Wystawa „Ryszard Kaczorowski – ostatni Prezydent Drugiej Rzeczypospolitej – w stulecie urodzin”. Warszawa, 28.11.2019. Fot. PAP/Mateusz Marek
Ta inicjatywa ma przypomnieć jedną z najważniejszych postaci w najnowszej historii polski – powiedział w czwartek szef UdSKiOR Jan Józef Kasprzyk otwierając wystawę „Ryszard Kaczorowski – ostatni Prezydent Drugiej Rzeczypospolitej – w stulecie urodzin” na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie.
Wystawa składa się z plansz, na których można zobaczyć m.in. zdjęcia ostatniego prezydenta RP na uchodźstwie z różnych etapów jego życia w układzie chronologicznym, np. z legendarnym „Kurierem z Warszawy”, b. dyrektorem Radia Wolna Europa, dziennikarzem, pisarzem Janem Nowakiem Jeziorańskim, generałową Ireną Andersową oraz dziennikarką i pieśniarką Władą Majewską. Na wystawie można zapoznać się również z życiorysem prezydenta. Ekspozycja jest wzbogacona o zdjęcia, wydarzeń, w których brał udział Kaczorowski. Twórcy stworzyli również mapę wywózki Kaczorowskiego na Kołymę.
100 lat temu urodził się Ryszard Kaczorowski
"Ta niezwykle cenna inicjatywa ma przypomnieć tym, którzy spacerują po Krakowskim Przedmieściu, tym, którzy z kraju i spoza granic Rzeczpospolitej, przybywają do Warszawy, jedną z najważniejszych postaci w najnowszej historii polski" - powiedział Kasprzyk.
Kasprzyk zwrócił uwagę, że w życiorysie Kaczorowskiego, który obejmuje całe nasze najnowsze doświadczenie historyczne, "jak w pigułce zamyka się tragiczna, ale i chwalebna historia Polski".
"Tragiczna, bo determinowana tym, co było udziałem życia pana prezydenta i jego rówieśników w czasie II wojny światowej (...) oraz chwalebna, dlatego że jemu i jego przyjaciołom powierzony został najcenniejszy dar - przechowanie sztandaru niepodległej polski przez okres zniewolenia komunistycznego i przekazanie go w zupełnie innej rzeczywistości, w jakiej znalazła się Polska w 1990 r." - wyjaśnił.
W ocenie szefa UdSKiOR, "Kaczorowski był najszczęśliwszym z prezydentów II Rzeczpospolitej urzędujących na emigracji, na uchodźstwie, ponieważ to jemu opatrzność powierzyła ten ogromny honor przekazania władzy i insygniów władzy niepodległej Polski, tu nad Wisłę - w momencie, kiedy odzyskiwaliśmy suwerenność i niepodległość".
Kasprzyk przypomniał również, że podczas spotkań z młodym pokoleniem, już po 1990 r., Kaczorowski "starał się temu pokoleniu opowiadać o Polsce takiej, jaka być powinna". "Polsce, gdzie interes państwa i narodu stoi wyżej nad interes jednostki" - dodał. "Starał się przywracać i mówić o konieczności przywracania etosu służby, mówił wreszcie i powtarzał, że w jedności jest siła, a w niezgodzie i waśniach klęska i przywoływał na to przykłady z naszej smutnej historii" - dodał.
Prof. M. Wierzbicki: Ryszard Kaczorowski w każdym okresie życia zapisał się jako człowiek oddany Polsce
Prezes Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" Dariusz Piotr Bonisławski powiedział, że Kaczorowski przez wiele lat żyjąc na emigracji wpisywał się w misję Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" - "misję pracy nad wspieraniem osób, które żyją poza granicami kraju, które żyją czasami z tęsknotą w sercu" - wyjaśnił. Przypomniał, że Kaczorowski "połączył się ze Stowarzyszeniem +Wspólnota Polska+ w sposób bardzo mocny, ale tragiczny, będąc wspólnie z prezesem i byłym marszałkiem Sejmu Maciejem Płażyńskim, pasażerem lotu do Smoleńska" - dodał.
Dyrektor Centralnej Biblioteki Wojskowej, były dyrektor biura prezydenta RP Ryszarda Kaczorowskiego w Londynie dr Jan Tarczyński powiedział, że pracował z Kaczorowskim przez 20 lat i uczestniczył w jego życiu zawodowym i prywatnym. "Mój wspaniały szef był człowiekiem niezwykle empatycznym, dowcipnym, czułym na krzywdę innych i tolerancyjnym, ale bardzo stanowczym w sprawach zasadniczych" - mówił. Dodał, że był on "depozytariuszem majestatu przedwojennej Rzeczpospolitej".
Podczas wernisażu radny dzielnicy Rembertów Józef Melak, w imieniu prezesa Związku Piłsudczyków RP gen. Stanisława Władysława Śliwy, wręczył Kasprzykowi, Bonisławskiemu oraz Tarczyńskiemu ryngrafy, bo jak podkreślił "100. rocznica urodzin to okazja, aby podziękować ludziom, którzy blisko z nim współpracowali, i którzy cały czas podkreślają jego wielkie zasługi i wartości".
W otwarciu wystawy wzięły również udział Grażyna Pikulska z rodziny prezydenta Kaczorowskiego.
Wystawa jest objęta patronatem narodowym prezydenta RP Andrzeja Dudy. Została przygotowana przez Centralną Bibliotekę Wojskową przy współpracy stowarzyszenia Wspólnota Polska.
Ryszard Kaczorowski urodził się 26 listopada 1919 r. w Białymstoku. Po wybuchu II wojny światowej współtworzył konspiracyjne struktury Szarych Szeregów w Białymstoku. Po wojnie zdecydował się pozostać w Wielkiej Brytanii. W marcu 1986 r. został ministrem do spraw krajowych w Rządzie RP na Uchodźstwie. Dwa lata później ówczesny Prezydent RP na Uchodźstwie Kazimierz Sabbat wyznaczył go na swojego następcę. Po nagłej śmierci prezydenta Sabbata, 19 lipca 1989 r., objął urząd Prezydenta RP na Uchodźstwie jako szósty prezydent II Rzeczypospolitej. Zginął tragicznie 10 kwietnia 2010 r. w katastrofie prezydenckiego samolotu pod Smoleńskiem, wraz całą delegacją udającą się na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej. (PAP)
autor: Olga Łozińska
oloz/ agz/
