Apel pamięci, złożenie kwiatów pod tablicą z Prawdami Polaków spod Znaku Rodła i msza św. we wrocławskiej archikatedrze – tak w niedzielę obchodzono 81. rocznicę ogłoszenia Prawd Polaków spod Znaku Rodła.
Wrocławskie uroczystości rozpoczęły się pod tablicą z Prawdami Polaków spod Znaku Rodła przy kościele św. Marcina na Ostrowie Tumskim. Tam został m.in. odczytany list premiera Mateusza Morawieckiego.
Premier podkreślił w nim, że obchody 81. rocznicy ogłoszenia Prawd Polaków spod Znaku Rodła to uroczystość szczególna. "Pielęgnowanie pamięci o historii polskiej mniejszości mieszkającej na ówczesnych ziemiach niemieckich to obowiązek wobec naszych przodków i przyszłych pokoleń" – napisał premier.
Szef rządu zauważył w liście, że wydarzenie, które upamiętnia rocznica, czyli Pierwszy Kongres Polaków w Niemczech, który odbył się w 1938 r. w Berlinie, "zapisało się na kartach historii". "Ogłoszone wtedy Prawdy Polaków spod Znaku Rodła, odwołujące się do idei narodu, wiary, braterstwa i służby ojczyźnie, stały się dekalogiem polskości. Był on napędem narodowej świadomości, gdy hitlerowskie władze coraz bardziej ograniczały podstawowe wolności mniejszości polskiej" – podkreślił premier.
W liście podkreślano też, że po ponad ośmiu dekadach od kongresu berlińskiego pamięć o twórcach Prawd Polaków spod Znaku Rodła pozostaje żywa. "Symbol Rodła niezmiennie skupia uniwersalne przesłanie dla następny generacji. Wzorce wskazane w credo narodowym pozostają dla nas aktualnym drogowskazem" – napisał premier.
W ramach niedzielnych obchodów we Wrocławiu odbył się apel pamięci, złożono kwiaty pod tablicą z Prawdami Polaków spod Znaku Rodła i odprawiono mszę św. we wrocławskiej archikatedrze. Następnie zaplanowano część edukacyjną, śpiewanie piosenek patriotycznych i występy zespołów szkolnych.
To już 15. edycja wrocławskich obchodów, które w ubiegłym roku miały jubileuszowy charakter z powodu 80. rocznicy wydarzenia. Senat ustanowił rok 2018 Rokiem Prawd Polaków spod Znaku Rodła, a patronat honorowy objął nad obchodami prezydent Andrzej Duda.
3 grudnia 1937 r. w Domu Polskim w Zakrzewie Rada Naczelna Związku Polaków w Niemczech na nadzwyczajnym posiedzeniu podjęła decyzję o zorganizowaniu I Kongresu Polaków, który odbył się 6 marca 1938 r. w Berlinie. Na kongresie, w którym wzięło udział ponad 5 tys. przedstawicieli polskiej ludności, ogłoszono Pięć Prawd Polaków. Kongres był największą w historii manifestacją narodową Polaków w Niemczech w tamtym okresie. W okresie międzywojennym na terytorium ówczesnych Niemiec mieszkało półtora miliona Polaków.
Pięć Prawd Polaków spod Znaku Rodła to: "Jesteśmy Polakami! Wiara Ojców naszych jest wiarą naszych dzieci! Polak Polakowi bratem! Co dzień Polak Narodowi służy! Polska Matką naszą, nie wolno mówić o Matce źle!".
Rodło to symbol Związku Polaków w Niemczech. Powstał w 1933 r., a jego nazwa to zbitka pierwszych dwóch liter wyrazu "rodzina" i ostatnich trzech wyrazu "godło". Znak na czerwonym tle przedstawia białe rodło, które symbolizuje bieg Wisły z zaznaczonym na nim Krakowem. Związek Polaków w Niemczech prowadził działalność gospodarczą, kulturalną i polityczną, bronił też praw i interesów polskiej mniejszości narodowej w Niemczech. (PAP)
Autor: Piotr Doczekalski
pdo/ joz/