07.06.2019
W piątek 7 czerwca o godzinie 18:00 w tymczasowej siedzibie Muzeum Historii Polski w Warszawie odbędzie się dyskusja o książce „Czas przeszły dokonany” Adama Pragiera.
„Czas przeszły dokonany”, który ukazał się w serii „100-lecie niepodległości. Wspomnienia i pamiętniki” nakładem Muzeum Historii Polski, należy do przekazów źródłowych bardzo chętnie cytowanych przez historyków. To polityczne dzieje Polski obejmujące okres od początku XX wieku do 1945 r., widziane przez pryzmat doświadczeń wybitnego działacza socjalistycznego.
Autor był silną indywidualnością, potrafił dokonywać odważnych wyborów i głosić niepopularne opinie. Niedługo przed śmiercią napisał: „Całe moje życie rozgrywało się w konfliktach z otoczeniem. Najpierw z rodzicami, wnet po tym z moją ówczesną żoną, później, gdy wszedłem do Rady Naczelnej PPS, a potem do sejmu, miałem ostre konflikty z większością klubu posłów PPS, którzy wciąż podtrzymywali Piłsudskiego, mimo że jego styl rządzenia coraz więcej zbliżał się do dyktatury. To samo, w ostrzejszej jeszcze formie, działo się na emigracji, kiedy większość Komitetu Zagranicznego PPS popierała gen. Sikorskiego, mimo że układ Sikorski–Majski z lata 1941 r. już wyraźnie zapowiadał klęskę, która w trzy lata później spotkała nas w Jałcie”.
Postawa Pragiera – człowieka niezależnie myślącego, odpornego na naciski, gotowego na trudne konfrontacje – sprawiła, że odegrał istotną rolę w opozycji antysanacyjnej i rządzie Tomasza Arciszewskiego, wyrażającym sprzeciw wobec postanowień jałtańskich. Jego relacja pełna jest wnikliwych analiz i obserwacji, wyrazistych opinii, nasyconych refleksją portretów postaci, które decydowały o polskiej polityce w okresie niepodległości i w czasie II wojny światowej. Inteligencja, rozległe zainteresowania i talent publicystyczny autora czynią Czas przeszły dokonany najlepiej napisaną narracją wspomnieniową, jaka wyszła spod pióra polskiego polityka.
Warto przypomnieć zdanie Józefa Mackiewicza, dla którego ten pamiętnik był jak najciekawsza powieść. Książka doskonale wytrzymuje próbę czasu, pozostając równie atrakcyjną pod względem literackim jak pół wieku temu, gdy ukazała się w oficynie emigracyjnej. To ważne świadectwo mówiące o polskich zmaganiach w XX wieku obecnie wydano w opracowaniu Andrzeja Friszke i Ewy Pejaś, którzy uzupełnili tekst o kontekstowe komentarze i wstęp szkicujący drogę życiową autora.
Goście:
• prof. Andrzej Friszke (historyk, Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, współautor wstępu i opracowania wspomnień Adama Pragiera „Czas przeszły dokonany”)
• dr Ewa Pejaś (historyczka i filozofka, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Szczecinie, współautorka wstępu i opracowania wspomnień Adama Pragiera „Czas przeszły dokonany”)
• prof. Rafał Habielski (historyk, prasoznawca, Instytut Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego, badacz dziejów polskiej emigracji po II wojnie światowej)
• red. Piotr Zaremba (publicysta, pisarz, komentator polityczny, współpracuje z magazynem Plus Minus „Rzeczpospolitej” i „Dziennikiem Gazetą Prawną”)
Prowadzenie:
• dr Mikołaj Mirowski (historyk i publicysta, Muzeum Historii Polski).
Czas i miejsce spotkania: 7 czerwca 2019 r. (piątek), godz. 18:00. Siedziba Muzeum Historii Polski przy ul. Mokotowskiej 33/35 (V piętro). Wstęp wolny.
Podczas spotkania będzie można kupić książkę w promocyjnej cenie.