Janusz Tazbir i Jacek Moskwa. Fot. PAP/A. Rybczyński
"Od sasa do lasa" Janusza Tazbira oraz "Droga Karola Wojtyły" Jacka Moskwy zostały wybrane Książkami Roku 2011 Warszawskiej Premiery Literackiej. Wręczenie nagrody odbyło się w poniedziałek w warszawskim Klubie Księgarza.
Pierwsza z nagrodzonych książek to najnowsze dzieło prof. Janusza Tazbira, który w tym roku skończył 85 lat. "Od sasa do lasa" otrzymało juz Nagrodę Literacką Miasta Stołecznego Warszawy, oraz nagrodę miesięcznika "Odra". Książki Janusza Tazbira wielokrotnie wybierane były na Książki Miesiąca Warszawskiej Premiery Literackiej, jednak tytuł Książki Roku przypadł mu po raz pierwszy.
Na książkę „Od sasa do lasa” składa się kilkadziesiąt artykułów zgrupowanych w trzech blokach tematycznych. Pierwszy, najobszerniejszy, poświęcony jest literackim falsyfikatom - rzekomym pamiętnikom, listom i relacjom. Na ogół były to dzieła historyków i pisarzy zafascynowanych przeszłością tak bardzo, że podejmowali próby opisu wymyślonych sytuacji w językowej i stylistycznej manierze z minionych epok.
Na książkę „Od sasa do lasa” (wyd. Iskry) składa się kilkadziesiąt artykułów zgrupowanych w trzech blokach tematycznych. Pierwszy, najobszerniejszy, poświęcony jest literackim falsyfikatom - rzekomym pamiętnikom, listom i relacjom. Na ogół były to dzieła historyków i pisarzy zafascynowanych przeszłością tak bardzo, że podejmowali próby opisu wymyślonych sytuacji w językowej i stylistycznej manierze z minionych epok. Nierzadko falsyfikaty wprowadzały historyków w błąd, co przydarzyło się także prof. Januszowi Tazbirowi. W Polsce byli pisarze, którzy, jak Teodor Narbutt czy Konstanty Majeranowski, co jakiś czas publikowali odpisy „zagubionych i cudem odnalezionych" rękopisów. Prof. Tazbir układa z falsyfikatów coś na kształt alternatywnej historii, w której Zygmunt III wypędza jezuitów, Polacy kolonizują Amerykę, a hrabia Walentyn Potocki przechodzi na judaizm.
Drugi dział "Od sasa do lasa" obejmuje studia nad kulturą sarmacką poprzez analizę dorobku kronikarskiego i badawczego autorów takich jak: Jędrzej Kitowicz, Władysław Łoziński, Aleksander Brueckner, Jan Stanisław Bystroń czy Stanisław Wasylewski. W trzeciej części książki profesor Tazbir przypomina biografie i dorobek swych ulubionych autorów, m.in. Jana Potockiego, Henryka Rzewuskiego, Józefa Korzeniowskiego, Henryka Sienkiewicza, Marii Dąbrowskiej.
Druga nagrodzona książka to czterotomowa praca "Droga Karola Wojtyły" pióra Jacka Moskwy, której ostatni tom ukazał się w 2011 roku nakładem Świata Książki. "Droga Karola Wojtyły" to pierwsza tak kompletna i szczegółowa praca o polskim papieżu, gromadząca w jednym tomie informacje, które do tej pory pojawiały się w różnych, rozproszonych źródłach. Jacek Moskwa nie stara się biografii Jana Pawła II nadać posmaku sensacji, nie szuka na siłę elementów nieznanych, staranie natomiast wszystkie informacje, weryfikuje, dociera do świadków i z tego materiału układa opowieść.
W czterech tomach Jacek Moskwa, który był przez 14 lat korespondentem polskich mediów w Watykanie, przedstawia historię życia Jana Pawła II na tle dziejów Polski i świata. Autor pisze m.in. o rodzinie Karola Wojtyły, czasie wojny, studiach na Zachodzie, pracy w środowisku akademickim skupionym wokół KUL-u i czasie, gdy Karol Wojtyła był metropolitą krakowskim.
"Droga Karola Wojtyły" to pierwsza tak kompletna i szczegółowa praca o polskim papieżu, gromadząca w jednym tomie informacje, które do tej pory pojawiały się w różnych, rozproszonych źródłach. Jacek Moskwa nie stara się biografii Jana Pawła II nadać posmaku sensacji, nie szuka na siłę elementów nieznanych, staranie natomiast wszystkie informacje, weryfikuje, dociera do świadków i z tego materiału układa opowieść.
Moskwa przedstawia też kulisy wyboru Jana Pawła II na stolicę apostolską oraz zamachu na życie papieża. Kolejne tomy biografii opowiadają o ogromnych wyzwaniach, przed jakimi stanął Jan Paweł II zaraz po wyborze na tron papieski. Moskwa szczegółowo opisuje też pontyfikat Jana Pawła II, jego pielgrzymki po całym świecie, encykliki i kolejne książki polskiego papieża. Ostatni tom opowiada o chorobie, śmierci i drodze do beatyfikacji Jana Pawła II.
Warszawska Premiera Literacka to nagroda przyznawana od 1985 roku pisarzom związanym z Warszawą. Jury nagrody 12 razy w roku wybiera Książkę Miesiąca Warszawskiej Premiery Literackiej. Ze wskazanych przez jurorów książek czytelnicy, bibliotekarze i księgarze na zasadzie plebiscytu wybierają Książki Roku.
W tym roku, jak podkreśliła podczas poniedziałkowej ceremonii wręczenia nagrody prof. Anna Nasiłowska, uczestnicy plebiscytu wybrali dwie najgrubsze pozycje spośród 12 książek miesiąca, co, jak powiedziała, napawa optymizmem, co do poziomu czytelnictwa wśród warszawiaków. (PAP)
aszw/ ls/
