30 plansz ilustrujących historię polskiego parlamentaryzmu znalazło się na wystawie, prezentację której zaplanowano na piątek w Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej.
Wystawa powstała w 2009 r. z inicjatywy ówczesnej eurodeputowanej Ewy Tomaszewskiej. "Celem ekspozycji jest przekrojowe przedstawienie dorobku I Rzeczpospolitej w dziedzinie parlamentaryzmu i demokracji. Wystawa jest trójjęzyczna - w języku polskim, angielskim i francuskim. Było to spowodowane chęcią promocji polskiej historii pokazanej przez pryzmat ważnych wydarzeń, postaci i dokumentów" - powiedział PAP Jan Engelgard, kierownik działu historii Muzeum Niepodległości, którego oddziałem jest Muzeum X Pawilonu.
"Celem ekspozycji jest przekrojowe przedstawienie dorobku I Rzeczpospolitej w dziedzinie parlamentaryzmu i demokracji. Wystawa jest trójjęzyczna - w języku polskim, angielskim i francuskim. Było to spowodowane chęcią promocji polskiej historii pokazanej przez pryzmat ważnych wydarzeń, postaci i dokumentów" - powiedział PAP Jan Engelgard, kierownik działu historii Muzeum Niepodległości.
Ekspozycję "Polska - tradycje parlamentaryzmu do 1791 roku" otwiera kalendarium dat związanych z historią polskiego systemu ustawodawczego. Pierwsze tablice są poświęcone Kazimierzowi Wielkiemu i Władysławowi Jagielle oraz wydanym przez nich pierwszym przywilejom szlacheckim - krakowsko-piotrkowskiemu i jedlnieńskiemu, który zabraniał aresztowania i konfiskaty dóbr bez zgody sądu.
Kolejnym dokumentem jest konstytucja sejmu walnego z 1505 r., kończąca m.in. proces powstawania dwuizbowego parlamentu, stanowiąca podstawę staropolskiego ustroju politycznego. Następnym ważnym dokumentem jest unia lubelska z 1569 r. łącząca w sposób faktyczny Polskę i Litwę. Podczas panowania ostatniego z Jagiellonów, Zygmunta Augusta, podpisano inny ważny dokument - konfederację warszawską gwarantującą tolerancję religijną na ziemiach Rzeczpospolitej.
Na ekspozycji przypomniano też pierwszą wolną elekcję i wybranego podczas niej Henryka Walezego. Wystawę zamyka fragment przybliżający uchwalenie pierwszej w Europie konstytucji - Konstytucji 3 Maja.
Przedstawiane wydarzenia są ilustrowane m.in. portretami władców, rycinami, skanami dokumentów oraz mapami ukazującymi Rzeczpospolitą w okresie unii polsko-litewskiej i w XVII w.
"Wystawę chcemy prezentować zwłaszcza grupom szkolnym odwiedzającym naszą placówkę. Muzeum X Pawilonu - gdzie władze carskie więziły uczestników powstania styczniowego, jest ściśle związane z tą insurekcją, której jedną z idei było nawiązanie do tradycji I Rzeczypospolitej" - podsumował Engelgard.
Ekspozycja ma być czynna co najmniej przez miesiąc, później ma zostać zaprezentowana w ambasadzie polskiej w Lizbonie. (PAP)
akn/ hes/ gma/
