Muzeum Narodowe w Szczecinie wzbogaciło swoją kolekcję o monumentalną kompozycję odnoszącą się do wydarzeń wczesnego średniowiecza "Bez ziemi. Pomorzanie wyparci przez Niemców na wyspy Bałtyku" Wojciecha Gersona.
Obraz po wielu latach starań stał się własnością muzeum - powiedział dziennikarzom we wtorek dyrektor Muzeum Narodowego w Szczecinie Lech Karwowski. "Mamy dobrą kolekcję malarstwa polskiego XIX w. i przełomu XIX i XX w., ale niestety Pomorze Zachodnie, czy w ogóle tereny nadbałtyckie nie cieszyły się aż tak wielkim zainteresowaniem polskich malarzy w czasie, gdy tworzyła się ikonografia narodowa" - podkreślił dyrektor.
Jak dodał, to jeden z nielicznych obrazów dotyczących walk germańsko-słowiańskich dotyczących prawdopodobnie tegoż właśnie terenu.
Obraz "Bez ziemi. Pomorzanie wyparci przez Niemców na wyspy Bałtyku" został zakupiony na aukcji za 800 tys. zł; 600 tys. zł to wsparcie udzielone z ministerstwa kultury, kolejne 100 tys. zł przekazało Towarzystwa Przyjaciół Muzeum Narodowego w Szczecinie. W zakupie pomógł także zachodniopomorski marszałek.
"To bardzo dramatyczna scena; płonie wioska słowiańska, tłum ludzi kłębi się na brzegu morza, żeby znaleźć łódź" - zaznaczył wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Jarosław Sellin. "To typowa narracja z końca XIX w., kiedy polemika o charakterze narodowym historyków i artystów była bardzo żywa" - dodał.
Jak powiedział Sellin, obraz ma bardzo ciekawą historię. Został namalowany w 1888 r., później trafił do prywatnego kolekcjonera, a po I wojnie światowej znalazł się w kolekcji jednego z warszawskich przemysłowców. Dzieło przetrwało II wojnę światową niezniszczone w mieszkaniu na Żoliborzu" - opowiadał. "W 1990 r. obraz został skradziony z prywatnej kolekcji, a później sprzedany na aukcji. Kupiono go wtedy do "słynnej kolekcji spółki Art-B" - dodał Sellin.
Właściciele obrazu upomnieli się o niego i po trwającym blisko dziesięć lat procesie odzyskali dzieło, a w 2009 r. wystawili je na aukcji - powiedział wiceminister. Ze względu na wysoką cenę nie było na nie jednak chętnych. Udało się jednak kupić obraz do kolekcji szczecińskiego muzeum - dodał.
"Bez ziemi. Pomorzanie wyparci przez Niemców na wyspy Bałtyku" to piąty obraz Gersona w kolekcji szczecińskiego muzeum. Wśród nich są m.in. "Pejzaż z wiatrakiem" i "Przysięga na szarotkę".
Wojciech Gerson (1831-1901) był czołowym przedstawicielem akademizmu i realizmu w polskim malarstwie.
Na swoich obrazach najczęściej uwieczniał polskie pejzaże, które odwzorowywał z wielką pieczołowitością, dbając o przejrzystość kompozycji i wierność szczegółów. Fascynowały go Tatry, w które wielokrotnie się wyprawiał. Po powstaniu styczniowym 1863 r. Gerson zajmował się malarstwem historycznym, które nie spotkało się jednak z takim uznaniem jak pejzaże. Tworzył również kompozycje o tematyce religijnej.(PAP)
res/ par/