Polskie wzornictwo w DESA Unicum

Na wystawie, która zorganizowana została w ramach DESA Design Days, największą grupę przedmiotów stanowią te pochodzące z lat 1950 - 1970, wyróżniające się abstrakcyjnym deseniem, żywymi kolorami. Bohaterką pierwszej edycji DESA DESIGN DAYS w tym roku jest Wanda Telakowska, która, zdaniem twórców wystawy "dyktowała kanon piękna w powojennej Polsce".

"Wanda Telakowska jest niekwestionowaną ikoną polskiego designu. Gdyby nie ona, nie mielibyśmy m.in. przepięknych figurek +Siłacz+, +Dziki kot+ czy +Krówka+. W czasie jej pracy w Instytucie Wzornictwa Przemysłowego powstało ponad sto trzydzieści wzorów, które produkowane były w fabrykach porcelany w Ćmielowie, Wałbrzychu, Chodzieży, Jaworzynie Śląskiej, Bogucicach czy w zakładach porcelitu w Tułowicach. Kontynuując działalność Spółdzielni +Ład+, IWP reprezentował kanon porządku oraz estetyki pod hasłem ciągłej +walki o piękno+, czyli dążenia do estetyzacji przestrzeni i życia codziennego" – mówi Weronika Roś, ekspertka DESA Unicum i koordynatorka wystawy.

"Polska, lata 50. XX wieku – we wnętrzach króluje meblościanka i wersalki. Takie wyobrażenie mamy często na temat estetyki PRL-owskich mieszkań. To jednak właśnie w tych latach powstawały najpiękniejsze okazy polskiego rzemiosła artystycznego, nad którymi pieczę sprawowała Wanda Telakowska – artystka sztuk plastycznych i wieloletnia dyrektor ds. artystycznych w Instytucie Wzornictwa Przemysłowego. W IWP nadzorowała prace projektowe, badawcze, przygotowywała twórczo nowych projektantów. zaakceptowane przez IWP.(…) Wanda Telakowska w swojej pracy za punkt honoru postawiła sobie, aby w każdym domu znajdowały się piękne przedmioty. Zwykła mówić: +Sztuka zestawiania to przejaw osobistej twórczości, dający poczucie uczestnictwa w wytwarzaniu kultury. To udział w walce o piękno+” – zaznacza koordynatorka wystawy.

Wzorcem dla Instytutu Wzornictwa Przemysłowego była przedwojenna działalność Spółdzielni "Ład", która charakteryzowała się dążeniem do doskonałości formy, surowca i wykonania. Na ekspozycji znalazło się siedem wazonów autorstwa artystów związanych z "Ładem", m.in. ceramiczny wazon projektu Rudolfa Krzywca, a także tkaniny, w tym żakardy projektu jednego z założycieli Spółdzielni Spółdzielni Artystów Ład – Lucjana Kintopfa. Są też prace Ireny Czajkówny i Kazimierza Holewińskiego. Na wystawie są też unikaty, np. okazała figurka "Mitologiczna" Janusza Bersza. Ze współczesnych artystów można wymienić Malwinę Konopacką i Michała Korchowcu, których prace także znalazły się na wystawie.

Ciekawostką wystawy designu w DESA Unicum jest neon "SAM", pochodzący z jednej z historycznych lokalizacji sklepów spożywczych "Społem" Powszechnej Spółdzielni Spożywców w Szczecinie w latach 60. XX wieku.

"Choć historycznie neony stanowiły raczej elementy identyfikacji zewnętrznej, w ostatnich latach obserwujemy wzrost zainteresowania nimi w kontekście dekoracji wnętrz, zwłaszcza tych o industrialnym charakterze. Współcześni architekci chętnie umieszczają neony w swoich projektach, jednak oryginalne reklamy świetlne z poprzednich dekad to duża rzadkość na rynku. W DESA Unicum już po raz kolejny prezentujemy neony z historią, które swego czasu rozświetlały ulice polskich miast. Oprócz neonu +SAM+ na wystawie znajdzie się także świetlny napis +DAMA/ADAM+ z lat 70." – dodaje Weronika Roś.

"Wystawa designu w DESA Unicum odkrywa piękno zaklęte w pozornie zwyczajnych przedmiotach codziennego użytku. Składa też hołd artystom, którzy z rzemiosła uczynili sztukę jak też stanowi fragment historii polskiej sztuki użytkowej" – podkreślają jej organizatorzy.

Wystawa "Design. Walka o piękno", której kuratorami są Weronika Roś, Mariusz Pendraszewski i Magdalena Krajenta, będzie dostępna dla publiczności w salonie DESA Unicum w dniach od 16 do 29 lutego; w tym dniu odbędzie się aukcja. (PAP)

Anna Bernat

abe/ aszw/