Powstało słuchowisko o działającej w czasie okupacji niemieckiej w Krakowie Filharmonii Generalnego Gubernatorstwa. Pierwszy odcinek zostanie wyemitowany w najbliższy piątek na kanale YouTube Filharmonii Krakowskiej, a co tydzień będą się pojawiały kolejne.
Pomysłodawcą przedsięwzięcia, autorem scenariusza oraz reżyserem audycji jest Jerzy Łysiński, muzykę skomponował Michał Jurkiewicz. W nagraniu słuchowiska udział wzięli artyści Chóru Filharmonii Krakowskiej, a w charakterze narratora wystąpił Jerzy Trela.
"Dzieje Filharmonii GG to swoista kronika szaleństwa nazistowskich okupantów, którzy z jednej strony całkowicie deprecjonowali polską kulturę i polskie zdobycze cywilizacyjne, a z drugiej rabowali najcenniejsze dobra kultury polskiej i wykorzystywali polskich artystów do realizacji własnych propagandowych celów" – podkreśla cytowany w komunikacie prasowym autor słuchowiska, Jerzy Łysiński.
Pomysłodawcą i opiekunem Filharmonii Generalnej Guberni był Hans Frank.
"Utworzenie orkiestry GG było w większym stopniu efektem wygórowanych ambicji oraz osobistych, artystycznych aspiracji Franka, niż koniecznością realizacji spójnej polityki propagandowej okupanta. Hans Frank, gardząc polskim narodem i narzekając na jego niewdzięczność, bez cienia zażenowania lubił przedstawiać się jako +król Polski+. Imponował mu blichtr i przepych, a w otoczeniu Wawelu, na którym zamieszkał, widział się w roli renesansowego władcy – mędrca, wojownika i mecenasa sztuki" – podsumowuje Łysiński.
Słuchowisko nie jest dokumentem w pełnym tego słowa znaczeniu, ale bazuje na udokumentowanych biografiach postaci, takich jak Hans i Brigitte Frank, Joseph Goebels, dyrygenci Hans Rohr czy Rudolf Hindemith.
Filharmonia Generalnego Gubernatorstwa została powołana w lipcu 1940 roku. Skupiała zarówno wybitnych niemieckich dyrygentów, jak i polskich i żydowskich artystów muzyków, którzy dzięki legitymacjom unikali wywózek na roboty do Rzeszy, powołań do Baudienstu oraz transportów do Oświęcimia.
Orkiestrą dyrygował najpierw Hans Rohr, a po jego śmierci Rudolf Hindemith - brat kompozytora Paula Hindemitha, zaś od 1944 r. Hans Swarowsky. Repertuar tamtych czasów obejmował głównie muzykę kompozytorów niemieckich i austriackich, m.in.: Bacha, Mozarta, Beethovena, Brahmsa, Straussa, ale od roku 1942, po zniesieniu zakazu wykonywania utworów kompozytorów polskich grano też muzykę: Kurpińskiego, Chopina, Moniuszki, Noskowskiego, Karłowicza, Żeleńskiego.
W sumie przez cały okres okupacji odbyło się 210 koncertów – oratoryjnych, symfonicznych, serenadowych i kameralnych.
Po zakończeniu okupacji niemieckiej, w oparciu o kadry, infrastrukturę, a nawet częściowo zasoby nut i instrumentarium Filharmonii Generalnego Gubernatorstwa stworzono Filharmonię Krakowską – pierwszą polską filharmonię, koncert 3 lutego 1945 roku rozpoczął 76-letnią historię tej instytucji.
Słuchowisko będzie emitowane na kanale youtube Filharmonii Krakowskiej w piątki: 15, 22 i 29 stycznia oraz 5 lutego o godz. 15.00.(PAP)
wos/ aszw/