Sejm uchwalił we wtorek nowelę prawa autorskiego, która daje większą swobodę nadawcom w zawieraniu umów o reemisję. Za ustawą zagłosowało 442 posłów.
Celem noweli, przygotowanej przez resort kultury, jest dostosowanie polskiego prawa do dyrektywy Rady nr 93/83/EWG z 1993 roku w sprawie koordynacji niektórych zasad dotyczących prawa autorskiego oraz praw pokrewnych stosowanych w odniesieniu do przekazu satelitarnego oraz retransmisji drogą kablową (tzw. dyrektywa satelitarno-kablowa).
Podczas wcześniejszej wtorkowej debaty nad projektem sprawozdawczyni Elżbieta Kruk (PiS) mówiła, że "ustawa ma wypełnić lukę w poprzedniej, niekompletnej implementacji tej dyrektywy do prawa polskiego". Przyznała, że implementacja "jest spóźniona o 10 lat".
Dyrektywa ta wprowadziła w UE wymóg, aby reemisja utworów była dokonywana wyłącznie na podstawie umowy zawartej z właściwą organizacją zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi. Wprowadziła zatem tzw. obowiązkowe pośrednictwo organizacji zbiorowego zarządzania, wyłączając co do zasady możliwość bezpośredniego kontraktowania między podmiotem dokonującym reemisji, a dysponentem praw autorskich.
Europejskie przepisy przewidują jednak wyjątek od tej zasady w odniesieniu do praw, "z których organizacja radiowa i telewizyjna korzysta w odniesieniu do jej własnych transmisji, niezależnie od tego, czy dane prawa należą do tej organizacji, czy też zostały na nią przeniesione przez innego właściciela praw autorskich i/lub praw pokrewnych". Tymczasem - jak piszą autorzy w uzasadnieniu - polska ustawa nie przewiduje takiego wyjątku, konieczna jest więc stosowna jej nowelizacja.
Jak mówiła w debacie Elżbieta Kruk, istotą projektowanego rozwiązania jest, zgodnie z dyrektywą, umożliwienie nadawcy (organizacji radiowej lub telewizyjnej) samodzielnego wykonywania prawa do reemisji utworów i przedmiotów praw pokrewnych nadawanych w jego własnych programach.
Nadawca będzie mógł więc zdecydować, czy będzie udzielał licencji na reemisję samodzielnie, czy też będzie korzystał z pośrednictwa organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. Zasada ta, jak wynika z uzasadnienia do projektu, "będzie się odpowiednio stosować do reemisji artystycznych wykonań, fonogramów i wideogramów".
Jak zapewniają wnioskodawcy, nowelizacja nie ma na celu narzucenie organizacjom radiowym i telewizyjnym określonego sposobu zarządzania ich prawami, a podmioty te będą dysponowały w tym zakresie swobodą postępowania, tj. jeżeli z jakichkolwiek powodów nie podejmą się samodzielnego udzielania licencji na reemisję, będą mogły w dalszym ciągu, tak jak obecnie, powierzyć swoje prawa w zarząd właściwej organizacji zbiorowego zarządzania. (PAP)
mick/ pś/ je/