Najnowszy film wyprodukowany przez Instytut Pamięci Narodowej, „Paszporty Paragwaju” - przedstawiający wciąż małą znaną historię udziału polskiej dyplomacji w ratowaniu Żydów podczas II wojny światowej - zostanie zaprezentowany w kilkudziesięciu polskich miastach.
Pokazy organizowane są z okazji Narodowego Dnia Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. Film można będzie zobaczyć w kilkudziesięciu polskich miastach. 24 marca o godz. 18.30 film zostanie również pokazany w TVP 2.
Tego samego dnia, 24 marca o godz. 16, w warszawskim Kinie Muranów odbędzie się pokaz filmu w języku angielskim i spotkanie z konsulem honorowym Polski w Szwajcarii Markusem Blechnerem, którego ojciec był jedną z osób finansujących paszporty dla ratowanych Żydów.
"Paszporty Paragwaju" to historia działalności m.in. polskich dyplomatów, dzięki którym uratowano co najmniej kilkuset Żydów z Holokaustu. Film opowiada o poselstwie RP w Bernie działającym w latach 1942–43. Grupa złożona z polskich dyplomatów oraz działaczy organizacji żydowskich pozyskiwała paszporty państw Ameryki Południowej. Dzięki fałszywym dokumentom Żydzi w okupowanej Europie mogli uniknąć wywózek do niemieckich obozów zagłady. Trafiali do obozów dla internowanych w Niemczech oraz do okupowanej Francji.
Na styczniowej premierze filmu w Warszawie wiceprezes IPN Mateusz Szpytma powiedział: "Ta sprawa jest niezwykle cenna, bo pokazuje nie tylko zaangażowanie polskich dyplomatów, ale też pokazuje, że działo się to wszystko we współpracy ze środowiskami żydowskimi".
W skład grupy działającej w Brnie wchodzili polscy dyplomaci i działacze żydowscy, m.in. konsul RP w Bernie w latach 1939-45 Konstanty Rokicki, ambasador Aleksander Ładoś, jego zastępca Stefan Ryniewicz ,dyplomata Juliusz Kuehl, poseł na Sejm II RP Abraham Silberschein oraz rabin Chaim Eiss.
Reżyserem filmu jest Robert Kaczmarek, który wcześniej zrealizował m.in. "Czas Komedy" (1994 - wspólnie z Mariuszem Kalinowskim), "Palestrę" (1995), "Esencję nastroju" (2007), "Towarzysz generał idzie na wojnę" (2011 - wspólnie z Grzegorzem Braunem), "Niosła Go Polska" (2013) oraz "Jazz na Kalatówkach" (2018). W 2014 r. otrzymał Nagrodę Specjalną "Platynowy Opornik" za całokształt twórczości podczas VI Festiwalu Filmów Dokumentalnych "Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci" w Gdyni.
Terminy i miejsca pokazów filmu dokumentalnego "Paszport Paragwaju" dostępne są na stronie głównej Instytutu oraz stronach oddziałowych IPN.(PAP)
autor: Wojciech Przylipiak
wbp/ pat/