Konduktorki Stanisława Sobańska i Helena Przybyłek maszerują w pochodzie ubrane w służbowe stroje, z furażerkami na głowach i torebkami konduktorskimi przewieszonymi przez ramię. Źródło: IPN
W starej zajezdni tramwajowej w Poznaniu w piątek wieczorem pokazane zostanie widowisko „Trzy Tramwajarki/Czerwiec'56”. Spektakl w reż. Janusza Stolarskiego opowiada o poznańskim Czerwcu ’56 z perspektywy legendarnych tramwajarek: Heleny Przybyłek, Stanisławy Sobańskiej i Marii Kapturskiej.
Widowisko plenerowe przygotowane przez towarzyszenie Teatralne „Antrakt”, rozpocznie się w piątek o godz. 22.00 w starej zajezdni tramwajowej przy ulicy Gajowej w Poznaniu. Projekt wpisany jest w program oficjalnych obchodów 63. rocznicy Powstania Poznańskiego - Czerwiec'56 organizowanych przez Miasto Poznań.
Spektakl w reżyserii Janusza Stolarskiego opowiada o poznańskim Czerwcu ’56 z perspektywy kobiet, legendarnych trzech tramwajarek: Heleny Przybyłek, Stanisławy Sobańskiej i Marii Kapturskiej.
„Zdjęcie trzech młodych, radosnych dziewczyn, ubranych w tramwajarskie mundury, niosących biało-czerwoną flagę na czele pochodu protestujących robotników jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli tamtych wydarzeń. Jednak niewiele osób wie, jak tragicznie potoczyły się losy jego bohaterek po strzelaninie pod Urzędem Bezpieczeństwa na ul. Kochanowskiego” – przekazała PAP w imieniu organizatorów Jagoda Gruszczyńska.
Jak przypomniała, Helena Przybyłek została postrzelona w nogi, z których jedną trzeba było amputować. W szpitalu wielokrotnie przesłuchiwana była przez bezpiekę, niezdolna do pracy otrzymała najniższą, trzecią grupę inwalidzką.
„Sobańska odniosła niegroźne rany, lecz wkrótce została aresztowana przez UB i przez długie tygodnie przesłuchiwana i okrutnie bita. Do grudnia przebywała w więzieniu na ul. Młyńskiej. Odniosła ciężkie obrażenia, które wymagały kilku operacji. W efekcie dostała pierwszą grupę inwalidzką. Kapturska po strzelaninie na Kochanowskiego nadal brała udział w demonstracji. Aresztowano ją i wielokrotnie ją przesłuchiwano, została brutalnie pobita. Jeszcze w więzieniu chorowała, po wyjściu przyznano jej pierwszą grupę inwalidzką. Nigdy nie otrzymały zadośćuczynienia za krzywdy, których doznały” – podkreśliła Gruszczyńska.
W rolach głównych wystąpią: Jagoda Gruszczyńska, Sylwia Marciniuk i Marta Pautrzak. Za projekcje wideo odpowiadać będzie Tomasz Jarosz, zaś za opracowanie muzyczne: Ewa Jarmołowicz-Nowikow, Agnieszka Kowalczyk, Paweł Paluch. Wstęp na widowisko jest bezpłatny.
Spektakl powstał przy współpracy Muzeum Powstania Poznańskiego - Czerwiec 1956, MPK Poznań, Stowarzyszenia KMPS - Klub Miłośników Pojazdów Szynowych w Poznaniu, oraz Zajezdni Poznań.
28 czerwca 1956 roku robotnicy Zakładów Cegielskiego, wówczas Zakładów im. Stalina, podjęli strajk generalny i zorganizowali demonstrację uliczną, krwawo stłumioną przez milicję i wojsko. W starciach na ulicach miasta zginęło, według badań IPN, co najmniej 58 osób, a kilkaset zostało rannych. (PAP)
autor: Anna Jowsa
ajw/ agz/
