Wystawę jednego obrazu „Emballage VI” udostępniła zwiedzającym od czwartku Cricoteka w Krakowie. Dzieło, które Tadeusz Kantor stworzył w 1967 r., może być odczytywane m.in. jako wyraz traumy wojennej. Praca jest prezentowana po raz pierwszy w kraju.
„Jest to bardzo silny estetycznie, oddający wszystkie te walory, na których Kantorowi zależało przy ambalażach, ludzki obraz” – powiedziała w czwartek dziennikarzom Małgorzata Paluch-Cybulska, kurator wystawy i kierownik Muzeum Tadeusza Kantora w Cricotece.
„Emballage VI” to wielkie, ponaddwumetrowe płótno. Jest jednym z serii kantorowskich ambalaży (fr. „emballage” – pol. „opakowanie”), których koncepcję artysta sprecyzował „Manifeście ambalaży” w 1963 r.
Obraz nie przedstawia konkretnej postaci. „W latach 60. odchodzono od modernizmu, nadal przepracowywano aspekty związane z traumą wojenną. Dla Kantora, także na etapie ambalażu, poprzez formowanie postaci ludzkiej i użycie wiele elementów - był to rodzaj mierzenia się z poczuciem utraty godności postaci ludzkiej” – mówiła kurator.
Kantor sam mówił, że „czas wojny i +panów świata+ sprawił, że stracił, jak wielu, zaufanie do owego dawnego wizerunku, o wspaniale uformowanych kształtach”.
„To decydowało, że +Emballage VI+, podobnie jak inne z tej serii, tak wyglądał. Jest to rozbita postać ludzka, trochę rozpostarta na płaszczyźnie płótna, jakby rozwalcowana jak okaz motyla z rozpostartymi skrzydłami” – powiedziała Paluch-Cybulska.
Dzieło pochodzi z prywatnej kolekcji, otrzymanej przez Cricotekę w wieloletni depozyt. Obraz ten wraz z innymi 18 ambalażami artysty z lat 1965–1967 został wysłany przez Tadeusza Kantora na IX Biennale w Sao Paulo, odbywające się na przełomie 1967/68 roku. Za prace te otrzymał nagrodę, obok artystów o światowej renomie, takich jak Jasper Johns (USA), Baldacini Cesar (Francja), Fumiaki Fukita (Japonia), David Lamelas (Argentyna), Michelangelo Pistoletto (Włochy) czy Josua Reichert (Niemcy).
Prezentację obrazu uzupełnia projekcja filmu „Tadeusz Kantor. Malarz. Rozmowa Denisa Bableta z Tadeuszem Kantorem”. Archiwalne nagranie powstało w 1982 r., przy okazji wystawy prac Tadeusza Kantora w Galerie de France w Paryżu. Artysta mówi w nim o tym, dlaczego postanowił zostać malarzem.
W przyszłym roku Cricoteka planuje zaprezentować ambalaże Kantora w szerszym kontekście jego twórczości teatralnej. Ekspozycja zostanie zorganizowana w Galerii-Pracowni przy ul. Siennej w Krakowie.(PAP)
autor: Beata Kołodziej
bko/ dki/
