Fundacja im. ks. Janusza Stanisława Pasierba przyznała nagrodę dr Elżbiecie Ewie Grzybowskiej, autorce książki „Kairos – Kyrios. Człowiek i jego czas w eseistyce Janusza Stanisława Pasierba”. Publikacja ukazała się kilka miesięcy temu nakładem Płockiego Instytutu Wydawniczego.
W tym roku mija 25 lat od śmierci ks. prof. Pasierba, teologa, historyka sztuki, poety i eseisty. Książka "Kairos - Kyrios ..." prezentuje jego przemyślenia na temat znaczenia i przekształcania się czasu w odniesieniu do człowieka i Kościoła, natury i kultury.
Elżbieta Ewa Grzybowska, ur. 1971 r. w Gostyninie pod Płockiem, jest absolwentką Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, doktorem nauk teologicznych. Ukończyła także podyplomowe studia z public relations na Uniwersytecie Łódzkim. Od 2008 r. jest rzeczniczką Kurii Diecezjalnej Płockiej.
"Praca nad esejami ks. Janusza Stanisława Pasierba była dla mnie wielką intelektualną i duchową przygodą" - wspomina dr Grzybowska dodając: "Przede wszystkim ks. Pasierb pisał zajmująco, dużo cytował, odwoływał się do myśli filozoficznej i teologicznej, zamieszczał fragmenty wierszy. Z tego powodu nie można go było czytać od tak sobie. Lektura wymagała zastanowienia, często sięgania do źródeł, sprawdzenia czegoś w Biblii, encyklopedii, słowniku. Ale taka literatura, która wymaga od czytelnika wysiłku, może tylko dopingować do wysiłku intelektualnego, do +dobrego+ pokonywania czasu, do przekraczania granic, także intelektualnych, o czym tak ciekawie pisał profesor z Pelplina".
"Jako teolog z wykształcenia, pisząc +w czasie o czasie+ uzmysłowiłam sobie, że jest on wartością, której nie można zmarnować, a człowiek, który nie szanuje czasu, nie szanuje istoty swojego życia. Także to, że każdy jest zobowiązany do realizacji swojego życiowego i zawodowego powołania: do życia w chrześcijańskim czasie kairos zobowiązał nas bowiem Jezus Chrystus – Kyrios, który zmartwychwstając, zniósł granice czasu i przestrzeni" – podkreśla dr Grzybowska.
Autorka "Kairos – Kyrios ..." przyznaje, iż "pewnie nie byłoby tej publikacji, gdyby nie ks. prof. Henryk Seweryniak, wybitny płocki teolog", który przed laty podsunął jej do lektury książkę ks. prof. Pasierba "Czas otwarty".
"Było to w Adwencie, więc poczytywałam ją w Boże Narodzenie w przerwach między różnymi świątecznymi zajęciami. Gdy po świętach ksiądz profesor zapytał, co sądzę o tej książce, odpowiedziałam, że była to bardzo dobra lektura na Boże Narodzenie. Wtedy ks. Seweryniak zapytał, czy tylko na Boże Narodzenie. Odrzekłam, że nie, nie tylko. I tak się później stało, że sięgnęłam po kolejne zbiory esejów ks. prof. Pasierba i czytałam je już przez cały rok liturgiczny" - opowiada dr Grzybowska.
"Fakt, że przydarzył mi się taki piękny i niespodziewany zarazem finał tych lektur, i że moja książka została zauważona przez Fundację im. ks. Janusza St. Pasierba, która od ponad 20 lat gromadzi spuściznę po tym wybitnym +człowieku renesansu+ naszych czasów, to powód do ogromnej satysfakcji" - dodaje autorka "Kairos – Kyrios ..."
W laudacji, poświęconej autorce i jej książce, prof. dr hab. Wojciech Kudyba z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, napisał, iż książka "Kairos-Kyrios ..." trafia "w samo centrum myśli" ks. prof. Pasierba, pisarza i teologa.
"Słusznie swą opowieść o życiu i twórczości pisarza, autorka rozpina wokół dychotomii czasu biologicznego, przyrodniczego, czyli czasu zamkniętego i czasu otwartego, duchowego, niepozbawionego elementu przekraczania materii. Idąc za myślą Pasierba badaczka słusznie podkreśla, że tylko w starożytności czas biologiczny stanowił zaklęty krąg powtarzających się wydarzeń. Od czasu narodzin Chrystusa jest inaczej – czas otwiera się na wieczność, uchyla w jej stronę, zyskuje perspektywę nieskończoności" - podkreślił w laudacji prof. Kudyba.
Zwrócił m.in. uwagę, iż dr Grzybowska w przekonujący sposób w wielu miejscach swego opracowania "pokazuje, że dla Pasierba śmierć Boga, Jego nieobecność w kulturze jest zarazem śmiercią człowieka". "Wraz z dr Grzybowską śledzimy Pasierbowe obrazy współczesnej walki duchowej o Jego obecność w życiu i myśleniu człowieka. Wraz z nią stopniowo nabieramy przekonania, że kiedy człowiek doświadczy czasu Jezusa, czyli czasu paschy, która jest również jego przejściem, wówczas życie nabiera sensu" - zaznaczył prof. Kudyba.
I podsumował: "Czas otwarty, który ma wektor i perspektywę, prowadzi do Chrystusa, pozwalając odgadnąć głębię człowieczeństwa i chrześcijaństwa. W tym czasie paschalnym każdy ma swoje Betlejem, Nazaret, ale też pojmanie i Golgotę. Książka Elżbiety Grzybowskiej w interesujący sposób syntetyzuje myśl teologiczną ks. Janusza Pasierba. Jest ważnym uzupełnieniem dorobku pasierbologii i wychodzi naprzeciw rozmaitym problemom współczesnej kultury".
Ksiądz prof. Janusz Stanisław Pasierb, ur. w 1929 r. w Lubawie, ukończył studia filozoficzno-teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym w Pelplinie. Tam też w 1952 r. otrzymał święcenia kapłańskie. Studiował następnie na obecnej Akademii Teologii Katolickiej, Uniwersytecie Jagiellońskim, w Papieskim Instytucie Archeologii Chrześcijańskiej w Rzymie, a także na Uniwersytecie Kantonalnym we Fryburgu. Zajmował się m.in. historią kultury.
Ks. prof. Pasierb był członkiem Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Instytutu Sztuki PAN, rady Ochrony Zabytków i polskiego PEN Clubu. W jego dorobku znajduje się ponad 400 publikacji. Wydał m.in. 10 tomów esejów, w tym "Czas otwarty" (1972 r.), "Miasto na górze" (1973 r.), "Pionowy wymiar kultury" (1983 r.), "Obrót rzeczy" (1993 r.). Opublikował także kilkanaście tomów poetyckich. Zmarł 15 grudnia 1993 r. w Warszawie. (PAP)
mb/aszw/
