwalają o sobie zapomnieć. (...) Opowieści Hanny Krall żyją w każdym z nas, jej czytelników, swoim własnym życiem. Bohaterowie tych opowieści, gdyby posłużyć się cytatem z jednej z jej książek, zaiste mają prawo do naszych łez” – mówił przewodniczący jury Janusz Drzewucki.
„Siła pisarstwa Hanny Krall tkwi w tym, że książki tej autorki to nie są książki do jednorazowej lektury, ale że fascynują i intrygują, a także niepokoją; nie pozwalają o sobie zapomnieć. (...) Opowieści Hanny Krall żyją w każdym z nas, jej czytelników, swoim własnym życiem. Bohaterowie tych opowieści, gdyby posłużyć się cytatem z jednej z jej książek, zaiste mają prawo do naszych łez” – dodał Drzewucki.
Zdaniem jury nagrody nikt tak jak Krall „nie opisał rzeczywistości czasów PRLu i nas samych w tamtej rzeczywistości, z wszystkimi naszymi nadziejami i radościami z jednej strony, a z drugiej z wszelkimi przekleństwami, z duszącym poczuciem beznadziei tamtej epoki. Nikt także tak jak ona nie opowiedział czasu Zagłady, oddając głos tym, którzy przeżyli, ocaleli”, mówiąc jednocześnie o tych, których już nie ma.
Atutem jest pisarstwa – jak podkreślono w laudacji – jest też „osobowość, indywidualność autorki, tyleż zdecydowanie, co dyskretnie wpisana w materię poszczególnych utworów. „Co znamienne, autorka rzadko kiedy wypowiada się w pierwszej osobie lub zabiera głos we własnym imieniu. Hanna Krall jest tą pisarką, a raczej: tym pisarzem, który nie tyle mówi, co słucha” – podkreślono.
Reporterkę, która przeczytała fragment jednego ze swoich tekstów opublikowanych w wydanej ostatnio antologii „Fantom bólu”, zgromadzona na uroczystości publiczność nagrodziła oklaskami na stojąco.
Pula nagród wynosi 200 tysięcy złotych - po 20 tys. dla poszczególnych zdobywców wyróżnień, a w kategorii "literatura dziecięca" także dla ilustratora tekstu. Warszawski Twórca otrzymał z kolei 100 tys. złotych.
Do tegorocznej, 10. edycji nagrody, zgłoszono rekordową liczbę książek - aż 449 tytułów. Najlepsze książki wybrało jury w składzie: krytyk literacki i poeta Janusz Drzewucki (przewodniczący), dziennikarka Karolina Głowacka (sekretarz nagrody), profesor nauk humanistycznych Grażyna Borkowska, prezes Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek Rafał Skąpski, poetka Joanna Kulmowa, publicysta Krzysztof Masłoń oraz historyczka literatury Anna Romaniuk.
Historia Nagrody Literackiej m.st. Warszawy sięga lat przedwojennych. Po raz pierwszy została przyznana w 1926 r., jej tradycję przerwał wybuch wojny. Nagroda powróciła w 2008 roku, od tamtej pory jej laureatami byli m.in. Tadeusz Konwicki, Julia Hartwig, Jarosław Mikołajewski, Krzysztof Karasek, Piotr Matywiecki, Anna Janko, Magdalena Kicińska, Urszula Kozioł, Ignacy Karpowicz, Andrzej Stasiuk, Józef Hen, Jarosław Marek Rymkiewicz, Eustachy Rylski, Wiesław Myśliwski i Janusz Głowacki.(PAP)
oma/ agz/
