Gabinet przypominający postać twórcy i patrona zespołu Śląski, prof. Stanisława Hadyny
W siedzibie Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk” w Koszęcinie zaaranżowano gabinet przypominający postać twórcy i patrona zespołu, prof. Stanisława Hadyny. Od poniedziałku sala, na co dzień wykorzystywana do nauki śpiewu solowego, jest udostępniona do zwiedzania.
W tym roku przypada setna rocznica urodzin Stanisława Hadyny – wszechstronnego twórcy: kompozytora, dyrygenta, pedagoga i literata, a przede wszystkim założyciela i wieloletniego dyrektora zespołu "Śląsk". Zgodnie z ubiegłoroczną uchwałą Sejmiku Województwa Śląskiego, 2019 r. obchodzony jest w regionie jako Rok Stanisława Hadyny.
Jedną z form upamiętnienia założyciela zespołu oraz przybliżenia jago postaci jest aranżacja jednej z sal dydaktycznych w siedzibie zespołu w Koszęcinie na gabinet profesora, gdzie przygotowano ekspozycję oryginalnych mebli, fotografii i pamiątek; wśród nich są tak osobiste przedmioty jak słynna furażerka, okulary i fajka profesora, a nawet opakowanie jego ulubionego tytoniu.
Najważniejszym elementem gabinetu są meble przekazane przez Szkołę Podstawową nr 25 w Chorzowie-Maciejkowicach ze zlikwidowanej Sali Pamięci patrona szkoły - Stanisława Hadyny. Biurko, dwa kredensy oraz półki na książki pochodzą z jego krakowskiego mieszkania. Meble zostały odrestaurowane i odpowiednio wyeksponowane.
Wyposażenie gabinetu uzupełnia stojąca lampa oraz maszyna do pisania, należące niegdyś do patrona zespołu. W sali oraz w prowadzącym do niej korytarzu wyeksponowano natomiast pamiątki związane ze Stanisławem Hadyną, m.in. medal Polonia Restituta, Medal Światowej Rady Pokoju oraz inne odznaczenia, dyplomy honorowe, nagrody i statuetki. Ściany zdobią reprodukcje fotografii z archiwum zespołu.
Ciekawostką ekspozycji jest przechowywany w specjalnym batutniku, pamiątkowy zapis nutowy pieśni „Helokanie”, sporządzony przez Józefa Tkocza, a wręczony Stanisławowi Hadynie z okazji 15-lecia zespołu. Na ścianach gabinetu umieszczono wielkie, oryginalne zdjęcie profesora z zespołem z pierwszego wyjazdu za "żelazną kurtynę" - do Belgii w 1956 r. Jest też wykonany w 1979 r. przez Zofię Pruchnicką gobelin - podarunek dla zespołu, który przez wiele lat witał gości w hallu głównym jego siedziby.
Stylizowany gabinet profesora Hadyny nadal będzie służył artystom zespołu "Śląsk" jako sala dydaktyczna śpiewu solowego. Od poniedziałku można go zwiedzać podczas wycieczek do siedziby zespołu.
Ustanowiony przez śląski samorząd Rok Stanisława Hadyny jest formą uczczenia pamięci profesora i oddaniem hołdu za jego wieloletnią pracę, wkład artystyczny oraz utrwalanie i tworzenie wartości w kulturze polskiej i europejskiej.
Ustanawiając Rok Hadyny radni sejmiku podkreślili w oświadczeniu, iż urodzony 25 września 1919 r. w Karpętnej na Zaolziu Hadyna był wybitną osobowością o uznanym dorobku muzycznym i literackim - to kompozycje i opracowania ponad 250 pieśni i 30 tańców, w tym solowe i chóralne utwory dla "Śląska". Wśród jego twórczych dokonań są także koncerty fortepianowe, kantaty, poematy symfoniczno-baletowe oraz muzyka teatralna i filmowa.
Profesor był synem Jerzego Hadyny, nauczyciela muzyki, kompozytora oraz zbieracza pieśni ludowych. Urodził się wprawdzie na Zaolziu, lecz jego przodkowie pochodzili z Wisły. W 1953 r. postanowił założyć zespół, który oddałby całe bogactwo i oryginalność śląskiego folkloru. Ideą Hadyny i zespołu było prezentowanie wielowiekowego folkloru śląskiego, który mimo występowania na zróżnicowanym terenie - zachowuje swoiste, jemu tylko właściwe oblicze, jak np. charakterystyczne rytmy, zwroty, melodyczne tematy i teksty. Z czasem zespół włączył do swojego repertuaru inne polskie pieśni i tańce.
"Był erudytą o ogromnej wiedzy i niepospolitych zdolnościach narracyjnych. Spod jego pióra wyszły wielokrotnie nagradzane na świecie dzieła literackie: dramaty, powieści, reportaże, eseje, słuchowiska radiowe i audycje telewizyjne" - przypomnieli jesienią ub. roku śląscy radni, przypominając, iż w pamięci Polaków prof. Hadyna utrwalił się przede wszystkim jako twórca, dyrektor naczelny i artystyczny Zespołu "Śląsk". Funkcję tę pełnił w latach 1953-1968 i później, od 1 marca 1990 r. niemal do śmierci 1 stycznia 1999 r.
Stanisław Hadyna zmarł w Krakowie, spoczywa na cmentarzu ewangelickim "Na Groniczku" w Wiśle. "Śląsk" nosi dziś jego imię, a w koszęcińskiej siedzibie zespołu od blisko 13 lat stoi pomnik profesora.(PAP)
autor: Marek Błoński
mab/ pch/
