Stanisław Moniuszko, polski kompozytor, dyrygent orkiestr symfonicznych i chórów, pedagog, organista. Fot. PAP/Reprodukcja
5 maja przypada 200. rocznica urodzin kompozytora. Koncerty, jarmark, nabożeństwa oprawione muzyką Moniuszki to tylko niektóre formy uczczenia tego jubileuszu przez m.in. Filharmonię Narodową, Polską Operę Królewską i Narodowy Instytut Fryderyka Chopina.
Z okazji 200. rocznicy urodzin Stanisława Moniuszki (5 maja) para prezydencka zainicjowała ogólnopolską akcję Narodowe Granie, której nadrzędnym celem, jak czytamy na stronie prezydent.pl "jest popularyzacja polskiej muzyki oraz wzmacnianie tożsamości narodowej poprzez wspólne upamiętnienie postaci i dorobku wybitnych polskich kompozytorów".
Narodowe Granie odbędzie się na dziedzińcu Pałacu Prezydenckiego w Warszawie, gdzie będzie miał miejsce wielogodzinny koncert "Wiwat Moniuszko!". W koncercie wezmą udział m.in. Polska Orkiestra Radiowa, Warszawska Orkiestra Sentymentalna. Formacja Janusz Prusinowski. Odbędzie się również śpiewanie pieśni skomponowanych przez jubilata.
Rocznicę uczczą również warszawskie instytucje kultury. Dyrektor Filharmonii Narodowej Wojciech Nowak powiedział PAP, że urodziny kompozytora w FN odbędą się pod tytułem "Moniuszko na Moniuszki". "Chcemy uczcić je koncertami, które będą skupiały się w wokół ulicy Moniuszki, przy której mieści się Sala Kameralna Filharmonii Narodowej" - poinformował.
Dyrektor zapowiedział, że obchody rozpocznie show pianisty Waldemara Malickiego, współtwórcy Filharmonii Dowcipu. W południe wystąpi orkiestra Filharmonii Narodowej i wykona m.in. Uwerturę do opery "Halka", Mazura z opery "Straszny Dwór", Uwerturę do opery "Verbum nobile" oraz arie, pieśni i duety. W Pasażu Rowickiego na cały dzień zaplanowano atrakcje związane z jubilatem. Nowak poinformował, że "Chór Filharmonii Narodowej wystąpi na estradzie zbudowanej przy ulicy Moniuszki i będzie prezentował pieśni i muzykę kompozytora na zespoły wokalne, chóralne". Częścią przedsięwzięcia będzie również Jarmark Moniuszkowski.
Z okazji urodzin Moniuszki odbędą się również nabożeństwa oprawione jego kompozycjami. Pełniący obowiązki dyrektora Polskiej Opery Królewskiej Andrzej Klimczak powiedział PAP, że "Polska Opera Królewska obchodzi ten dzień mszą św. celebrowaną przez kard. Kazimierza Nycza w Archikatedrze Warszawskiej". "Wykonamy jako części mszy św. Mszę Es-dur Moniuszki" - dodał. 8 maja w Bazylice Świętego Krzyża soliści, Zespół Wokalny i Orkiestra Polskiej Opery Królewskiej pod dyrekcją Tadeusza Karolaka wykonają "I Litanię ostrobramską", "III Litanię ostrobramską" i pieśni "Modlitwa do Bogarodzicy" oraz "Zwiastowanie".
"I Litanią ostrobramską" rozpocznie się również Festiwal Moniuszkowski Warszawskiej Opery Kameralnej. Dyrektor WOK Alicja Węgorzewska poinformowała, że zabrzmi ona w Bazylice Świętego Krzyża w Warszawie trakcie nabożeństwa majowego 5 maja. Wykonają ją soliści i Zespół Instrumentów Dawnych Warszawskiej Opery Kameralnej. Węgorzewska przypomniała, że właśnie do tego kościoła "jezuici przywieźli po raz pierwszy nabożeństwo majowe".
Na festiwalu zostaną wystawione również nowoodkryte lub zapomniane dzieła Moniuszki. Będzie to m.in. opera "Die Schweizerhutte" ("Szwajcarska chatka") odnaleziona przez dr Grzegorza Zieziulę (premiera w listopadzie 2018 r.) oraz zrekonstruowany przez Macieja Prochaskę "Nocleg w Apeninach".
Festiwal zakończy "Halka wileńska" w inscenizacji Kazimierza Dejmka. W 1983 r. na zlecenie Stefana Sutkowskiego opracował ją Jerzy Dobrzański, a reżyserował Kazimierz Dejmek. Jak poinformował muzykolog dr Grzegorz Zieziula, "obecnie partytura została odświeżona przez Macieja Prochaskę". Opowiedział, że zachował się wyciąg fortepianowy opery, na podstawie którego Prochaska odtworzył partyturę orkiestrową. Poprzednia wersja +Halki wileńskiej+ nie była oparta na tym wyciągu".
200. rocznica urodzin kompozytora zbiegła się z X edycją Międzynarodowego Konkursu im. Stanisława Moniuszki. Gala otwarcia odbędzie się 5 maja w Teatrze Wielkim - Operze Narodowej. Laureaci poprzednich edycji Konkursu Moniuszkowskiego, m.in. Ewa Tracz, Urszula Kryger, Jakub Józef Orliński, Rafał Bartmiński, Łukasz Goliński, wykonają pieśni i arie z oper patrona konkursu. Finał tegorocznej edycji oraz ceremonia wręczenia nagród odbędzie się 11 maja w TW-ON.
Teatr Wielki przygotował również propozycję dla dzieci. 5 maja w Saloniku Moniuszkowskim publiczność będzie mogła wysłuchać recitalu fortepianowego młodego pianisty Bartłomieja Kokota. Najmłodsi będą tworzyć kartki z życzeniami dla Stanisława Moniuszki, odbędzie się konkurs na najciekawszy portret kompozytora oraz zabawa "zgadnij, jaki to utwór?".
Jubileusz Moniuszki świętować będzie również Narodowy Instytut Fryderyka Chopina wspólnie z Polskim Radiem. 5 maja w Studiu Koncertowym im. W. Lutosławskiego odbędzie się Nadzwyczajny Koncert w 200. rocznicę urodzin Stanisława Moniuszki. Pianista Cyprien Katsaris wykona utwory fortepianowe Moniuszki - m.in. fraszki, Polonez Es-dur, Nokturn As-dur, transkrypcje fortepianowe pieśni i fragmenty oper w opracowaniu na fortepian.
Obchody 200. urodzin Moniuszki będą trwać również po 5 maja. Weźmie w nich udział m.in. Orkiestra Sinfonia Varsovia, która w maju i w czerwcu organizuje cztery koncerty z utworami Moniuszki. Oprócz tego 2 czerwca odbędzie się koncert familijny "Podwieczorek u Pana Moniuszki". Wystąpią na nim wokaliści Justyna Stępień-Grozdew, Rafał Grozdew, pianista Tomasz Pawłowski oraz Chór dziecięcy Animato. 16 czerwca zespół w składzie skrzypkowie Piotr Markowski i Kamil Staniczek, altowiolista Dariusz Kisieliński oraz wiolonczelista Marcel Markowski wykonają I Kwartet smyczkowy d-moll i II Kwartet smyczkowy F-dur Stanisława Moniuszki.(PAP)
autor: Olga Łozińska
oloz/ wj/
