W Europie Środkowo-Wschodniej przez wiele lat pewnymi zjawiskami, osobami nie wolno było się zajmować – powiedział dyrektor Instytutu Współpracy Polsko-Węgierskiej Maciej Szymanowski w sobotę podczas konferencji „Europa Karpat” w Krasiczynie (Podkarpackie).
Panel dyskusyjny "Wspólni bohaterowie wolności", którego Szymanowski był moderatorem, zainaugurował dwudniową konferencje.
"Zajmujemy się historią nie po to, żeby wiedzieć, co się wydarzyło, ale po to, żeby wiedzieć, co się wydarzy. Bez wiedzy o tym, co się wydarzyło - dotyczy to ludzi, zjawisk - bardzo trudno nam przewidzieć, co się wydarzy" – zaznaczył Szymanowski.
Jego zdaniem wspólną historię narodów tej części Europy należy upowszechniać "na wielu płaszczyznach". "Naukowcy muszą robić swoje, to samo powinny robić szkoły" – dodał.
W ocenie Szymanowskiego "to, na co powinniśmy zwracać uwagę i w co powinniśmy inwestować, to jest współdziałanie, współpraca z kręgami naukowymi światowymi, zachodnimi, amerykańskimi". "Przekazywać im nasze spojrzenie na świat, z którym się można zgadzać lub nie, natomiast powinno ono być przynajmniej odnotowane i wzięte pod uwagę" – mówił.
Zwrócił uwagę, że jednym z takich mało znanych faktów historycznych jest np. pomoc, jaką Węgrzy nieśli dzieciom polskim internowanym i aresztowanym w stanie wojennym. "Dzięki Węgrom te dzieci mogły pojechać nad Balaton i przez chwilę poczuć się normalnie. Nie musiały myśleć, że ich tato czy mama są w więzieniu" – zauważył.
Podkreślił, że do tego trzeba "wracać, mówić o tym, edukować, robić filmy".
Węgierski historyk Laszlo E. Varga w trakcie dyskusji mówił o udziale jego rodaków w Legionach Polskich Józefa Piłsudskiego. Według niego przez tę formację przewinęło się blisko 650 Węgrów.
W spotkaniu w Krasiczynie biorą udział przedstawiciele parlamentów, administracji rządowej oraz samorządowej, naukowcy, eksperci i analitycy z państw Grupy Wyszehradzkiej (Polski, Czech, Słowacji i Węgier), Rumunii oraz Ukrainy. Gośćmi wydarzenia są także dyplomaci z Austrii, Czarnogóry i Włoch.
W niedzielę gościem konferencji będzie marszałek Sejmu Marek Kuchciński.
Jest to już 22. edycja "Europy Karpat". Przedsięwzięcie ma służyć współpracy krajów tego regionu Europy.
Rozpoczynając konferencję minutą ciszy uczczono pamięć Jana Olszewskiego.(PAP)
Autor: Alfred Kyc
kyc/ pad/