Grabarka, 19.08.2018. Główne uroczystości Święta Przemienienia Pańskiego w prawosławnym sanktuarium na św. Górze Grabarce koło Siemiatycz. Fot. PAP/A. Reszko
Rozpoczął się czas prawosławnych pielgrzymek na św. Górę Grabarkę k. Siemiatycz (Podlaskie), do najważniejszego w kraju cerkiewnego sanktuarium. Od 18 do 19 sierpnia odbędą się tam obchody święta Przemienienia Pańskiego, rokrocznie gromadzące tysiące wiernych.
Jedna z pierwszych w poniedziałek wyruszyła ponad 50-osobowa grupa pątników z Sokółki. Są wśród nich m.in. Białorusini z Mińska, których udział w grupie jest już tradycją. W sześć dni uczestnicy tej pielgrzymki przejdą blisko 160 km, trasą m.in. przez Królowy Most, Narew, Czyże, Kleszczele i Telatycze.
Najwięcej pieszych pątników wyruszy do sanktuarium na Grabarce w najbliższy wtorek 13 sierpnia. Będzie to m.in. grupa z Warszawy (żeby ominąć stołeczne problemy komunikacyjne, tradycyjnie wyruszy z Wołomina) oraz z Jabłecznej (Lubelskie), gdzie jest prawosławny klasztor św. Onufrego. Najliczniejsza będzie pielgrzymka z Białegostoku. Rokrocznie bierze w niej udział ok. 250 osób.
15 sierpnia rozpoczną się pielgrzymki z Bielska Podlaskiego i Hajnówki. Oddzielną grupą będą żołnierze i funkcjonariusze innych służb mundurowych, których jednodniowa, licząca kilkanaście kilometrów pielgrzymka, tradycyjnie odbędzie się 18 sierpnia i wyruszy z Siemiatycz. Również z Siemiatycz odbędą pieszą pielgrzymkę na Grabarkę parafianie z polskiej parafii prawosławnej w Brukseli.
Czerwcowe „Mówią wieki”: „Prawosławie – między Kijowem a Moskwą”
Święta Góra Grabarka, z małą cerkwią i założonym w 1947 r. żeńskim klasztorem, uważana jest za najważniejsze cerkiewne sanktuarium w Polsce. Dla prawosławnych w kraju ma takie znaczenie jak Częstochowa dla katolików.
Tradycja pielgrzymowania w to miejsce sięga 1710 r. Wówczas jeden z okolicznych mieszkańców doznał objawienia, że wszyscy, którzy tam dotrą i napiją się wody ze źródła, zostaną uratowani od panującej epidemii cholery. Kiedy nastąpiły cudowne uzdrowienia, zbudowano tam kaplicę, a potem cerkiew.
Od tamtej pory datuje się też zwyczaj ustawiania na wzgórzu drewnianych krzyży. Wśród drzew stoją ich obecnie tysiące, niektóre źródła mówią o 10 tys. takich krzyży. Taki krzyż ustawia każda grupa pielgrzymia, wiele osób zostawia też własne, niesione w różnych prywatnych intencjach.
Najliczniejsze pielgrzymki zaczęły przybywać na Grabarkę po II wojnie światowej, gdy główne sanktuaria prawosławne (Poczajew, Żyrowice) znalazły się w granicach dawnego Związku Radzieckiego. Tysiące wiernych i hierarchów z całego świata gromadzą rokrocznie dwudniowe uroczystości Przemienienia Pańskiego.
Przedstawiciele Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego liczbę wiernych w kraju szacują na 450-500 tys. osób. Według danych GUS – uznawanych jednak przez hierarchów za niemiarodajne – w ostatnim spisie powszechnym przynależność do Cerkwi w Polsce zadeklarowało 156 tys. osób. (PAP)
Autor: Robert Fiłończuk
rof/ joz/
