Akcję zapalania zniczy w miejscach śmierci Polaków w czasie II wojny światowej w województwach: wielkopolskim, pomorskim, śląskim, kujawsko–pomorskim i łódzkim, czyli na terenach włączonych do III Rzeszy, organizują regionalne rozgłośnie polskiego radia i oddziały IPN.
Akcja społeczna "Zapal znicz pamięci" ma być wyrazem pamięci o ofiarach wojny na ziemiach polskich oraz o historii terroru i okupacji hitlerowskiej na terenach włączonych do Rzeszy po 1939 roku. Znicze zapłoną 21 października.
Zaraz po wkroczeniu do Polski we wrześniu 1939 r. Niemcy rozpoczęli likwidację polskich elit na ziemiach wcielonych do III Rzeszy. W ramach „akcji Tannenberg” zamordowano najbardziej aktywnych przedstawicieli polskiego społeczeństwa: inteligencji, duchowieństwa, ziemiaństwa, urzędników państwowych, oficerów, powstańców śląskich i wielkopolskich, działaczy społecznych i politycznych. Do końca 1939 roku zamordowano 40 tys. osób.
Akcja społeczna "Zapal znicz pamięci" ma być wyrazem pamięci o ofiarach wojny na ziemiach polskich oraz o historii terroru i okupacji hitlerowskiej na terenach włączonych do Rzeszy po 1939 roku. Znicze zapłoną 21 października.
„Chcemy przywrócić pamięć o Polakach mieszkających podczas II wojny światowej na ziemiach wcielonych do III Rzeszy. Wiedza o tym nie przebiła się do wyobraźni i pamięci zbiorowej, która jest budowana poprzez seriale opowiadające o Generalnym Gubernatorstwie i ewentualnie o Kresach Wschodnich” – powiedziała w poniedziałek PAP Anna Gruszecka z Polskiego Radia Merkury w Poznaniu, pomysłodawczyni i współorganizatorka akcji.
Oddziały Instytutu Pamięci Narodowej wytypowały pięć osób, których losy będą symbolizowały wszystkich zamordowanych.
Są to: Maria Jadwiga Kotowska, sanitariuszka podczas I wojny, zakonnica i nauczycielka, zamordowana w lasach piaśnickich (Pomorze); Leon Barciszewski, działacz polonijny w Niemczech, konsul RP, samorządowiec, prezydent Bydgoszczy, rozstrzelany wraz z synem w tym mieście; Gerard Linke, nauczyciel i harcerz z Nekli, rozstrzelany w publicznej egzekucji w Kostrzynie (Wielkopolskie) po wskazaniu przez niemieckiego kolegę; Aleksander Margolis, ojciec żony Marka Edelmana, łódzki lekarz i społecznik, działacz Bundu, który nie opuścił swoich pacjentów i został zamordowany pod Łodzią oraz ppłk Władysław Kiełbasa, zawodowy oficer, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, poległ podczas kampanii wrześniowej na Śląsku.
Dotychczas akcja „Znicze pamięci” była trzykrotnie organizowana w Wielkopolsce. Dzień akcji nawiązuje do rocznic 20, 21 i 23 października 1939 roku, kiedy to w czternastu miastach Wielkopolski, w publicznych egzekucjach, zamordowano prawie 300 przedstawicieli wielkopolskich elit.
Lista wszystkich miejsc kaźni, przygotowana przez oddziały IPN, znajduje się na stronie internetowej Instytutu.(PAP)
kpr/ ls/ jra/