60 polskich dzieł sztuki - obrazów, rzeźb i obiektów architektonicznych z drugiej połowy XIX i okresu Młodej Polski - zostanie udostępnionych za pomocą audiodeskrypcji osobom niewidomym i niedowidzącym. Do tej pory w ten sposób opisano już ponad 260 dzieł.
Dzieła opisywane są w ramach pionierskiego przedsięwzięcia "iSztuka" realizowanego od kilku lat przez białostocką Fundację Audiodeskrypcja. W tym roku, dzięki pozyskaniu środków z ministerstwa kultury, projekt może być kontynuowany, a kolejne dzieła umieszczone na portalu iSztuka.edu.pl.
Opisy dzieł są robione za pomocą audiodeskrypcji. To technika umożliwiająca odbiór kultury osobom z niepełnosprawnością wzroku. Jest to przekład treści na słowa. Powstają w ten sposób opisy - w formie skryptów tekstowych i nagrań dźwiękowych - filmów, spektakli teatralnych i operowych, dzieł sztuki. Dzięki temu mogą je poznawać także osoby z niepełnosprawnością słuchu.
Pomysłem fundacji jest by na portalu zamieścić dzieł sztuki od prehistorii po nowoczesność. Do tej pory za pomocą audiodeskrypcji udało się udostępnić ponad 260 dzieł, w tym roku dołączy 60 kolejnych. Jak powiedział Tomasz Strzymiński z Fundacji Audiodeskrypcji, będzie to audiodeskrypcja m.in. do obrazów: "Bociany" Józefa Chełmońskiego, "Wigilia na Syberii" Jacka Malczewskiego, "Kościuszko na koniu" Wojciecha Kossaka i "Chochoły Stanisława Wyspiańskiego". Do katalogu rzeźb dołączą m.in. Macierzyństwo Ksawerego Dunikowskiego czy Pomnik Adama Mickiewicza autorstwa Teodora Rygiera. Dzieła mają być udostępnione w internecie do końca roku.
Portal iSztuka.edu.pl. powstał w 2015 roku, przede wszystkim z myślą o osobach z niepełnosprawnością, ale - jak podkreśla Fundacja Audiodeskrypcja - pomaga w odbiorze sztuki także seniorom i tym, którzy na co dzień mają utrudniony dostęp do muzeów, galerii czy cennych obiektów architektonicznych ze względu na miejsce zamieszkania, możliwości finansowe albo stan zdrowia. Oprócz opisów dzieł, na stronie są też dostępne fotografie dzieł i kontekst historyczny.
W poprzednich edycjach projektu na portalu udostępniono m.in. malowidła z jaskini w Lascaux, rzeźba Nike z Samotraki, mozaiki z Hagia Sofia z Konstantynopola, tryptyk "Tysiącletnie królestwo" ("Ogród rozkoszy ziemskich") Hieronima Boscha, "Dama z gronostajem" i "Ostatnia wieczerza" Leonarda da Vinci, "Narodziny Wenus" Sandro Botticellego; rzeźby Michała Anioła, grafiki Albrechta Duerera, czy obiekty architektoniczne - kopuła bazyliki św. Piotra w Rzymie, dziedziniec arkadowego Zamku Królewskiego na Wawelu oraz budynek Teatru Wielkiego w Warszawie.
Oprócz Fundacji Audiodeskrypcja, projekt iSztuka współtworzy Fundacja Promocji Sztuki "Niezła Sztuka" oraz Spółdzielnia Socjalna Akces Lab. Projekt obok wsparcia z resortu kultury, współfinansowany jest też z budżetu Białegostoku. Jego całkowity koszt to blisko 70 tys. zł. Projekt został nominowany do tegorocznej nagrody Podlaska Marka w kategorii kultura.
Fundacja Audiodeskrypcja to organizacja pozarządowa, założona przez niewidomych białostoczan - Tomasza Strzymińskiego i Barbarę Szymańską, którzy popularyzują audiodeskrypcję i pokazują jej znaczenie dla niepełnosprawnych. Głównym celem działalności organizacji było od początku wprowadzenie tej techniki do wielu instytucji kultury w kraju.
Fundacja Audiodeskrypcja prowadzi też wykłady oraz szkolenia z tworzenia audiodeskrypcji i kompleksowego udostępniania instytucji osobom niepełnosprawnym. W ciągu kilku lat fundacja przeszkoliła ponad tysiąc osób. Przygotowała audiodeskrypcję m.in. do kilkudziesięciu filmów. Wykonała również audio-przewodniki dla muzeów i miast, audycje radiowe o sztuce; zainicjowała też akcję społeczną pod hasłem "Sztuka, której nikt nie widział".(PAP)
autorka: Sylwia Wieczeryńska
swi/ rof/ par/
