Więźniowie z pierwszego transportu Polaków do KL Auschwitz na dworcu kolejowym w Tarnowie. Fot. Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau
Program czerwcowych obchodów 80. rocznicy deportacji Polaków do niemieckiego obozu Auschwitz będzie dostosowane do ograniczeń wynikających z epidemii koronawirusa, dlatego nie będzie miał charakteru masowego. Wiele wydarzeń odbędzie się w internecie – podaje Muzeum Auschwitz.
14 czerwca 1940 r., gdy Niemcy deportowali do Auschwitz 728 Polaków, uważany jest za dzień, w którym zaczął funkcjonować ten obóz.
Kulminacją rocznicowych odchodów, którym patronuje prezydent Andrzej Duda, będzie msza św., którą 14 czerwca w Centrum św. Maksymiliana w podoświęcimskich Harmężach odprawi biskup bielsko-żywiecki Roman Pindel. Nastąpi tego dnia też symboliczne upamiętnienie wydarzeń sprzed 80 lat na terenie byłego obozu Auschwitz I.
Polacy w KL Auschwitz
Muzeum poinformowało, że wydarzenia będą transmitowane.
„14 czerwca w godzinach od 15 do 17 będzie możliwe indywidualne wejście na teren Miejsca Pamięci i złożenie wieńców oraz zniczy pod Ścianą Śmierci na dziedzińcu Bloku 11. Na teren Muzeum będą mogły wchodzić w odstępach czasowych maksymalnie dwie osoby przy zachowaniu obowiązujących rygorów sanitarnych” – podało w komunikacie.
14 czerwca 1940 r. do KL Auschwitz z więzienia w Tarnowie dotarł pierwszy transport 728 polskich więźniów politycznych. Wśród deportowanych byli m.in. żołnierze kampanii wrześniowej, którzy usiłowali przedrzeć się na Węgry, członkowie podziemnych organizacji niepodległościowych, gimnazjaliści i studenci.
Spośród więźniów z pierwszego transportu wojnę przeżyło 239. Pozostali zginęli w obozie lub ich dalszy los nie jest znany. Ostatni z więźniów pierwszego transportu – Kazimierz Albin – odszedł 22 lipca ub.r.
Rocznica pierwszego transportu polskich więźniów do KL Auschwitz
W Auschwitz Niemcy uwięzili ok. 150 tys. Polaków. Połowa z nich tam zginęła, a wielu kolejnych po przeniesieniu do innych obozów.
W pierwszym okresie istnienia obozu więzieni byli głównie Polacy, dla których Niemcy go założyli. W połowie 1942 r. ich liczba zrównała się z Żydami. Od 1943 r. liczba więźniów żydowskich stanowiła już większość. W KL Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 miliona osób, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości. Obóz Auschwitz został wyzwolony 27 stycznia 1945 r. przez Armię Czerwoną.
Organizatorami oficjalnych uroczystości oprócz Muzeum są m.in. lokalne samorządy, krakowski oddział IPN, fundacje i stowarzyszenia zajmujące się kultywowaniem pamięci o ofiarach, diecezja bielsko-żywiecka, franciszkanie, oświęcimskie Centrum Żydowskie i stowarzyszenie Romów.
Od 2006 r. dzień 14 czerwca obchodzony jest w Polsce jako Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady. (PAP)
autor: Marek Szafrański
szf/ itm/
