Dwie minuty ciszy ku pamięci poległych w czasie II wojny światowej rozpoczęły w piątek przed południem brytyjskie obchody 75. rocznicy zakończenia walk w Europie. Zwieńczeniem uroczystości będzie wieczorne przemówienie królowej Elżbiety II.
Rocznicowe obchody zainaugurował następca tronu, książę Karol, który wraz z małżonką księżną Camillą złożył kwiaty na terenie królewskiej posiadłości Balmoral w Szkocji pod niewielkim pomnikiem upamiętniającym poległych.
Równocześnie na dwie minuty zatrzymała się w ciszy niemal cała Wielka Brytania z premierem Borisem Johnsonem na czele. Kwiaty złożono też pod wieloma pomnikami upamiętniającymi poległych w czasie II wojny światowej.
Wcześniej samoloty Red Arrows, zespołu akrobacyjnego Royal Air Force, przeleciały nad Pałacem Buckingham zostawiając na niebie smugi w kolorach brytyjskiej flagi - czerwonym, białym i niebieskim. W tym samym czasie myśliwce Typhoon przeleciały nad Edynburgiem, Cardiff i Belfastem, a dwa zabytkowe samoloty z czasów II wojny światowej nad klifami w Dover.
Rocznicowe uroczystości zostały bardzo ograniczone z powodu trwającej epidemii koronawirusa i ze względu na obowiązujące w związku z nią zakazy wychodzenia z domów bez potrzeby i gromadzenia się. Do tej sytuacji nawiązał Boris Johnson w opublikowanym nagraniu wideo.
"Nie możemy organizować parad i uroczystości ulicznych, którymi cieszyliśmy się w przeszłości, ale my wszyscy, którzy urodziliśmy się po 1945 roku, jesteśmy w pełni świadomi, że wszystko, co najbardziej cenimy, zawdzięczamy pokoleniu, które wygrało II wojnę światową" - powiedział brytyjski premier.
"Przetrwaliśmy i w końcu zwyciężyliśmy dzięki heroizmowi niezliczonych zwykłych ludzi, którzy być może dziś są starsi, ale którzy kiedyś nieśli na swych barkach los wolności" - dodał.
Po południu Johnson, a także członkowie rodziny królewskiej mają prowadzić rozmowy wideo z weteranami wojny, którzy w pierwotnych planach mieli przejść w paradzie zwycięstwa na The Mall, reprezentacyjnej alei w centrum Londynu.
Ponadto stacja BBC nada specjalny program rocznicowy, w którym wyemituje przemówienie ówczesnego premiera Winstona Churchilla ogłaszającego koniec wojny w Europie oraz Johnsona na temat znaczenia tych wydarzeń. Specjalne rozważania wygłosi najwyższy rangą duchowny Kościoła Anglii, arcybiskup Canterbury Justin Welby.
Wieczorem Brytyjczycy mają wyjść przed domy i wspólnie odśpiewać utwór 103-letniej Very Lynn "We'll Meet Again", który stał się symbolem nadziei w czasach II wojny światowej.
Natomiast o godz. 21 wyemitowane zostanie specjalne przemówienie Elżbiety II do narodu - dokładnie 75 lat po wystąpieniu radiowym jej ojca Jerzego VI. Po nim następca tronu książę Karol odczyta zapiski z jego dzienników z dnia 8 maja 1945 roku.
Z Londynu Bartłomiej Niedziński (PAP)
bjn/ ap/