„Wspomnienia” Józefa Szermentowskiego i „Połów ryb” Franciszka Kostrzewskiego to dzieła, które wzbogaciło kolekcję dzieł kieleckiego Muzeum Narodowego związanych z regionem świętokrzyskim. Zakupu obrazów sfinansowało MKiDN w ramach programu „Kolekcje muzealne”.
Muzeum Narodowe w Kielcach już od kilku lat pozyskuje obrazy znanych polskich malarzy, których koszt zakupu jest finansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W tym roku za 159 tys. zł placówka zakupiła „Wspomnienia” Józefa Szermentowskiego i „Połów ryb” Franciszka Kostrzewskiego. Jeden z obrazów trafił do kieleckiego muzeum z kolekcji prywatnej, drugi z domu aukcyjnego.
„Konsekwentnie od wielu lat staramy się poszerzać kolekcję, zgodnie z nakreśloną strategią rozwoju, w której malarstwo stanowi priorytet. Nasza Galeria Malarstwa Polskiego i Europejskiej Sztuki Zdobniczej to przekrój przez malarstwo polskie od wieku XVIII do czasów współczesnych. Prezentowane są tam dzieła najlepszych polskich malarzy, ale staramy się wzbogacać naszą kolekcję o dzieła polskich twórców, którzy wywarli ogromny wpływ na polskie malarstwo i innych artystów, ale jednocześnie byli związani z regionem świętokrzyskim” – powiedziała PAP z-ca dyr. ds. naukowych Muzeum Narodowego w Kielcach Daria Dyktyńska.
„Połów ryb” Kostrzewski namalował w 1864 roku. Obraz pochodzi z najlepszego okresu twórczości artysty, kiedy skupiony był głównie na malarstwie. Później zajął się ilustratorstwem, satyrą i rysunkiem. „Jego obrazy malowane olejem na płótnie są bardzo urokliwe. Ten ma bardzo charakterystyczną kompozycję. Na pierwszym planie są ludzie łowiący ryby, postacie są zróżnicowane w pozach i gestach stosownych do danej sytuacji, dostrzegalne są też szczegóły ubioru. W tle rozległy krajobraz z dopracowanymi szczegółami i najmniejszymi drobiazgami, tak charakterystycznymi dla Kostrzewskiego. Wszystko oddane bardzo pieczołowicie z ogromną ekspresją” – opisywała zakupiony obraz Dyktyńska.
Kieleckie muzeum ma już w swoich zbiorach sześć innych dzieł tego artysty m.in. „Polowanie”, przedstawiający jedną ze scen „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza, również zakupiony kilka lat temu z ministerialnego programu.
„Wspomnienia” to obraz, który Szermentowski namalował w 1865 roku w Paryżu. Dyktyńska zaznaczyła, że to dzieło wyjątkowe w twórczości tego artysty urodzonego w 1833 roku w Bodzentynie. „Szermentowski odwołuje się tutaj do historycznych wydarzeń z 1863 roku. Tego artysta nie zwykł ukazywać w swoich obrazach, bowiem był jednym z najwybitniejszych pejzażystów i prekursorem realizmu w malarstwie pejzażowym i rodzajowym. Nie starał się z reguły nawiązywać do wydarzeń historycznych. Dlatego to obraz wyjątkowy” – zapewniła dyr. kieleckiej placówki.
W zbiorach kieleckiego muzeum znajdują się już 34 obrazy Szermentowskiego. Jest wśród nich „Widok Kępy Puławskiej”, dzieło wielokrotnie nagradzane, za które artysta otrzymał m.in. złoty medal na wystawie w Paryżu.
Oba obrazy będą eksponowane w Galerii Malarstwa Polskiego i Europejskiej Sztuki Zdobniczej kieleckiego muzeum, która niebawem będzie remontowana. W galerii znajdą się osobne sale poświęcone tym artystom. Zostanie ona udostępniona zwiedzającym na wiosnę 2019 roku.
Józef Szermentowski (1833-1876) i Franciszek Kostrzewski (1826-1911) należeli do nurtu polskiego i europejskiego realizmu II połowy XIX wieku. Obaj byli związani z regionem świętokrzyskim, kształcili się w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych i należeli do „cyganerii malarskiej”, skupionej wokół Marcina Olszyńskiego. Przebywali w Kielcach na zaproszenie Tomasza Zielińskiego – kolekcjonera i mecenasa młodych artystów. Obaj malarze specjalizowali się w malarstwie pejzażowo-rodzajowym i ilustratorstwie, krytycznie przedstawiając sytuację chłopów i biedoty miejskiej. (PAP)
Autor: Janusz Majewski
maj/aszw/