Kwestia pamięci historycznej, sprawa odszkodowań i zwrotu utraconych dóbr kultury – to skutki II wojny światowej, które nie zostały przezwyciężone. Można powiedzieć, że w tych sferach wojna nie została ostatecznie zamknięta – powiedział minister kultury i dziedzictwa narodowego, wicepremier prof. Piotr Gliński podczas otwarcia konferencji na temat II wojny światowej.
Wicepremier Gliński otworzył międzynarodową konferencję naukową „Brzemię zwycięstwa. II wojna światowa i jej skutki z perspektywy 75 lat od jej zakończenia”, organizowaną przez Muzeum Historii Polski w rocznicę podpisania kapitulacji Niemiec 8 maja 1945 r. Zdaniem ministra kultury i dziedzictwa narodowego celem tej i innych konferencji naukowych powinno być budowanie pamięci o różnych doświadczeniach historycznych Europy Zachodniej – wyzwolonej spod okupacji niemieckiej – oraz Europy Środkowej, która w wyniku wojny została podporządkowana ZSRS.
„Pod osłoną bagnetów Armii Czerwonej zostały zaprowadzone nowe totalitarne porządki. Państwa bałtyckie utraciły niepodległość, a Polska i kraje położone na południe od niej zostały podporządkowane Związkowi Sowieckiemu. Prasa, rządy, a nawet gospodarka zostały poddane totalitarnej komunistycznej władzy i jej zbrodniczej ideologii” – podkreślił prof. Gliński.
W jego opinii konieczne jest również przypominanie obszarów, w których skutki konfliktu nie zostały jeszcze przezwyciężone. „Pierwszy to kwestia pamięci historycznej w Europie, która jest inna na Zachodzie, inna w Rosji, a inna w Europie Środkowo-Wschodniej, druga – to pewne prawne spory, które nie zostały zakończone mimo upływu 75 lat, takie jak choćby kwestia odszkodowań i zwrotu utraconych dóbr kultury” – dodał wicepremier. Jego zdaniem istotne jest także podtrzymywanie dyskusji o II wojnie, szczególnie w ramach spotkań historyków z wielu krajów.
Konferencja jest największym wydarzeniem naukowym organizowanym w tym roku przez Muzeum Historii Polski. Partnerami przedsięwzięcia są Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia, Europejska Sieć Pamięć i Solidarność oraz Muzeum II Wojny Światowej.
„Czy narody Europy Zachodniej pamiętają o wojnie tak samo, jak mieszkańcy środkowej i wschodniej części kontynentu? Kto kształtuje wyobrażenia o wydarzeniach II wojny: historycy czy twórcy kultury masowej?” – to niektóre z głównych pytań, na które zamierzają odpowiedzieć badacze historii najnowszej z Polski, Czech, Litwy, Niemiec, Rosji, Ukrainy i Wielkiej Brytanii.
Konferencja składa się z trzech paneli tematycznych. Pierwszy został poświęcony pamięci o II wojnie: kultywowaniu, zapominaniu, a w końcu – jej politycznym wykorzystaniu. W drugim goście omawiają prawne problemy wynikające z II wojny, takie jak kwalifikacja poszczególnych zbrodni jako ludobójstwa, wzajemne uznawanie granic czy zasadność odszkodowań. W trzeciej części badacze będą dyskutować o tym, w jakim stopniu wejście Armii Czerwonej było dla krajów Europy Środkowo-Wschodniej wyzwoleniem, a w jakim nową okupacją, a także o tym, jak upadek komunizmu wpłynął na studia nad II wojną światową.
Konferencja transmitowana jest na profilu MHP na portalu Facebook, na kanale YouTube – MuzHPtv, oraz na profilach FB pozostałych organizatorów wydarzenia.
Michał Szukała (PAP)
szuk / skp /