Do 1981 r. w zamku Lubomirskich w Rzeszowie mieściło się więzienie. O popełnionych tam zbrodniach niemieckich i komunistycznych przypomni podczas Nocy Muzeów ekspozycja tamtejszego oddziału IPN. W Noc Muzeów dostępna będzie też m.in. wystawa "Ojcowie Niepodległości".
"W zamku Lubomirskich w latach 1939-44 było więzienie niemieckie, a od 1944 roku komunistyczne. W jego suterenach kilka lat temu powstała sala pamięci, w której znalazła się ekspozycja prezentująca historię więzienia. Przypominamy sylwetki więźniów, skazanych przez Wojskowy Sąd Rejonowy na karę śmierci, które były ofiarami zbrodniczego systemu" - powiedziała w środę PAP Katarzyna Gajda-Bator z oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Rzeszowie.
Rolę więzienia zamek pełnił do początku lat 80. ubiegłego wieku. Pomiędzy 1944 a 1956 komuniści wykonali tam ponad 400 wyroków śmierci.
Niemcy na rzeszowskim zamku więzili m.in. działaczy społecznych, niepodległościowych, nauczycieli, młodzież. Stamtąd do Tarnowa wysłano więźniów politycznych, którzy znaleźli się w pierwszym transporcie do powstającego w czerwcu 1940 r. obozu koncentracyjnego w Auschwitz. Także stąd wywożono skazanych na śmierć, których traconych w masowych egzekucjach w Rzeszowie, Lubzinie i lasach głogowskich.
Po wejściu do Rzeszowa Armii Czerwonej zamek stał się komunistyczną katownią, której ofiarami stali się także działacze i żołnierze podziemia niepodległościowego. Byli wśród nich m.in. członkowie zarządu rzeszowskiego okręgu zrzeszenia Wolność i Niezawisłość - Władysław Koba, Leopold Rząsa oraz Michał Zygo, dowódcy i żołnierze antykomunistycznych oddziałów partyzanckich m.in. Jan Toth czy Stanisław Kossakowski.
Zwiedzanie wystawy w zamku Lubomirskich jest jedną z kilku propozycji przygotowanych na tegoroczną Noc Muzeów. "Jak co roku zapraszamy do zwiedzania naszego archiwum. Można będzie obejrzeć także zbiory fotograficzne IPN oraz filmy operacyjne wykonane przez Służbę Bezpieczeństwa" - zaznaczyła Gajda-Bator.
W związku z 100. rocznicą odzyskania przez Polskę niepodległości historycy IPN przygotowali dla zwiedzających wystawę "Ojcowie Niepodległości". Tegoroczne propozycje rzeszowskiego oddziału IPN uzupełni pokaz uzbrojenia i wyposażenia 3. Podkarpackiej Brygady Obrony Terytorialnej im. płk. Łukasza Cieplińskiego.(PAP)
autor: Alfred Kyc
kyc/ agz/