Ihar Babkou otrzymał w poniedziałek Nagrodę im. Jerzego Giedroycia za najlepszą książkę prozatorską w języku białoruskim w 2013 r. Doceniono jego powieść "Chwilka: trzy historie".
Wręczenie nagrody, ustanowionej przez polską ambasadę oraz Instytut Polski w Mińsku, a także Białoruski PEN-Centr i Związek Pisarzy Białoruskich, odbyło się w Mińsku w obecności polskiego ambasadora Leszka Szerepki.
„Chwilka: trzy historie” opowiada o przełomie lat 80-tych i 90-tych na Białorusi. Tytuł nawiązuje do nazwy kawiarni w Mińsku, popularnej wśród studentów i intelektualistów tego okresu. Tam właśnie spotyka się troje bohaterów powieści.
„Z jednej strony to powieść, a z drugiej jak zawsze u Ihara Babkoua kilka równoległych historii prowadzących czytelnika w różne strony jak u Borgesa czy Cortazara – powiedział PAP prezes białoruskiego PEN-Centru Andrej Chadanowicz, który zasiada w jury. – Mamy tu trzy losy i trzy stylistyczne partie – polityka, poety i śpiewaczki”.
Jak podkreślił Chadanowicz, książka Babkoua stanowi próbę odpowiedzi na kilka bolesnych dla Białorusinów pytań, „na przykład dlaczego, skoro jesteśmy tacy dzielni, genialni i utalentowani, to mamy przez ostatnie 20 lat to, co mamy”.
Jednocześnie – jak ocenił Chadanowicz - od strony literackiej książkę cechuje „niezwykły sposób opowiadania, więcej sugerujący niż mówiący wprost”. „Ihar Babkou zwyciężył dlatego, że ma najlepszego współautora, czyli czytelnika. Połowę powieści napisał autor, a połowę musi dopisać czytelnik podczas lektury” - zaznaczył.
Sam Babkou podkreślił w rozmowie z PAP, że lata 80-te to dla Białorusi „bardzo istotny okres, kiedy wszystko powstawało”. „Wtedy się rodziło to, co w latach 90-tych i na początku XXI wieku było już na powierzchni” - powiedział.
Zwycięzca otrzyma 10 tys. euro. Laureaci drugiej i trzeciej nagrody – Artur Klinau i Winceś Mudrou - otrzymają odpowiednio urlop twórczy na szwedzkiej Gotlandii oraz stypendium we Wrocławiu.
Głównym celem Nagrody im. Giedroycia, której patron urodził się w Mińsku, jest popularyzowanie białoruskiej literatury w Polsce i na Białorusi, a także sprzyjanie pogłębianiu dwustronnych stosunków kulturalnych.
Poprzedni laureaci nagrody to Uładzimir Niaklajeu za powieść "Saturator z wodą gazowaną z sokiem i bez (mińska powieść)" oraz Pawał Kaściukiewicz za opowiadania "Reprezentacja Republiki Białoruś w pobocznych dyscyplinach sportu".
Polskie wydanie powieści Babkoua "Adam Kłakocki i jego cienie" znalazło się w finale Nagrody Literackiej Europy Środkowej "Angelus" w 2009 r. Po polsku ukazał się także zbiór jego esejów "Królestwo Białoruś".
Z Mińska Małgorzata Wyrzykowska (PAP)
mw/ zab/