Koncert "Muzyka cerkiewna - od źródeł do współczesności", z premierowymi wykonaniami utworów kompozytorów z Ukrainy, Rosji i Mołdawii, rozpoczął we wtorek wieczorem 34. Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej "Hajnówka 2015" w Białymstoku.
Wystąpił Kijowski Chór Kameralny "Sofia" Narodowego Związku Kompozytorów Ukrainy, laureat ubiegłorocznej edycji festiwalu w jego najbardziej prestiżowej kategorii - chórów zawodowych. Koncert był dedykowany kompozytorowi i od wielu lat przewodniczącemu festiwalowego jury Romualdowi Twardowskiemu, w związku z jego 85. urodzinami.
Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej "Hajnówka" uchodzi jest za jedną z najważniejszych na świecie imprez, prezentujących i popularyzujących muzykę cerkiewną. Od 2003 roku ma miejsce w Białymstoku (wcześniej w Hajnówce), a koncerty odbywają się w starym budynku Opery i Filharmonii Podlaskiej przy ul. Podleśnej.
W części konkursowej, która potrwa od czwartku do soboty, weźmie udział 25 chórów amatorskich i zawodowych z Polski, Białorusi, Bułgarii, Słowacji, Mołdawii, Węgier, Estonii, Rosji, Izraela, Litwy i Ukrainy. Laureaci będą znani w niedzielę.
Dyrektor festiwalu Mikołaj Buszko zaznaczył, że w tym roku w każdej z pięciu festiwalowych kategorii konkursowych wystąpią chóry polskie. "Śmiem twierdzić, że wszystkie liczące się chóry w Polsce, poczynając od dziecięcych, po chóry profesjonalne, mają w repertuarze i próbują śpiewać muzykę cerkiewną" - dodał Buszko.
W jego ocenie, wynika to ze szczególnego charakteru muzyki cerkiewnej. "To modlitwa, do której ktoś, kiedyś napisał muzykę" - powiedział dyrektor festiwalu.
Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej związany był przez wiele lat z Hajnówką (Podlaskie) i tam odbywał się do 2002 roku. Doszło jednak do nieporozumień wśród organizatorów i w Hajnówce jest organizowana od tego czasu inna impreza, pod nazwą Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej; jej tegoroczna edycja zakończyła się w minioną sobotę.
W tej sytuacji, biorąc przede wszystkim pod uwagę fakt, że koncerty nie mogły odbywać się - jak dotąd - w hajnowskim soborze Św. Trójcy (nie było na to zgody Cerkwi, która patronuje drugiemu festiwalowi), w 2003 roku Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej przeniesiony został do Białegostoku, ale Hajnówka pozostała w jego nazwie.
Według wyliczeń organizatorów z Fundacji "Muzyka Cerkiewna", od pierwszej edycji tej imprezy wzięło w niej udział łącznie ponad 750 chórów z 36 krajów.
Tegorocznemu festiwalowi towarzyszą koncerty w innych miastach, m.in. w Europejskim Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego (Penderecki jest patronem artystycznym imprezy) w Lusławicach, w Warszawie czy Białowieży.
Uczestniczący w festiwalu chór z Izraela wystąpi też z koncertem muzyki żydowskiej w Tykocinie, zaś w Białymstoku odbędzie się konferencja naukowa poświęcona muzyce cerkiewnej. (PAP)
rof/ agz/