Michał Kleofas Ogiński. Źródło: CBN Polona
W 2015 roku, w ramach obchodów Roku Michała Kleofasa Ogińskiego, twórcy poloneza „Pożegnanie Ojczyzny”, na Litwie w Retowie (Rietavas) na Żmudzi zostanie odsłonięty pomnik kompozytora.
„To nie będzie rzeźba portretowa kompozytora. Będzie to dzieło koncepcyjne nawiązujące do herbu rodu Ogińskich, przypominające kwiat” - powiedział PAP Vytas Rutkauskas, dyrektor Muzeum Historii Kultury Ogińskich w Retowie.
Pomnik stanie przed dawnym pałacem należącym do Ogińskich. „Pałac był piękny. Został zniszczony po I wojnie światowej. Odbudowaliśmy jedynie jego kontury i portyk. Pomnik stanie przed dawnym pałacem, będzie wkomponowany w fontannę, która zajmuje centralne miejsce uporządkowanej przestrzeni parkowej” - mówi dyrektor.
Odsłonięcie pomnika, autorstwa jednego z czołowych litewskich rzeźbiarzy Regimantasa Midvikisa, zaplanowane jest na wrzesień 2015 roku.
Sejm Litwy ogłosił rok 2015 Rokiem Michała Kleofasa Ogińskiego. W roku tym przypada 250. rocznica urodzin wybitnego polskiego kompozytora, dyplomaty, działacza politycznego. W ramach obchodów Roku Ogińskiego na Litwie odbędą się też koncerty, festiwale, wystawy.
Na Litwie jest kilka miejsc związanych z rodem Ogińskich. Retowo na Żmudzi jest jednym z nich. Ogińscy dzierżawili dobra retowskie od drugiej połowy XVIII wieku. Jednym z kolejnych właścicieli majątku był Ireneusz Kleofas Ogiński, syn słynnego kompozytora. W czasie powstania listopadowego w majątku produkowano broń i amunicję dla powstańców. Ogińscy założyli tu szkołę rolniczą, uruchomili hutę i fabrykę maszyn rolniczych, organizowali wystawy rolnicze. W 1892 r. powstała w Retowie pierwsza na Litwie elektrownia wiatrowa i linia telefoniczna. Ostatnim właścicielem majątku był książę Bogdan Michał Ogiński, który zmarł bezpotomnie w 1909 r.
Kolejnym miejscem na Litwie związanym z Ogińskimi są Płungiany (Plunge), miasto znajdujące się również na Żmudzi. Tu w kwietniu 2015 roku zaplanowane jest otwarcie odrestaurowanego neorenesansowego pałacu Ogińskich zbudowanego w 1879 roku.
Gintare Gurevicziute z samorządu w Płungianach w rozmowie z PAP przypomina, że restauracja pałacu trwa od 2011 roku, odbywa się w trzech etapach, a planowane na wiosnę uroczystości będą finalizacją prac pierwszego etapu – rekonstrukcji centralnej części pałacu.
Po II wojnie światowej w pałacu mieściło się technikum budowlane. W niepodległej Litwie pałac przekształcono w siedzibę Muzeum Sztuki Żmudzkiej, które mieści się tu do dziś.
W ramach obchodów na Litwie Roku Michała Kleofasa Ogińskiego odbędą się też koncerty, festiwale, wystawy.
W Retowie ma się odbyć międzynarodowy konkurs młodych wykonawców "Perły twórczości Michała Kleofasa Ogińskiego", w Płungianach - X Międzynarodowy Festiwal Michała Kleofasa Ogińskiego, w Pałacu Władców w Wilnie - koncert muzyki M. K. Ogińskiego w wykonaniu Litewskiej Orkiestry Kameralnej i pianistki Muzy Rubackyte. W programie Roku Michała Kleofasa Ogińskiego jest też wyemitowanie okolicznościowej monety i znaczka pocztowego. Ponadto w planach jest odszukanie w archiwach, a następnie publikacja dokumentów związanych z działalnością Ogińskich, stworzenie specjalnej interaktywnej strony internetowej, przygotowanie wystawy prezentującej kolekcję dzieł sztuki rodu Ogińskich.
Sejm Litwy ogłosił rok 2015 Rokiem Michała Kleofasa Ogińskiego. W roku tym przypada 250. rocznica urodzin wybitnego polskiego kompozytora, dyplomaty, działacza politycznego.
Michał Kleofas Ogiński przyszedł na świat w Guzowie niedaleko Sochaczewa. Był nie tylko kompozytorem, teoretykiem muzyki, autorem słynnego poloneza "Pożegnanie Ojczyzny". Pełnił tez funkcje podskarbiego wielkiego litewskiego, senatora rosyjskiego. Był uczestnikiem insurekcji kościuszkowskiej, konspiratorem niepodległościowym, dyplomatą, działaczem emigracyjnym.
Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)
aki/ jo/ ala/
