W 80. rocznicę śmierci Romana Dmowskiego, w środę na jego grobie na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie złożone zostały kwiaty w imieniu prezydenta Andrzeja Dudy. Dmowski, przywódca obozu narodowego i współtwórca niepodległej Polski, zmarł 2 stycznia 1939 r.
"W związku z przypadającą dziś 80. rocznicą śmierci Romana Dmowskiego, jednego z Ojców naszej niepodległości, na jego grobie zostały złożone kwiaty w imieniu Prezydenta RP" - poinformowano na stronie prezydenta.
Roman Dmowski - przywódca obozu narodowego, główny ideolog polskiego nacjonalizmu i współtwórca niepodległej Polski - urodził się 9 sierpnia 1864 r. Po wybuchu I wojny światowej wszedł w skład utworzonego 25 listopada 1914 r. w Warszawie Komitetu Narodowego Polskiego, który, reprezentując orientację prorosyjską, skupiał głównie przedstawicieli Narodowej Demokracji oraz Stronnictwa Polityki Realnej. 15 sierpnia 1917 r. został przewodniczącym powstałego w Lozannie Komitetu Narodowego Polskiego, który tworzyli politycy Narodowej Demokracji i Stronnictwa Polityki Realnej.
W 1919 r. Dmowski, wraz z Ignacym Paderewskim, reprezentował Polskę na paryskiej konferencji pokojowej. 28 czerwca 1919 r. wspólnie z nim podpisał w jej imieniu Traktat Wersalski. 10 września 1919 r. złożył podpis pod traktatem zawartym przez koalicję z Austrią w Saint-Germain, który pozostawiał sprawę Galicji Wschodniej zawieszoną.
W latach 1919-1922 Roman Dmowski był posłem na Sejm (wybrano go zaocznie podczas jego pobytu na konferencji w Paryżu). W 1920 r., w czasie wojny polsko-bolszewickiej wszedł w skład Rady Obrony Państwa. W 1923 r. pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych w rządzie Wincentego Witosa.
Po przewrocie majowym 1926 r. Dmowski założył opozycyjny wobec władz rządowych Obóz Wielkiej Polski, organizację o charakterze pozaparlamentarnym i ponadpartyjnym. Jej deklaracja ideowa, której był autorem, zakładała m.in. solidarność narodową, ścisły związek państwa z Kościołem katolickim oraz potrzebę kształtowania dyscypliny społecznej i obyczajowej.
Na początku lat trzydziestych OWP stał się organizacją masową (w 1932 r. liczył około 120 tys. członków), stosującą radykalne metody walki politycznej i prowadzącą działalność bojówkarską, w głównej mierze antysemicką. W 1933 r. decyzją władz państwowych OWP został rozwiązany.
Za zasługi w działaniach na rzecz niepodległości Polski Dmowski został odznaczony Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski
Dmowski zmarł po długiej chorobie 2 stycznia 1939 r. w Drozdowie koło Łomży. Pochowany został w grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie. W pogrzebie uczestniczyć miało około stu tysięcy osób. (PAP)
autor: Agata Szwedowicz
aszw/ itm/