Profesor Lidia Grychtołówna. Fot. PAP/M. Obara
Dotychczasowa imponująca działalność oraz zasługi dla polskiej kultury czynią panią jedną z najznakomitszych współczesnych twórczyń – napisał minister kultury Piotr Gliński w liście gratulacyjnym do Lidii Grychtołówny. Polska pianistka i pedagog obchodzi we wtorek jubileusz 95. urodzin.
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego złożył Grychtołównie "serdeczne życzenia, a także wyrazy podziękowania i szczerego uznania za dotychczasową działalność artystyczną".
"Ta szczególna okazja stanowi sposobność do przypomnienia pani imponującej kariery zawodowej oraz istotnego wkładu w rozwój polskiej kultury muzycznej. Aktywna obecność na muzycznej scenie od blisko siedmiu dekad wzbudza głęboki podziw i uznanie oraz stanowi inspirację i wzór do naśladowania dla kolejnych pokoleń" - podkreślił szef resortu kultury.
Przypomniał, że Grychtołówna "wyjątkowy talent, wrodzoną muzykalność i żywe zainteresowanie muzyką przejawiała już w wieku trzech lat, pobierając pierwsze lekcje gry na fortepianie u swojej mamy, a następnie u Antoniego Szafranka i Wandy Chmielowskiej, u której również ukończyła Państwową Wyższą Szkołę Muzyczną w Katowicach, uzyskując dyplom z najwyższym wyróżnieniem". "Od tamtej pory konsekwentnie i wytrwale rozwijała pani swoje umiejętności pianistyczne w klasie fortepianu Zbigniewa Drzewieckiego, a także podczas kursów mistrzowskich u Artura Benedettiego Michelangeli’ego" - napisał Gliński.
Dodał, że jej "debiut solistyczny z towarzyszeniem Orkiestry Filharmonii Śląskiej w Katowicach pod batutą Stanisława Skrowaczewskiego był początkiem drogi prowadzącej do najbardziej renomowanych polskich i zagranicznych sal koncertowych". "Występowała pani we wszystkich krajach Europy, obu Amerykach, Azji i Australii, współpracując z najwybitniejszymi dyrygentami i orkiestrami świata, a prezentowane przez panią interpretacje do dziś budzą nieustający zachwyt u melomanów i publiczności, otwierając słuchaczy na piękno sztuki wysokiej" - podkreślił.
Wskazał, że ponadprzeciętny talent pianistki "szybko został dostrzeżony i doceniony, czego dowodem są nagrody zdobyte podczas międzynarodowych konkursów pianistycznych, w tym VII nagroda otrzymana w 1955 r. na Konkursie Chopinowskim w Warszawie czy III nagroda zdobyta na Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Roberta Schumanna w Berlinie".
"Bogate doświadczenie i autorytet wykorzystywała pani, zasiadając wielokrotnie w jury międzynarodowych konkursów, w tym wspomnianego Konkursu Chopinowskiego, a także prowadząc rozległą działalność pedagogiczną. Jako wykładowca kursów mistrzowskich oraz profesor klasy fortepianu na Uniwersytecie im. Johannesa Gutenberga w Moguncji miała pani niebagatelny wpływ na kształtowanie twórczego warsztatu, a także muzycznego gustu wielu kolejnych pokoleń adeptów sztuki. Dzięki pani determinacji powstała idea założenia w rodzinnym Rybniku fundacji wspierającej rozwój młodych zdolnych artystów. Dziękuję za pani osobiste zaangażowanie w tę ważną inicjatywę" - napisał w liście minister kultury.
Gratulując "licznych sukcesów twórczych" szczególne uznanie wyraził "dla bogatej spuścizny w postaci mistrzowskich interpretacji, zarejestrowanych przez wiele krajowych i zagranicznych wytwórni fonograficznych oraz rozgłośni radiowych, które w znakomitej większości spotkały się z podziwem słuchaczy oraz krytyków".
"Potwierdzeniem wspaniałego dorobku oraz ogromnej estymy, jaką cieszy się pani, jest wiele nagród i wyróżnień, a także wysokie odznaczenia państwowe na czele z Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Złotym Medalem +Zasłużony Kulturze Gloria Artis+. Dotychczasowa imponująca działalność oraz zasługi dla polskiej kultury czynią panią jedną z najznakomitszych współczesnych twórczyń" - ocenił szef MKiDN. "Winszując raz jeszcze pięknego jubileuszu, chylę czoła przed pani dokonaniami oraz życzę zdrowia, niegasnącej pogody ducha i satysfakcji z wszystkich podejmowanych przedsięwzięć" - dodał.
Lidia Grychtołówna urodziła się 18 lipca 1928 r. w Rybniku. Jest laureatką czterech międzynarodowych konkursów pianistycznych: w Warszawie (V Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina, VII nagroda, 1955), Berlinie (I Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Roberta Schumanna, III nagroda, 1956), Bolzano (Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Ferruccio Busoniego, nagroda specjalna, 1968) i Rio de Janeiro (Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny, nagroda specjalna, 1959).
Brała udział w międzynarodowych festiwalach muzycznych w Dusznikach, Dubrowniku, Bergen, Atenach, Sorrento, Toarminie, Perth, La Chaise-Dieu, Adelaidzie i Warszawie. Występowała m.in. w Pałacu Narodów w Genewie z okazji Dnia ONZ (1965), pałacu Sanssouci w Poczdamie, podziemiach pałacu Dioklecjana w Splicie, drezdeńskiej galerii Zwinger, Zamku Sforzów w Mediolanie i krakowskim Wawelu.
Koncertowała we wszystkich krajach europejskich, Ameryce, Azji i Australii, współpracując z wybitnymi dyrygentami takimi jak: Constantin Silvestri, William Steinberg, Wolfgang Sawallisch, Roberto Benzi, Hiroyuki Iwaki, Stanisław Wisłocki, Henryk Czyż, Witold Rowicki, Antoni Wit czy Wojciech Rajski.
Ma bardzo szeroki repertuar – od muzyki baroku do klasyków XX w. Szczególnie często wykonuje utwory Ludwiga van Beethovena, Fryderyka Chopina i Roberta Schumanna.
W swoim dorobku artystycznym ma wiele nagrań radiowych i telewizyjnych. Dla wytwórni płytowych (Polskie Nagrania, Philips, Deutsche Grammophon, CD Accord) zarejestrowała dzieła Beethovena (Koncert fortepianowy Es-dur), Chopina (Koncert fortepianowy f-moll, 4 impromptus, 4 scherza, wszystkie walce, nokturny i inne), Schumanna (Etiudy symfoniczne op. 13, Karnawał op. 90), Wolfganga Amadeusza Mozarta (koncerty fortepianowe KV 414 i 488), Stanisława Wisłockiego (Koncert fortepianowy), ponadto Ferenca Liszta, Sergiusza Rachmaninowa i Aleksandra Skriabina.
Zasiadała w jury międzynarodowych konkursów muzycznych - była jurorem Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie (1980, 1985, 1990, 1995, 2000, 2005), a także konkursów w Getyndze, Darmstadt, Miami, Monza, Osace, Tokio. Prowadziła w Niemczech kursy mistrzowskie. W latach 1986-2007 prowadziła działalność pedagogiczną na stanowisku profesora klasy fortepianu na Uniwersytecie im. Johannesa Gutenberga w Moguncji.
Otrzymała wiele nagród i odznaczeń, m.in. Złoty Medal Miasta Mediolanu, Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki II stopnia, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski i Złoty Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis". (PAP)
autor: Katarzyna Krzykowska
ksi/ godl/
