Konserwatorzy zakończyli prace przy zabezpieczeniu części ruin krematorium III w byłym niemieckim obozie Auschwitz II-Birkenau, które trwały od wiosny tego roku – dowiedziała się w czwartek PAP od rzecznika Muzeum Auschwitz Bartosza Bartyzela.
„Prace zostały już zakończone. W ciągu kilku tygodni teren będzie dostępny dla zwiedzających Miejsce Pamięci” – powiedział Bartyzel.
Celem prac konserwatorskich było zabezpieczenie historycznej substancji obiektu przed dalszą degradacją. Objęły one ścianę południową wraz z przyległym fragmentem ściany zachodniej, zachowanymi elementami wnętrza rozbieralni, komory gazowej i hali pieców krematorium.
Ofiary KL Auschwitz
Konserwatorzy wzmocnili m.in. strukturę materiałową ścian i zabezpieczyli obiekt przed wodami opadowymi poprzez wykonanie drenażu powierzchniowego, a także odpowiedniej niwelacji terenu. Równolegle do robót budowlanych prowadzili działania konserwatorskie.
Wykonawcą zadania było konsorcjum dwóch firm z Krakowa. Jego koszt wyniósł blisko 1,5 mln zł.
Latem 2017 r. konserwatorzy zakończyli zabezpieczanie ścian północnej i zachodniej tego historycznego obiektu. Prace trwały rok. Poniżej poziomu gruntu wykonano m.in. palisadę z kolumn zbrojonych kształtownikami stalowymi, która ogranicza napór ziemi na ściany rozbieralni. Służy też zakotwieniu i zabezpieczeniu konstrukcji historycznego muru.
Przeprowadzone zostały również prace konserwatorskie, które obejmowały m.in. dezynfekcję, wzmocnienie i oczyszczenie muru, wymianę wtórnych spoin, wzmocnienie i zabezpieczenie pozostałości tynków, uzupełnienie ubytków cegieł, a także konserwację schodów prowadzących do dawnego pomieszczenia rozbieralni. Zabezpieczone zostały elementy metalowe.
Stan ruin dwóch największych krematoriów sukcesywnie się pogarszał, na co wpływ miały m.in. warunki atmosferyczne, naturalna erozja materiału budowlanego, a także nie zawsze odpowiedzialne zachowanie się grup zwiedzających.
Konserwacja ścian rozbieralni, obecna i ta sprzed dwóch lat, były kontynuacją projektu realizowanego w latach 2008-2009. Wówczas - dzięki wsparciu Fundacji Ronalda Laudera - ustabilizowany został grunt w pobliżu pozostałości po podziemnych komorach gazowych II i III, co uchroniło je przed całkowitym zawaleniem.
Niemcy uruchomili największe krematoria od 31 marca do 25 czerwca 1943 r. W każdym z dwóch większych (II oraz III) można było spalić do 1440 zwłok na dobę, a w mniejszych (IV i V) - 768 ciał. Kiedy zaczęły przyjeżdżać transporty z Węgier zagłada osiągnęła takie natężenie, że krematoria nie były już w stanie spopielić wszystkich zwłok. Zaczęto je spalać na wolnym powietrzu.
Przed ewakuacją obozu Niemcy zniszczyli krematoria. Do dziś zachowały się ruiny dwóch większych i fundamenty mniejszych.
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości. W 1947 r. powstało muzeum, które obejmuje byłe obozy Auschwitz I i Auschwitz II-Birkenau. (PAP)
autor: Marek Szafrański
szf/
