Budowa „Wstęgi pamięci” pod Wawelem, lepsze wyeksponowanie pomnika Czynu Zbrojnego Żołnierzy Polski Walczącej na Powiślu oraz upamiętnienie żołnierzy AK w miejscu po dawnym pomniku Iwana Koniewa – takie formy uczczenia AK-owców będą rozważane podczas panelu obywatelskiego, który w listopadzie ma się odbyć w Krakowie.
Pod koniec marca krakowscy radni zdecydowali, że odbędą się konsultacje społeczne dotyczące formy upamiętnienia żołnierzy AK i unieważnili wcześniejsze uchwały dotyczące lokalizacji pomnika na Bulwarze Czerwieńskim nad Wisłą. 30 czerwca zakończył się pierwszy etap tych konsultacji, a w poniedziałek wieczorem na otwartym spotkaniu w Muzeum AK zaprezentowany został raport z nich.
Mieszkańcy nadesłali 303 wypełnione formularze, spośród których 288 spełniało kryteria. 204 uczestników konsultacji wskazało, że Armia Krajowa powinna być uczczona w Krakowie pomnikiem, 29 osób zaproponowało utworzenie parku bądź skweru, w 19 formularzach wskazywano na: doposażenie oddziału Szpitala Uniwersyteckiego, konieczność opieki nad żyjącymi żołnierzami, utworzenie funduszu pomocy weteranom Armii Krajowej, otwarcie nowego pawilonu w Domu Pomocy Społecznej, stworzenie trasy turystycznej szlakiem Armii Krajowej, ale też nazwanie jednej ze szkół im. Armii Krajowej czy zainicjowanie cyklicznego biegu.
Spośród 204 zwolenników postawienia pomnika 120 osób opowiedziało się za wybudowaniem "Wstęgi pamięci" u stóp Wawelu, a 60 w ankietach poparło uczczenie AK-owców – pomnikiem w tradycyjnej formie lub obeliskiem w miejscu po pomniku Koniewa. Inne zaproponowane przez mieszańców lokalizacje to m.in. plac Inwalidów, park Jordana, Planty, Błonia czy otoczenie Muzeum AK.
W Muzeum AK odbędzie się wernisaż wystawy „Zaczęło się w Krakowie. Pierwsze lata konspiracji”
"Wszystkim, którzy uczestniczyli w konsultacjach – i to należy wyraźnie podkreślić - zależy na upamiętnieniu żołnierzy AK. I choć większość osób optowała za pomnikiem, pojawiły się też inne propozycje: działania edukacyjne czy też socjalne dedykowane żyjącym jeszcze weteranom" - powiedziała PAP Magdalena Doksa-Tverberg, dyrektor Wydziału Kultury i Dziedzictwa Urzędu Miasta Krakowa. "Podczas prezentacji raportu pojawił się pomysł, żeby lepiej wyeksponować istniejący na Powiślu pomnik Czynu Zbrojnego Żołnierzy Polski Walczącej zaprojektowany przez prof. Bronisława Chromego i zrewitalizować teren wokół" - dodała.
Ta propozycja pojawiła się także podczas konsultacji społecznych i będzie jedną z trzech dyskutowanych w czasie panelu obywatelskiego. Pod rozwagę jego uczestników poddane zostaną też: budowa "Wstęgi pamięci" pod Wawelem i upamiętnienie żołnierzy AK w miejscu pod dawnym pomniku marszałka Iwana Koniewa.
Panel obywatelski to metoda podejmowania decyzji przy współudziale mieszkańców wybranych losowo m.in. pod względem wieku, wykształcenia, miejsca zamieszkania, którzy wraz z ekspertami wypracowują konkretne rozwiązanie. Jak powiedział PAP zastępca dyrektora Wydziału Polityki Społecznej i Zdrowia UMK Matusz Płoskonka do 9 października potrwa otwarty konkurs ofert na organizację panelu.
"Panel mógłby się rozpocząć na przełomie października i listopada, a wszystkie spotkania odbyć w listopadzie" – powiedział PAP Płoskonka. Pierwsze spotkanie miałoby charakter informacyjny m.in. o wynikach dotychczasowych konsultacji, drugie byłoby poświęcone miejscu, w którym będą upamiętnieni AK-owcy, a trzecie - formie tego upamiętnienia. Do udziału w panelu ma być wylosowanych 60 osób plus 10 na ewentualne zastępstwa. Weźmie w nim udział także kilku ekspertów. Panel zakończy się głosowaniem i to rozwiązanie, które uzyska najwięcej punktów, będzie rekomendowane do realizacji.
Przeciwni organizowaniu panelu są członkowie Światowego Związku Żołnierzy AK. Kombatanci podczas prezentacji wyników raportu reagowali bardzo emocjonalnie i domagali się zrealizowania wcześniejszej uchwały Rady Miasta Krakowa o postawieniu pomnika na Bulwarze Czerwieńskim u stóp Wawelu. W konkursie wybrana została "Wstęga Pamięci" zaprojektowana przez zespół Alexandra Smagi.
"Uważamy, że pomnik powinien stanąć w miejscu, które po wcześniejszych konsultacjach społecznych dwukrotnie w swoich uchwałach potwierdziła Rada Miasta Krakowa. Lokalizacja +Wstęgi Pamięci+ w pobliżu Wawelu w pełni satysfakcjonowałaby kombatantów Polski Podziemnej, nie tylko tych z AK. Kolejne dyskusje i panele w tej sprawie uważamy za niepotrzebne i godzące w idee upamiętnienia Armii Krajowej w prestiżowym miejscu Krakowa" – powiedział PAP rzecznik Porozumienia Organizacji Kombatanckich i Niepodległościowych w Krakowie Jerzy Bukowski.(PAP)
autor: Małgorzata Wosion-Czoba
wos/aszw/
