Elie Wiesel. Fot. PAP/EPA
Żydowski pisarz, więzień Auschwitz, twórca terminu Holocaust i laureat Pokojowej Nagrody Nobla Elie Wiesel został uhonorowany tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego. Wyróżnienie wręczono podczas uroczystości w Muzeum Holocaustu w Waszyngtonie.
Laudację podczas uroczystości, w której uczestniczyli przedstawiciele świata kultury i nauki oraz ocaleni z Holokaustu, wygłosił promotor doktoratu prof. Henryk Samsonowicz.
W swoim wystąpieniu przybliżył życiorys Wiesela podkreślając jego doświadczenia z pobytu w Auschwitz, wyjazd do USA, a także wyróżnienie Pokojową Nagrodą Nobla oraz znajomość z Janem Karskim.
"Doktorat nadawany takiej postaci jest zaszczytem dla państwa i uczelni, która to czyni" - dodał prof. Samsonowicz, który odczytał po łacinie akt nadania doktoratu honoris causa, wręczony następnie przez prorektora UW prof. Włodzimierza Lengauera.
Wiesel, dziękując za wyróżnienie podkreślił, że jest związany z Polską od dawna. Najpierw, z Polską pod jarzmem hitlerowskim, poprzez tragiczne doświadczenia KL Auschwitz, potem powojenną. Wspominał także wieloletnią przyjaźń w prof. Bronisławem Geremkiem i znajomość z Janem Karskim.
Wiesel, dziękując za wyróżnienie podkreślił, że jest związany z Polską od dawna. Najpierw, z Polską pod jarzmem hitlerowskim, poprzez tragiczne doświadczenia KL Auschwitz, potem powojenną. Wspominał także wieloletnią przyjaźń w prof. Bronisławem Geremkiem i znajomość z Janem Karskim.
W jego ocenie, nie wyciągnięto wniosków z tragedii Auschwitz, a antysemityzm i ksenofobia są nadal obecne. Dlatego za niezwykle ważne uznał międzyludzką solidarność, wolność i przyjaźń, które dają nadzieję na przyszłość.
Na zakończenie uroczystości dyrektor Muzeum Holocaustu Sara Bloomfield wręczyła Wieselowi listy gratulacyjne od prezydenta Bronisława Komorowskiego i b. prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego.
Elie Wiesel żydowski pisarz, więzień Auschwitz, jest znanym działaczem na rzecz praw człowieka, twórcą terminu Holocaust stosowanego dla określenia zagłady Żydów w czasie II wojny światowej. Wielokrotnie angażował się w obronie uciskanych i prześladowanych mniejszości narodowych. Za swoją działalność otrzymał w 1986 r. Pokojową Nagrodę Nobla. Jest określany jako "posłaniec ludzkości".
W latach 1980-1986 Wiesel był przewodniczącym amerykańskiej Rady Pamięci Holocaustu. Zainicjował budowę Amerykańskiego Muzeum Pamięci o Zagładzie (United States Holocaust Memorial Museum). W 2005 r. przyznano mu odznaczenie "Dignitas Humana Award".
Urodził się w 1928 roku w miasteczku Sygiet w Rumunii, w ortodoksyjnej rodzinie chasydzkiej. W 1944 r. wszystkich Żydów z miasteczka deportowano do obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Matka i młodsza siostra Elie Wisela nie przeżyły Auschwitz. Wiesel po Auschwitz trafił do obozu w Buchenwaldzie; tam wraz z dwiema starszymi siostrami doczekał wyzwolenia w 1945 r. przez oddziały aliantów.
Po wojnie 17-letni Wiesel zamieszkał w Paryżu, gdzie na Sorbonie rozpoczął studia z literatury, psychologii i filozofii. Zajął się też dziennikarstwem, współpracując z czasopismami francuskimi i izraelskimi.
W 1956 r. opublikował 800-stronicową książkę pt. "Un di Velt Hot Geshvign" ("A świat pozostał milczący"), napisaną w języku jidysz.
W 1958 r. ukazała się na wpół autobiograficzna powieść Wiesela pt. "Noc". Stała się bestsellerem. Od tamtej pory Wiesel napisał ponad 50 innych utworów; były to - powieści; opowiadania; dramaty; opowieści chasydzkie i talmudyczne; eseje.
W 1963 r. przyjął obywatelstwo amerykańskie. Na amerykańskich uczelniach dał tysiące wykładów, w których koncentrował się na sytuacji Żydów i innych narodów cierpiących prześladowania z powodu swojego wyznania, rasy czy pochodzenia. Wykładał w nowojorskim City College oraz na Boston University, na którym uzyskał tytuł profesora nauk humanistycznych oraz profesora filozofii. Otrzymał tytuł doktora honoris causa wielu uczelni, a w 1990 r. został kawalerem francuskiej Legii Honorowej.
Elie Wiesel w 2008 r. otrzymał doktorat h.c. Uniwersytetu Gdańskiego. Uhonorowany także Nagrodą Orła Jana Karskiego za "lekcję, jak rozpoznawać absolutne zło Holocaustu". (PAP)
akn/ abe/
