Londyn, 03.12.2019. Prezydent Andrzej Duda (P) podczas uroczystości wręczenia pośmiertnej nominacji na stopień generała brygady płk. Franciszkowi Kornickiemu oraz nominacji na stopień podporucznika, a także wręczenia Krzyża Zesłańców Sybiru i Złotego Medalu za Zasługi dla Obronności Kraju Johnowi Franklinowi. W stolicy Wielkiej Brytanii trwa dwudniowe Spotkanie Szefów Państw i Rządów NATO, zorganizowane w związku z 70. rocznicą podpisania Traktatu Północnoatlantyckiego. Fot. PAP/W. Olkuśnik
Prezydent Andrzej Duda w polskiej ambasadzie w Londynie nadał pośmiertną nominację na stopień generała brygady pilotowi pułkownikowi Franciszkowi Kornickiemu oraz wręczył nominację na stopień podporucznika, a także Krzyż Zesłańców Sybiru, Johnowi Franklinowi.
Nominację generalską dla pułkownika Kornickiego odebrał jego syn Richard Kornicki. John Franklin odebrał też z rąk szefa MON Mariusza Błaszczaka Złoty Medal za Zasługi dla Obronności Kraju.
Prezydent odznaczył też Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej 97-letniego pilota Jana Stangreciuka (Jan Black), który podczas II wojny światowej służył jako strzelec pokładowy bombowców z Dywizjonu 300.
II wojna światowa: Kampania wrześniowa
Duda zaznaczył, że to są bardzo wzruszające momenty, gdy widzimy młodych kiedyś polskich żołnierzy, polskich lotników, których losy splotły się w II wojny światowej. "Przeszli różne drogi do tego, by bronić najpierw brytyjskiego, a później walczyć o wolne niebo nad Europą; te drogi były bardzo różne, a z drugiej strony tak symboliczne" - powiedział prezydent.
Poznanianka odznaczona przez prezydenta za ratowanie Żydów w czasie II wojny światowej
"Dziękujemy za bohaterstwo, za ten widomy znak, który panowie swoją walką i postawą dawaliście, kim są Polacy. Dawaliście od początku do samego końca swojej służby wojskowej świadectwo, że Polacy niezłomnie będą walczyli o wolną i niepodległą ojczyznę, zawsze będą o niej pamiętali i nigdy nie będą szczędzili dla niej krwi, także gotowi przelać krew za wolność innych" - dodał.
Duda wyraził przekonanie, że to także zasługa odznaczonych, iż przyjęto Polskę do Sojuszu Północnoatlantyckiego, jako to państwo, które daje gwarancję, że jego żołnierze będą stawali do walki "za wolność naszą i waszą", że nie będą się wahali iść i bronić innych.
"To właśnie dzięki waszemu świadectwu, waszej gotowości (...), dzięki temu, że nie wahaliście się i walczyliście do samego końca, nawet wtedy, kiedy zrozumieliście, że sprawa Polski jest w trudnym położeniu. Walczyliście o wolność nie tylko swoją, ale także i innych, o wolność Europy, wszystkich krajów, które były okupowane przez Niemców" - mówił prezydent.
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski dla żołnierza AK Zbigniewa Radłowskiego
Podziękował odznaczonym "za tamtą gotowość, bohaterstwo, za tamto świadectwo, a przede wszystkim za wierną, niezachwianą służbę dla Rzeczpospolitej". "To dzięki waszemu bohaterstwu, waszemu trudowi, waszej walce, możemy dzisiaj z uśmiechem stawać przed wami jako władze niepodległej i suwerennej Rzeczypospolitej będącej częścią NATO i Unii Europejskiej" - dodał polski przywódca.
Szef MON Mariusz Błaszczak podkreślił, że odznaczeni są wzorem do naśladowania dla dzisiejszych żołnierzy Wojska Polskiego. "Dziękuję za waszą postawę, za to że strzegliście nieba Wielkiej Brytanii przed atakami niemieckimi" - mówił, zwracając uwagę, że polscy żołnierze walczyli na wszystkich frontach II wojny światowej.
Jan Stangreciuk podkreślił, że nigdy nie oczekiwał zaszczytów w zamian za swoją służbę. Podziękował za odznaczenie w imieniu "tych, których już z nami nie ma".
"Polska jest wielką wartością. Brońcie jej i strzeżcie, bo dzięki niej wszyscy żyjemy" - apelował.
W ceremonii uczestniczyła też pierwsza dama Agata Kornhauser-Duda.
Generał brygady Franciszek Kornicki urodził się 18 grudnia 1916 roku w Wereszynie. Ukończył Wyższą Szkołę Oficerską Sił Powietrznych w Dęblinie i walczył w obronie Polski podczas kampanii wrześniowej w 1939 roku. Następnie odbył dalsze szkolenie bojowe we Francji zanim przybył do Anglii. Uczestniczył w instruktażu u boku pilotów Dywizjonu 303 podczas Bitwy o Anglię, ale nie brał udziału w lotach operacyjnych aż do roku 1941.
Franciszek Kornicki, w 1943 r. obejmując dowództwo nad Dywizjonem 308, został najmłodszym polskim dowódcą dywizjonu lotniczego. We wrześniu 2017 r. wygrał plebiscyt brytyjskiego Muzeum RAF na „People’s Spitfire pilot”. W czerwcu 2018 r. odsłonięto w muzeum pełnowymiarową podobiznę płk. Kornickiego.
W 1943 roku, obejmując dowództwo nad Dywizjonem 308, został najmłodszym polskim dowódcą dywizjonu lotniczego. Za zasługi wojenne został odznaczony m.in. Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, trzykrotnie Krzyżem Walecznym, a także Złotym Medalem "Za zasługi dla obronności kraju". Zmarł 16 listopada 2017 roku w wieku 100 lat.
We wrześniu 2017 roku Kornicki wygrał plebiscyt brytyjskiego Muzeum RAF na „People’s Spitfire pilot”. W czerwcu 2018 roku odsłonięto w muzeum pełnowymiarową podobiznę Kornickiego.
John Franklin (Mieczysław Frąckiewicz) po wybuchu II wojny światowej, a następnie inwazji Związku Sowieckiego na Polskę, został wraz z rodziną zesłany na Syberię. Na mocy układu Sikorski-Majski z 1941 roku wstąpił w szeregi Wojska Polskiego formowanego na terytorium Związku Sowieckiego pod dowództwem generała Władysława Andersa, z którym następnie wymaszerował do Iranu. W 1943 roku został skierowany do Wielkiej Brytanii, gdzie po odbyciu szkolenia w ośrodkach szkoleniowych brytyjskich Królewskich Sił Powietrznych (RAF), m.in. w 8 AGS Evanton oraz 6 OTU Silloth rozpoczął służbę w 304. Dywizjonie Bombowym im. Ziemi Śląskiej, jako członek personelu pokładowego. W trakcie działań operacyjnych pełnił obowiązki na stanowisku operatora radaru pokładowego. Ze służby wojskowej w RAF został zwolniony w 1948 roku.
Za udział w działaniach wojennych został odznaczony m.in. polskim Krzyżem Walecznych oraz brytyjskimi Gwiazdą za Wojnę 1939-45 oraz Gwiazdą Atlantyku. Franklin na początku listopada obchodził swoje 100. urodziny.
Jan Stangreciuk (Jan Black) podczas II wojny światowej służył jako strzelec pokładowy bombowców z Dywizjonu 300 na samolotach typu Lancaster, Wellington i Halifax. Do Wielkiej Brytanii przyjechał jako ochotnik z Argentyny - dokąd dotarł podczas wojny - by wstąpić do polskiego lotnictwa i móc wziąć udział w walkach.
W 1943 roku odniósł poważne poparzenia, ratując się z płonącego samolotu podczas awaryjnego lądowania. Po półrocznym pobycie w szpitalu, został przekierowany do Gunnery School w Szkocji, gdzie był instruktorem lotnictwa. Po trzech miesiącach poprosił, by przywrócić go do Dywizjonu 300, mimo że wymagane było dalsze leczenie. Od 1945 do 1948 roku służył w kontroli lotnictwa w Andover.
Stangreciuk należy do Guinea Pig Club (klub społeczny stanowiący sieć wzajemnego wsparcia brytyjskich i sojuszniczych pilotów i załóg rannych podczas II wojny światowej), jest ostatnim polskim członkiem tej organizacji.
Z Londynu Marzena Kozłowska (PAP)
mzk/ rbk/ kib/ ap/
