Koncerty Alexandra von Schlippenbacha, kwartetu Petera Broetzmanna i grupy prowadzonej przez Barry'ego Guya będą największymi wydarzeniami 10. edycji festiwalu muzyki improwizowanej Ad Libitum. Impreza odbędzie się w Warszawie, potrwa od czwartku do soboty.
Tegoroczną edycję Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Improwizowanej Ad Libitum, odbywającym się pod hasłem "Wolność w jedności", zdominuje muzyka niemieckiego pianisty Alexandra von Schlippenbacha. Pianista wystąpi z recitalem solowym, ze swoim trio, stanie także na czele Globe Unity Orchestra. Koncerty odbywać się będą w salach CSW-Zamek Ujazdowski oraz Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego.
Von Schlippenbach (ur. 1938 r. w Berlinie) studiował muzykę w Kolonii pod kuratelą Bernda Aloise'a Zimmermanna, autora opery "Die Soldaten", uznawanej za jedną z najważniejszych w XX-wiecznej historii opery niemieckiej. "Zimmermann pozwalał swoim studentom na improwizowanie, szukanie swojej własnej drogi do muzyki. Nie podchodził do procesu edukacyjnego w sposób ortodoksyjny" - powiedział PAP kurator festiwalu Maciej Karłowski. "Chciał widzieć raczej muzyków kompletnych, niż sprofilowanych" - dodał.
W 1966 r. pianista stanął na czele awangardowej orkiestry Globe Unity Orchestra. Ensemble, złożone z najwybitniejszych europejskich improwizatorów, powstało w wyniku zamówienia ze strony Berlin Jazz Festivalu. Pierwszy koncert formacji odbył się w Filharmonii Berlińskiej. Kompozycja, przygotowana przez von Schlippenbacha - zatytułowana właśnie "Globe Unity" - nie była starannie skodyfikowaną partyturą; lider zespołu dawał swoim muzykom jedynie wskazówki, pozostawiając resztę ich inwencji.
"Schlippenbach jest jednym z tych muzyków, wokół których scena muzyki improwizowanej się koncentrowała. Drugim biegunem tej sceny jest saksofonista Peter Broetzmann. Prezentują nieco inne sposoby myślenia o muzycznej ekspresji" - ocenił Karłowski.
Grupa funkcjonuje do dziś, w zmienionym nieco składzie. W Warszawie w Globe Unity zagrają m.in. Evan Parker, Axel Doerner, Gerd Dudek, Tomasz Stańko, Rudi Mahall, Paul Lovens czy Paul Lytton.
Lovens i Parker zagrają z pianistą także podczas koncertu Alexander von Schlippenbach Trio. "U podstaw stworzenia tego tria legła fascynacja działającym w latach 60. i 70. triem Cecila Taylora. W jednym z wywiadów, von Schlippenbach wspomina, że pomysł na trio, jako brzmienie, pojawił się wraz z odsłuchem płyty Taylora +Nefretiti the Beautiful One Has Come+ (1963). Ta jazzowa inspiracja, połączona z fascynacją muzyką współczesną stworzyła Alexandra von Schlippenbacha jako pianistę" - tłumaczył kurator Ad Libitum.
"Schlippenbach jest jednym z tych muzyków, wokół których scena muzyki improwizowanej się koncentrowała. Drugim biegunem tej sceny jest saksofonista Peter Broetzmann. Prezentują nieco inne sposoby myślenia o muzycznej ekspresji" - ocenił Karłowski.
Broetzmann wystąpi ze swoim kwartetem pierwszego dnia festiwalu. Akompaniować mu będzie wibrafonista Jason Adasiewicz, perkusista Steve Noble i kontrabasista John Edwards. Tego samego dnia wraz z Sejneńską Spółdzielnią Jazzową zagrają saksofoniści Evan Parker i Mikołaj Trzaska, trębacz Tomasz Dąbrowski i kontrabasista Mike Majkowski.
Największym wydarzeniem trzeciego, ostatniego dnia imprezy będzie koncert Globe Unity Orchestra. Zanim na scenie pojawi się awangardowy big-band, dla widowni, zgromadzonej w Studiu Koncertowym Polskiego Radia zagra zespół, prowadzony przez angielskiego kontrabasistę Barry'ego Guya. Formacja, w składzie której znajdą się m.in. Agusti Fernandez, Maya Homburger, Savina Yannatou i Michel Godard, wykona utwór "The Blue Shroud". "Guy +zaprzyjaźnił się+ z festiwalem i od trzech edycji możemy co roku pokazywać inną stronę jego muzycznej wrażliwości" - przypomniał Karłowski.
"W dalszym ciągu von Schlippenbach, Broetzmann i inni - choć znaleźli już dawno swój język i jesteśmy w stanie łatwo ich identyfikować - w dalszym ciągu pozostali artystami, których coś ciągnie do nieustannej zmiany. Zmiana jest najważniejszą rzeczą w ich twórczości. Stąd Broetzmann występuje z nieskończoną ilością zespołów, tureckich, włoskich czy japońskich. Stąd von Schlippenbach, będąc tak znakomicie wykształconym pianistą, szuka kontaktu z muzyką elektroniczną" - zaznaczył kurator festiwalu.
Szczegółowy program 10. edycji festiwalu Ad Libitum dostępny jest na stronie internetowej www.ad-libitum.pl (PAP)
pj/ agz/