Poeta Jan Polkowski został uhonorowany przez prezydenta Orderem Orła Białego

Jan Polkowski jest poetą, działaczem Studenckiego Komitetu Solidarności, wydawcą, redaktorem naczelnym kwartalnika "Arka" i dziennika "Czas Krakowski".

Urodził się 10 stycznia 1953 r. w rodzinie inżynierów rolników w Bierutowie (Dolnośląskie), ukończył liceum w Krakowie - Nowej Hucie, a od 1972 r. studiował filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim. Działał w krakowskim Studenckim Komitecie Solidarności (SKS); redagował "Sygnał". Był m.in. współzałożycielem niezależnego Wydawnictwa ABC oraz założycielem i redaktorem kwartalnika "Arka". Publikował m.in. w "Nowym Zapisie", "Tygodniku Powszechnym", londyńskim "Pulsie".

13 grudnia 1981 roku został internowany, od 1982 działał w podziemnych strukturach opozycyjnych. Poza tym imał się wielu zajęć: przewodniczył radzie nadzorczej Film S.A. i Polskiej Agencji Informacyjnej. Był rzecznikiem prasowym rządu Jana Olszewskiego, doradcą w Komitecie Integracji Europejskiej, pracownikiem TVP S.A. Założył stowarzyszenie "Samorządny Kraków" i angażował się w strukturach rozwoju regionalnego. Został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2008).

Jako poeta debiutował w "Zapisie" w 1978 roku. Opublikował tomy wierszy takie jak "To nie jest poezja", "Oddychaj głęboko", "Ogień", "Drzewa", "Elegie z Tymowskich Gór". Wiersze Polkowskiego tłumaczono na niemiecki, angielski, francuski, szwedzki, serbochorwacki - jest laureatem m.in. Nagrody Fundacji im. Kościelskich (1983), a także nagrody podziemnej Solidarności za twórczość poetycką (1983). W grudniu 2010 r. otrzymał Nagrodę im. Andrzeja Kijowskiego za tomik poezji "Cantus", który był także nominowany do nagrody Silesius oraz nagrody im. Józefa Mackiewicza - zdobył wyróżnienie.

W 2010 tom "Cień" dostał nagrodę Stowarzyszenia Księgarzy Katolickich Feniks w dziedzinie literatury. W 2012 roku nominowano Polkowskiego do Nagrody im. Wisławy Szymborskiej za tom "Głosy", za który otrzymał również Nagrodę Poetycką Orfeusz.

W 2013 roku Polkowski zadebiutował jako powieściopisarz: "Ślady krwi. Przypadki Henryka Harsynowicza" to historia o polskich losach, oglądanych z dystansu przez mieszkającego w Kanadzie głównego bohatera. W tym samym roku "Ślady krwi…" otrzymały nominację i wyróżnienie nagrody im. Józefa Mackiewicza, a także nagrodę Identitas w dziedzinie literatury.

W 2015 r. Polkowski otrzymał nagrodę Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich "w uznaniu zasług dla wolności i piękna słowa drukowanego" - w 2016 r. nagrodę Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w dziedzinie literatury. W 2017 r. został laureatem nagrody im Przemysława Gintrowskiego za wolność w kulturze.

"Droga twórcza Polkowskiego jest o tyle wyjątkowa, że wyznaczyły ją dwa wybory: konsekwentna decyzja publikowania w drugim obiegu oraz niechęć do zajmowania się równocześnie pisaniem wierszy i działalnością zarobkową. Ten jeden z czołowych poetów lat 80. wybrał rolę milczącego świadka i przestał publikować w kolejnym dziesięcioleciu, by powrócić dopiero w 2009 r. tomikiem +Cantus+" - podaje portal Culture.pl.

Jan Błoński, wybitny krytyk i literaturoznawca, nazwał Polkowskiego "poetą aluzji i elipsy", a tym samym wskazał na często podkreślaną właściwość jego pisania - umiejętność takiego stawiania problemów moralnych, które wyraźnie zaznacza ich wagę i aktualność, ale nie rozstrzyga ich, pozostawiając niepokój indywidualnego wyboru czytelnikom. (PAP)

aszw/ pat/