Kadr z filmu „Sztandar wolności” w reż. Ryszarda Ordyńskiego. Źródło: Filmoteka Narodowa - Instytut Audiowizualny
Pokazy przedwojennych filmów, koncerty muzyki klasycznej, występy gwiazd popu i rocka, spektakl o XX-leciu międzywojennym – w całej Polsce odbędą się wydarzenia kulturalne przygotowane specjalnie z okazji przypadającego 11 listopada Święta Niepodległości.
Józef Piłsudski, Ignacy Jan Paderewski, Ignacy Mościcki, Józef Haller, Jędrzej Moraczewski, Edward Rydz-Śmigły – to niektóre historyczne postaci, które można zobaczyć w filmie "Sztandar wolności". Obraz z 1935 r. zrealizowany przez Ryszarda Ordyńskiego będzie można zobaczyć premierowo - po rekonstrukcji cyfrowej – w warszawskim kinie Iluzjon 13 listopada. Dzień później będzie go można zobaczyć online w serwisie Ninateka (www.ninateka.pl).
Niepodległościowy cykl filmowy „Niezła historia” – w listopadzie w warszawskim kinie Iluzjon
W fabularyzowanym dokumencie znalazły się m.in. sceny opowiadające o odzyskaniu przez Polskę niepodległości, przejęcie władzy przez Józefa Piłsudskiego, wydarzenia związane z wojną polsko-bolszewicką. Przed wojną film był pokazywany w Polsce, ale kopie wysłano m.in. do krajów Ameryki Południowej, USA i Niemiec. Ciekawostką jest fakt, że jest to jedyny film dźwiękowy, w którym można zobaczyć Juliusza Osterwę, jedną z najważniejszych postaci przedwojennego teatru. "Sztandar wolności" jest jednym z trzech filmów o tematyce związanej z odzyskaniem przez Polskę niepodległości, które pokaże kino Iluzjon. 11 i 18 listopada będzie można zobaczyć dokument "Polonia Restituta 1918-1920", będący kroniką wydarzeń, które przyczyniły się do odzyskania niepodległości.
Z kolei 12 i 17 listopada Iluzjon pokaże niemy film fabularny Leonarda Buczkowskiego z 1928 r., "Szaleńcy". To opowieść o trójce przyjaciół przemierzających bojowy szlak Legionów w latach 1914-20. Wszystkie trzy tytuły zostały odrestaurowane cyfrowo przez Filmotekę Narodową – Instytut Audiowizualny w ramach projektu "Nitrofilm".
Kilkanaście filmów pokaże 11 listopada warszawskie Kino Kultura. Pokazy mają uświetnić 70-lecie Wytwórni Filmów Dokumentalnych i Filmowych. Wśród obrazów znalazły się m.in. "Orzeł" Leonarda Buczkowskiego, "Muzykanci" Kazimierza Karabasza, "Siedem kobiet w różnym wieku" Krzysztofa Kieślowskiego oraz premierowo "Niepospolita", czyli krótkometrażowy film fabularny, którego akcja dzieje się w XX-leciu międzywojennym.
Z okazji Święta Niepodległości Muzeum Historii Polski przygotowało spektakl dla dzieci. Scenariusz powstał na podstawie książki Bronisławy Ostrowskiej "Bohaterski miś", pierwszej książki dla dzieci, napisanej i wydanej w niepodległej Polsce w 1919 r. Głównym bohaterem jest pluszowy miś. Jego historia rozpoczyna się w 1910 r. w szwalni we Lwowie i sięga po koniec I wojny światowej. Spektakl będzie można zobaczyć 11 listopada w Ogólnokształcącej Szkole Baletowej przy ul. Moliera w Warszawie.
W warszawskim Muzeum Niepodległości 11 listopada będzie można zobaczyć film "Droga" w reżyserii Andrzeja Kałuszko. Został zrealizowany na podstawie spektaklu "W murach aresztu" Marii Reif. Kanwą spektaklu jest "Droga Krzyżowa", która została napisana przez Elżbietę Krajewską, jedną z więźniarek Pawiaka. Jego akcja rozgrywa się w tym więzieniu w latach 1943-44.
Również w Katowicach kilka kin pokaże filmy o tematyce historycznej. 11 listopada w Regionalnym Instytucie Kultury odbędzie się premiera filmu Kamila Małeckiego i Aliny Chechelskiej-Płoskonki "Józefa Bramowska. Senatorka ze Śląska". Bramowska (1860-1942) była działaczką społeczną, propagatorką polskości Śląska, czytelnictwa i stroju śląskiego, przewodniczącą Zarządu Głównego Towarzystwa Polek na Śląsku, senatorką RP (1929–1930 i 1935). W katowickim Kinoteatrze Rialto będzie można tego dnia zobaczyć film "Piłsudski" z Borysem Szycem w tytułowej roli, a w Kinie Kosmos superprodukcję z 1960 r. - "Krzyżaków" Aleksandra Forda. Z kolei kino Światowid przygotowało na ten dzień repertuar złożony tylko z polskich filmów; zobaczyć będzie można m.in. polskiego kandydata do Oscara - "Boże Ciało".
Muzeum Historii Polski zaprasza na 14. Przystanek Niepodległość
Krakowskie Kino pod Baranami, od soboty do wtorku będzie pokazywało dokument "I młodzi pozostaną". Reżyserem filmu zrealizowanego z okazji 100-lecia zakończenia I wojny światowej jest Peter Jackson. W filmie wykorzystano odrestaurowane materiały ze zbiorów londyńskiego Imperial War Museum pokazujące życie żołnierzy podczas I wojny światowej. W weekend film można również zobaczyć w warszawskim Kinie Kultura.
11 listopada przed Pałacem Prezydenckim odbędzie się koncert "Gramy dla Niepodległej", podczas którego wystąpi Golec uOrkiestra z programem Symphoethnic. Zespołowi będzie towarzyszyła orkiestra symfoniczna Silesian Art Collective, a także m.in. Piotr Cugowski, Andrzej Lampert, GROMEE, Wataha Drums, łącznie 60 muzyków. Z kolei na scenie ustawionej tego dnia na dziedzińcu Uniwersytetu Warszawskiego wystąpią Bovska, Grzegorz Hyży, Krzysztof Cugowski, raper Pih i hiphopowy projekt Pokahontaz.
Tego samego dnia utworów przybliżających leśne, podjazdowe i partyzanckie walki na przestrzeni historii Polski będzie można posłuchać podczas Koncertu Niepodległości "Leśni" w Muzeum Powstania Warszawskiego. Wystąpią wokaliści: Ola Turkiewicz, Grzegorz Wilk i Adam Strug oraz orkiestra Koncertu Niepodległości pod dyrekcją Przemysława Marcyniaka.
12 listopada w Filharmonii Narodowej w Warszawie odbędzie się koncert "Polska-Zasłużonym dla ojczyzny". Orkiestrę Filharmonii Narodowej poprowadzi nowy asystent dyrektora artystycznego filharmonii Andrzeja Boreyki, Maciej Tomasiewicz. Będzie można usłyszeć uwerturę do opery "Paria" Stanisława Moniuszki oraz koncert fortepianowy f-moll op. 21 Fryderyka Chopina w wykonaniu pianisty Marka Bracha. "Polska-Zasłużonym dla ojczyzny" jest hołdem dla weteranów walk o niepodległość, a zapraszani są na niego kombatanci oraz młodzież.
Dzień później, w klubie Palladium w Warszawie podczas koncertu "Dziękujemy Polsko!" odbędzie się premiera płyty projektu Darka Malejonka, Centrum Oporu Cywilnego, wydanej przez Instytut Pileckiego. Z liderem grupy Maleo Reggae Rockers wystąpią m.in. wokalistki: Renata Przemyk, Marika, Bovska i Kasia Moś.
Na Śląsku jednym z wydarzeń związanych z obchodami odzyskania niepodległości 11 listopada będzie piknik na Stadionie Śląskim w Chorzowie. Gwiazdą wieczoru będzie tu Sebastian Riedel z zespołem Cree. Z kolei w katedrze pw. Chrystusa Króla w Katowicach będzie można wysłuchać koncertu, który jest preludium do 7. Międzynarodowych Dni Henryka Mikołaja Góreckiego. Chór Filharmonii Śląskiej pod dyrekcją Jarosława Wolanina wykona utwory Antona Brucknera, Edwarda Elgara, a wieczór zakończy prawykonanie "Gloria Patri" autorstwa Piotra Pudełko.
Koncert dla Niepodległej – 10 listopada w Katowicach
Dzień wcześniej, 10 listopada, w siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach podczas "Koncertu dla Niepodległej – Słowa, które znaczą" u boku orkiestry NOSPR pod dyrekcją Radosława Labakhua’y wystąpią m.in. Lora Szafran, Kasia Stankiewicz, Natalia Szroeder, Małgorzata Ostrowska i Małgorzata Walewska.
wROCK for Freedom to festiwal, który odbędzie się w Hali Stulecia we Wrocławiu. W przeddzień 101. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości zagrają Lao Che, Waglewski/Fisz/Emade, Bitamina i The Dumplings. Dzień później na scenie zaprezentują się Bajm z Beatą Kozidrak oraz exMaanam z wokalistką Agą Bieńkowską.
Z kolei Polska Filharmonia Bałtycka w Gdańsku 11 listopada przygotowała koncert "Niepodległa 2019". Będzie można usłyszeć takie pieśni jak "Hej, hej, ułani", "My, Pierwsza Brygada" i "Czerwone maki na Monte Cassino". Wśród artystów m.in. Maciej Miecznikowski. Również w Gdańsku będzie można wysłuchać koncertu Moniki Kaźmierczak na carillonie. W programie piosenki patriotyczne, ale także utwory Fryderyka Chopina i Stanisława Moniuszki.
W warszawskiej Akademii Teatralnej w sobotę odbędzie się premiera spektaklu "Niepodlegli". "To obraz różnych postaci wybranych przez nas z XX-lecia międzywojennego. Odnaleźliśmy biografie ludzi niepokornych, które - mam nadzieję - z jednej strony oddają ducha XX-lecia międzywojennego, które formowało polską rzeczywistość i kulturę, polską politykę, a z drugiej strony korespondują z dzisiejszą rzeczywistością" - powiedział PAP Piotr Ratajczak, reżyser spektaklu powstałego wg scenariusza Piotra Rowickiego. Spektakl o XX-leciu międzywojennym będzie można zobaczyć także 10, 11 i 12 listopada. Występują w nim m.in.: Dorota Bzdyla (Posełka, Irena Krzywicka), Jędrzej Hycnar (Eligiusz Niewiadomski), Kaja Kozłowska (Zofia Stryjeńska), Piotr Kramer (Stanisław Szukalski, Adolf Hitler) i Jowita Kropiewnicka (Maria Morska).
Z okazji Święta Niepodległości Muzeum Historii Polski przygotowało spektakl dla dzieci. Scenariusz powstał na podstawie książki Bronisławy Ostrowskiej "Bohaterski miś", pierwszej książki dla dzieci, napisanej i wydanej w niepodległej Polsce w 1919 r. Głównym bohaterem jest pluszowy miś. Jego historia rozpoczyna się w 1910 r. w szwalni we Lwowie i sięga po koniec I wojny światowej. Spektakl będzie można zobaczyć 11 listopada w Ogólnokształcącej Szkole Baletowej przy ul. Moliera w Warszawie. (PAP)
autorzy: Wojciech Przylipiak, Anna Gumułka
wbp/ lun/ itm/
