W sobotę odbędzie się 8. edycja Narodowego Czytania – tym razem lekturą będzie osiem polskich nowel. Liczba zgłoszeń do tegorocznej akcji przekroczyła już 2,5 tys., a kolejne wciąż napływają.
"Narodowe Czytanie to wielka społeczna kampania promująca czytelnictwo. Liczba miejsc, w których Polacy spotykają się, aby czytać wspólnie wybraną lekturę, co roku się powiększa. W tym roku, jak na razie, zgłoszono ponad 2,5 tys. miejsc, gdzie odbędzie się czytanie ośmiu polskich nowel. Liczba zgłoszeń z całej Polski i całego świata cały czas się powiększa. Jeżeli chodzi o Polskę, to pod względem geograficznym jest pełna równowaga - zgłoszenia napływają ze wszystkich województw, z dużych miast, małych miejscowości, terenów wiejskich. Mamy w tym roku rekordową liczbę zgłoszeń spoza Polski - dotychczas jest ich już ponad 130 z całego świata" - mówił minister w Kancelarii Prezydenta Wojciech Kolarski dodając, że liczba uczestników akcji ciągle rośnie - do ostatniej chwili można zgłosić swój udział wypełniając formularz na stronie prezydent.pl.
Na ósme Narodowe Czytanie Para Prezydencka - Andrzej Duda i Agata Kornhauser-Duda - wybrała osiem lektur, które – jak zaznaczył prezydent – uczą nas, że w życiu powinniśmy kierować się szlachetnością i solidarnością, że nie wolno nam stracić wrażliwości na ludzką krzywdę ani zapomnieć o naszej historii. Para Prezydencka, po konsultacji z literaturoznawcami, wybrała tytuły, które przewijały się w propozycjach lektury Narodowego Czytania nadsyłanych przez internautów. Są to: "Dobra pani" Elizy Orzeszkowej, "Dym" Marii Konopnickiej, "Katarynka" Bolesława Prusa, "Mój ojciec wstępuje do strażaków" Bruno Schulza, "Orka" Władysława Reymonta, "Rozdziobią nas kruki, wrony…" Stefana Żeromskiego, "Sachem" Henryka Sienkiewicza oraz "Sawa" Henryka Rzewuskiego.
Jak podkreślił prezydent w liście zachęcającym do uczestnictwa w akcji, wybrane utwory to "klasyka polskiej noweli". "Jest to wybór tekstów, których wspólnym mianownikiem jest polskość w połączeniu z treściami uniwersalnymi, refleksją nad człowiekiem i społeczeństwem. Ich zwięzła forma idzie w parze z mistrzostwem stylu i plastycznością, która pozostawia w umysłach czytelników niezapomniane wrażenia. Towarzyszyły one naszym rodakom, kiedy pod zaborami walczyli o suwerenność naszej Ojczyzny i szukali odpowiedzi na wyzwania swoich czasów. Dziś teksty te nie straciły nic ze swej aktualności. Znajdziemy w nich udane portrety psychologiczne, mistrzowskie opisy i celne diagnozy społeczne, a nade wszystko znakomicie zbudowane fabuły i wyrazistych bohaterów. To dzieła niepowtarzalne i – mimo niewielkich rozmiarów – doniosłe" - mówił prezydent. Pierwsza dama dodała, że wybrane utwory "reprezentują różne epoki i style – od romantyzmu po dwudziestolecie międzywojenne". "Łączy je to, co najważniejsze: są na trwałe wpisane w historię polskiej literatury" - zwróciła uwagę.
W sobotę, w samo południe, Narodowe Czytanie 2019 zainauguruje Para Prezydencka na specjalnie przygotowanej scenie w warszawskim Ogrodzie Saskim. Kolarski zdradził, że elementem scenografii będą inspirowane nowelami komiksy, które powstały specjalnie na tegoroczne Narodowe Czytanie. We wspólnym czytaniu w Ogrodzie Saskim wezmą udział znani aktorzy m.in. Ewa Dałkowska, Anna Dymna, Anna Dereszowska, Małgorzata Ostrowska-Królikowska, a także Edward Linde-Lubaszenko, Robert Gonera i Rafał Zawierucha.
Lokalne odsłony Narodowego Czytania mogą być bardzo różnorodne - wszystko zależy od inwencji organizatorów. Narodowe Czytania organizowane jest zarówno przez grupy sąsiadów, organizacje społeczne, samorządy, szkoły, biblioteki, teatry. W wielu miejscach czytanie ma charakter happeningu, w poprzednich edycjach często przygotowywano specjalną scenografię, stroje, oprawę lektury. Jak w poprzednich latach Narodowe Czytanie odbywać się będzie w pociągach, środkach komunikacji miejskiej, ale też w ośrodkach wojskowych, na poligonach, w więzieniach, szpitalach.
"Narodowe Czytanie to akcja, którą współtworzą wszyscy uczestnicy, to wydarzenie autentycznie obywatelskie. Te akcje tworzą Polacy, o jej charakterze, zasięgu i sukcesie decydują ci wszyscy, którzy w tych tysiącach miejsc spotykają się, aby razem czytać. To największa kampania promująca czytelnictwo w Polsce. Narodowe Czytanie jest świętem polskiej literatury, dzieł , które stanowią kanon literacki polskiej kultury, dzieł, które można lubić, podziwiać, ale też krytykować, uznawać za nudne, ale przede wszystkim - trzeba je znać" - dodał Kolarski.
W tym roku zostało przygotowane przez Kancelarię Prezydenta RP specjalne wydanie ośmiu nowel z Narodowego Czytania w alfabecie Braille’a. Zostało one rozesłane do siedemnastu ośrodków dla osób niewidomych i słabowidzących w całej Polsce, aby ich podopieczni mogli wziąć udział w akcji. Te książki będą też trwałym śladem po tegorocznym Narodowym Czytaniu w bibliotekach tych instytucji.
Akcja Narodowe Czytanie organizowana jest przez Prezydenta RP od 2012 roku. Została zainicjowana wspólną lekturą "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza. W 2013 roku w całej Polsce odbyło się czytanie dzieł Aleksandra Fredry, a podczas następnych edycji przeczytano kolejno: "Trylogię" Henryka Sienkiewicza oraz "Lalkę" Bolesława Prusa; w 2016 roku - "Quo vadis" Henryka Sienkiewicza, a w 2017 roku lekturą Narodowego Czytania było "Wesele" Stanisława Wyspiańskiego.
Narodowe Czytanie 2018 miało wyjątkowy charakter - w związku z jubileuszem 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości para prezydencka, Andrzej Duda i Agata Kornhauser-Duda, zaprosiła do lektury "Przedwiośnia" Stefana Żeromskiego, a ponadto, przez cały rok, "Antologii Niepodległości" – specjalnie przygotowanego na tę okazję zbioru powstałych na przestrzeni wieków utworów, zaliczanych do kanonu polskiej literatury patriotycznej.
Narodowe Czytanie odbywa się w szkołach, przedszkolach, szpitalach, więzieniach, bibliotekach, muzeach i domach opieki społecznej oraz teatrach. Czytane jest na setki różnych sposobów - we fragmentach, w całości, z podziałem na role, głośno, publicznie, ale też w domowym zaciszu. W zeszłym roku powieść Żeromskiego podczas wrześniowego finału akcji była czytana na wszystkich kontynentach – w blisko 3000 miejsc na całym świecie, w tym w 134 poza granicami Polski, w 33 krajach, nawet na Antarktydzie. (PAP)
autor: Agata Szwedowicz
aszw/ itm/