Złożeniem kwiatów przed głazem poświęconym kolejarzom węzła kolejowego Warszawa-Praga, wystawą zdjęć ukazujących zbombardowane Bródno i pokazem filmu dokumentującego oblężoną stolicę z września 1939 r. zostanie w środę upamiętniona rocznica zbombardowania Bródna.
"Spotykamy się koło Domu Kultury +Świt+ przy głazie pamiątkowym poświęconym kolejarzom, którzy pracowali na stacji Warszawa-Praga i włączyli się w ruch oporu, ale także zginęli, jako mieszkańcy Bródna w czasie II wojny. Bródno, a zwłaszcza Nowe Bródno w związku z sąsiedztwem stacji Warszawa-Praga było dzielnicą zamieszkałą przez kolejarzy. Mieli tam swoje domy i pracowali na stacji. Głaz powstał dzięki Towarzystwu Przyjaciół Warszawy, Oddziałowi Miłośników Bródna" - opowiadała PAP zastępca dyrektora Muzeum Niepodległości Beata Michalec.
W tym miejscu - jak mówiła - zostaną złożone kwiaty i oddany hołd wszystkim mieszkańcom, którzy zginęli podczas bombardowania Bródna. "Nie tylko Nowego Bródna, ale także Pelcowizny, Annopola, Targówka, Zacisza, Elsnerów. Wszystkie te osiedla były bombardowane w czasie II wojny światowej. Naloty niemieckie rozpoczęły się od bombardowania Okęcia, ale następnie Niemcy przeszli do ofensywy i bombardowano Pragę, do której terytorialnie należały wówczas wspomniane osiedla. Wiedziano bowiem, że są one drewniane i będą płonąć. Niemcy chcieli mieć taką +żywą latarnię+, której płomienie będą w nocy rozświetlały lewobrzeżną Warszawę, ułatwiając jej bombardowanie" - powiedziała.
"Praga ucierpiała wtedy bardzo, bardzo ucierpiało Nowe Bródno. Nie można było ratować domów i mieszkańców w takim stopniu jak dzisiaj, ponieważ możliwości straży ogniowej były ograniczone. Przestały już wówczas działać wodociągi i jedyna woda, jaka była dostępna pochodziła z ulicznych studni. W związku z tym zabudowania płonęły. Najcięższe bombardowanie miało miejsce 10 września, to był tzw. nalot dywanowy. 70 samolotów atakowało i zrzucało bomby, miasto stawało się jedną wielką pochodnią" - zaakcentowała Michalec.
Jak podkreśliła, w związku z tym, że co roku od lat odbywają się uroczystości Dnia Pamięci Starówki, jeden z mieszkańców zapytał dlaczego nie są organizowane Dni Pamięci Targówka. "I tak zrodził się pomysł, by w 80. rocznicę bombardowania dywanowego na Bródno zorganizować nie tylko spotkanie upamiętniające, z pocztami sztandarowymi i składaniem kwiatów, ale także wystawę okolicznościową +Był taki wrzesień+ ukazującą zdjęcia archiwalne, które się zachowały po zniszczeniu Bródna i Targówka. Eksponowana na ogrodzeniu Domu Kultury wystawa będzie przedstawiała bardzo bolesny obraz domów, ulic po zbombardowaniu, a także tragedię mieszkańców. Wystawie towarzyszyć będzie poświęcony jej folder. Znajdzie się tam rys historyczny tych wydarzeń, wspomnienia mieszkańców i archiwalne zdjęcia" - powiedziała.
"Później w Domu Kultury +Świt+ odbędzie się projekcja filmu dokumentalnego +Korespondent Bryan+. Julien Bryan był amerykańskim korespondentem, który we wrześniu 1939 r. otrzymał od prezydenta miasta Stefana Starzyńskiego zezwolenie na poruszanie się po całej oblężonej i bombardowanej Warszawie. Dostał samochód, kierowcę, przepustki, zabrał kamerę, aparat i uwieczniał na swoich zdjęciach i filmach zbombardowaną stolicę, także tę prawobrzeżną. Te fotografie później przesłał do Ameryki, by pokazać światu jaka tragedia dzieje się w Warszawie" - mówiła Michalec.
Jak zapowiedziała, w uroczystościach mają wziąć udział radni Warszawy, władze dzielnicy i mieszkańcy. "To lokalna uroczystość, ale myślę, że bardzo ważna i mamy nadzieję, że wejdzie ona na stałe do kalendarza uroczystości" - dodała. (PAP)
autor: Anna Kondek-Dyoniziak
akn/aszw/