Dzieła malarza antwerpskiego Jakuba Mertensa, które od XIX w. znajdowały się w skarbcu bazyliki Mariackiej, zostały odnowione. Na podstawie badań archiwalnych udało się ustalić, że niegdyś tworzyły ołtarz.
"Konserwacja obrazów, trwająca od dwóch lat, przyniosła satysfakcjonujące efekty zarówno estetyczne, jak i technologiczne. Obrazy prezentują się bardzo dobrze, zostały wykonane specjalistyczne konstrukcje stabilizujące, aby zabezpieczyć je przed dalszymi zniszczeniami" – powiedziała PAP konserwatorka zbiorów artystycznych bazyliki Mariackiej Katarzyna Pakuła.
Cykl obrazów ukazuje sceny z życia świętych i z Ewangelii. Najsłynniejsze malowideł to "Zwiastowanie", stanowiące kwaterę główną dawnego ołtarza. Tytuły pozostałych dzieł pędzla niderlandzkiego artysty, to: "Męczeństwo św. Katarzyny Aleksandryjskiej", "Św. Anna Samotrzeć", "Męczeństwo św. Andrzeja", "Św. Marcin", "Chrystus przed Kajfaszem", "Zdjęcie z Krzyża", "Opłakiwanie", "Chrystus w ogrodzie oliwnym", "Pojmanie Chrystusa", "Droga na Golgotę".
"Do tej pory obrazy te interpretowane były jako zespół niezależnych obiektów różnej klasy artystycznej, powiązanych wyłącznie warsztatowo. Wygląda jednak na to, że mamy do czynienia z elementami jednego ołtarza" – stwierdził historyk sztuki Krzysztof Czyżewski.
Pierwotnie ołtarz znajdował się prawdopodobnie w domu penitencjarzy mariackich przy ul. Siennej. W XIX w., kiedy okazało się, że stan ołtarza jest zły, podjęto decyzję o jego demontażu, rozdzielone obrazy przetransportowano do bazyliki Mariackiej i poddano konserwacji. Od tego czasu znajdowały się w skarbcu bazyliki, a "Zwiastowanie" – w zakrystii.
"To są dzieła bezcenne, prezentują wysokiej klasy malarstwo manierystyczne" – oceniła Katarzyna Pakuła.
Teraz specjaliści będą próbowali odtworzyć układ ołtarza. Później poszukają miejsca dla zespołu. "Godne miejsce na pewno się znajdzie" – powiedziała konserwatorka.
Koszt konserwacji obrazów to ok. 130 tys. zł. Fundusze pochodziły z Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Kraków i z budżetu parafii mariackiej. (PAP)
bko/pat/