Nieeksponowane wcześniej prace malarza, grafika i projektanta Kazimierza Manna będzie można od soboty oglądać na wystawie „Sztuka to sztuka” w Muzeum Etnograficznym w Krakowie. "Widać w nich wyobraźnię i wolność czerpania z bardzo różnorodnych źródeł" - mówił dyrektor muzeum Antoni Bartosz.
Prezentowane prace pochodzą z rodzinnej kolekcji Ewy i Wojciecha Mannów.
Wojciech Mann mówił, że jego ojciec nie przywiązywał wagi do swoich prac, dlatego po latach trudno do nich dotrzeć, nie wracały one od zleceniodawców, a wiele z nich nie zachowało się, jak np. szkice scenografii do filmu "Faraon", które artysta przypuszczalnie wyrzucił.
"To, co widzimy w tych salach – poza projektami pocztówek - to w 90 proc. prace wykonane nie w celach komercyjnych, ale dla siebie" – powiedział Wojciech Mann.
Podkreślił, że dla niego ważnym tematem w twórczości ojca była fascynacja kobietami. "Fascynacja kobietami jako zjawiskiem i wszystkimi towarzyszącymi temu rzeczami, takimi jak historia stroju, sposób bycia, adoracja mężczyzn" - mówił. "Druga rzecz to śmiałość w użyciu koloru. On się w ogóle nie wstydził barw, choć są i prace bardziej ascetyczne" – przyznał Wojciech Mann.
Dodał, że rzadko miał okazję obserwować w pracowni proces powstawania prac. "On przypuszczalnie miał w głowie bezustannie pracującą maszynerię przetwarzającą wszystkie bodźce i efektem tego są również różnice w stosowanych przez niego technikach"– mówił Mann. "Jedno mogę powiedzieć: u niego nie było żadnej niemal relacji ze światem dookoła. On nie narysował samochodu czy biurowca. Jeśli nawet jego prace powstawały na zamówienie i dotyczyły konkretnych elementów, to były odrealnione" - podkreślił.
W pierwszej części wystawy można zobaczyć grafiki użytkowe autorstwa Kazimierza Manna, w drugiej kilka bardziej refleksyjnych prac stworzonych dla siebie. Zwiedzający zobaczą też kliszę ze zdjęciem zaprojektowanej przez artystę mozaiki do nieczynnego obecnie ośrodka sanatoryjnego "Metalowiec" w Muszynie.
"Kiedy otworzyłam książkę Wojciecha Manna o jego ojcu, nagle poczułam się jak w domu. To było niesamowite, bo nie zdawałam sobie sprawy, jak bardzo Kazimierz Mann poprzez sztukę użytkową ukształtował kilka pokoleń. To jest świat, w którym się wychowałam i pomyślałam, że może znaczy to tak samo wiele dla innych" – mówiła PAP kurator wystawy Katarzyna Piszczkiewicz. "Kazimierz Mann stosował pewną metaforę i w komunikacji z odbiorcą unikał doraźności" – dodała.
Podkreśliła, że w twórczości Kazimierza Manna ważne jest zderzenie wątków słowiańskich i tych odwołujących się do kultury klasycznej.
Wystawa w Muzeum Etnograficznym, w Domu Esterki, potrwa do 28 lipca.
Kazimierz Mann urodził się we Lwowie w 1910 roku. Studiował architekturę na Politechnice Lwowskiej, ukończył też wydział malarstwa wiedeńskiej Kunstgewerbeschule. W latach 30. XX wieku osiedlił się w Warszawie. Przed II wojną światową kierował atelier grafiki Polskiej Agencji Telegraficznej. W 1939 roku został uhonorowany złotym medalem Światowej Wystawy w Nowym Jorku.
Podczas okupacji jego rysunki wykorzystano w prasie gadzinowej. Z tego powodu po wojnie został oskarżony o kolaborację z Niemcami i skazany na sześć lat więzienia. Artysta wyszedł na wolność dzięki amnestii 1953 r.
Zajął się grafiką użytkową: tworzył ilustracje, plakaty, karty pocztowe, wykonywał polichromie, projektował mozaiki. Pracował także dla ówczesnych centrali handlu zagranicznego (Paged, Cetebe, Universal) jako autor wystaw i aranżacji targowych. Zmarł w 1975 r.(PAP)
autor: Małgorzata Wosion-Czoba
wos/ mabo/