Przed tzw. tablicą papieską na Westerplatte w Gdańsku odbyły się piątek obchody 33. rocznicy wizyty Jana Pawła II w Trójmieście. Uroczystości upamiętniające tamto wydarzenie przygotował gdański oddział Instytutu Pamięci Narodowej razem ze Stowarzyszeniem „Godność”.
Pielgrzymka w czerwcu 1987 roku była trzecią podróżą apostolską Jana Pawła II do Polski. Przebiegała pod hasłem "Do końca ich umiłował". Ojciec Święty odwiedził wtedy Warszawę, Lublin, Tarnów, Kraków, Szczecin, Częstochowę, Łódź, Gdańsk i Gdynię.
W Trójmieście Jan Paweł II przebywał 11 i 12 czerwca. Na kartach historii zapisało się spotkanie papieża z młodzieżą na Westerplatte. To wówczas padły słowa: "Każdy z was, młodzi przyjaciele, znajduje też w życiu jakieś swoje Westerplatte. Jakiś wymiar zadań, które musi podjąć i wypełnić. Jakąś słuszną sprawę, o którą nie można nie walczyć. Jakiś obowiązek, powinność, od której nie można zdezerterować" – mówił Ojciec Święty.
Z kolei w trakcie mszy św. odprawionej na gdańskiej Zaspie papież powiedział m.in. "Jeden drugiego brzemiona noście - to zwięzłe zdanie Apostoła jest inspiracją dla międzyludzkiej i społecznej solidarności. Solidarność to znaczy jeden i drugi, a skoro brzemię, to brzemię niesione razem, we wspólnocie. A więc nigdy: jeden przeciw drugiemu".
W uroczystościach upamiętniających tamte wydarzenia zorganizowanych w piątek na Westerplatte udział wzięli przedstawiciele Stowarzyszenia "Godność" na czele z prezesem Czesławem Nowakiem, dyrektor gdańskiego oddziału IPN prof. Mirosław Golon, dyrektor Muzeum II Wojny Światowej dr Karol Nawrocki, proboszcz bazyliki św. Brygidy w Gdańsku ks. Ludwik Kowalski, europosłanka Anna Fotyga, poseł Kazimierz Smoliński oraz gdańscy radni z ramienia Prawa i Sprawiedliwości.
Obchody rozpoczęły się wspólną modlitwą. Złożono też wieńce pod tablicą papieską. Następnie odbyły się okolicznościowe wystąpienia gości, którzy podkreślali, że słowa Ojca Świętego wypowiedziane w Gdańsku mają charakter uniwersalny i ponadczasowy.
„To był bardzo ważny moment dla nas wszystkich. Wtedy nie wiedzieliśmy, jaka jest przed nami przyszłość, ale te słowa wlały w nasze serca i umysły nadzieję, dały nam pewność, że jeżeli podejmiemy trud, zwyciężymy. Tak jak zwyciężyli żołnierze na Westerplatte. Niektórzy podnoszą, że wtedy była to przegrana walka, ale w dłuższej perspektywie było to wielkie zwycięstwo. Możemy być wdzięczni Ojcu Świętemu za to, że dał nam siłę, która również teraz motywuje nas do dalszego działania. Do realizacji celów, które uważamy za słuszne i ważne” - mówił wojewoda pomorski Dariusz Drelich.
Prof. Mirosław Golon zwrócił uwagę, że pielgrzymki Jana Pawła II do rodzinnego kraju miały ogromny wpływ na bieg historii Polski.
„Pierwsza pielgrzymka poprzedziła zerwanie się do walki o niepodległość i powstanie Solidarności. Nie byłoby Solidarności, gdyby nie wizyta Ojca Świętego w 1979 r., gdyby nie Kościół” – powiedział prof. Golon. „Niewątpliwie to zwycięstwo, które zaczęło się w 1989 roku poprzedziła między innymi ta trzecia wizyta, która miała miejsce w Gdańsku 12 czerwca, dokładnie 33 lata temu" - dodał.
Dyrektor gdańskiego oddziału IPN podkreślił, że przesłanie Ojca Świętego skierowane do młodzieży zebranej na Westerplatte wciąż jest aktualne. "Oznacza ono walkę o dobro, aby świat i ludzie byli lepsi. Abyśmy nie poddali się złu. Byśmy wygrali walkę z zagrożeniami ekonomicznymi, chorobami” – wyjaśnił prof. Golon.
Zwrócił także uwagę, że wciąż trwa walka o to, aby to ważne w historii Polski miejsce było godnie upamiętnione. Z kolei dyrektor Muzeum II Wojny Światowej dr Karol Nawrocki zapowiedział, że w ciągu najbliższych pięciu lat na Westerplatte powstanie muzeum.
Muzeum będzie poświęcone również św. Janowi Pawłowi II. „Słowa Ojca Świętego, wypowiedziane tutaj na Westerplatte zachęcają do aktywności społecznej, ale papież Polak 12 czerwca 1987 roku powiedział tutaj coś jeszcze. W odniesieniu do Westerplatte użył sformułowania +dom przyszłości+. Jan Paweł II ekstrapolował wszystkie te wartości, wychodzące z pola bitwy Westerplatte najpierw w wiek XX a teraz one przechodzą w wiek XXI. Papież powiedział też, że aby historii bronić, trzeba ją najpierw poznać i zrozumieć. Dlatego w tym miejscu wybudujemy muzeum, które będzie służyć Polsce i Polakom" - oświadczył Nawrocki.
Anna Fotyga zwróciła uwagę, że wizycie Jana Pawła II na Wybrzeżu w 1978 r. towarzyszyły „intensywne akcje milicji skierowane przeciwko demokratycznej opozycji".
„Te obrazy szykujących się do akcji oddziałów ZOMO i potem obrona nas wszystkich przez Ojca Świętego to dychotomia polskich postaw, która nadal gdzieś podskórnie w nas drzemie. Obrona Westerplatte to jest dla nas wyzwanie na teraz. W ciągu najbliższych dni mamy takie zadania, które nakazują nam bronić dziedzictwa i myśli świętego papieża Jana Pawła II. Zmobilizujmy się i zróbmy to razem" - mówiła europosłanka.
Poseł PiS Kazimierz Smoliński powiedział, że jednym z takich zadań, jakie stoją przed polskimi parlamentarzystami jest przyjęcie projektu noweli ustawy o IPN, która zakłada, że zbrodnie komunistyczne nie ulegną przedawnieniu.
"1 sierpnia nastąpi przedawnienie karalności zbrodni komunistycznych, które nie stanowią zbrodni zabójstwa lub zbrodni wojennych i przeciwko ludzkości. Nie możemy do tego dopuścić. W przyszłym tygodniu projekt ten będzie przedmiotem obrad. Jestem przekonany, że zostanie on uchwalony nawet przy obstrukcji izby drugiej izby parlamentu i zdąży wejść w życie" - zaznaczył Smoliński.
Obchodom towarzyszyła prezentacja wystawy IPN "To jest nasza Ojczyzna - to jest nasze +być+ i nasze +mieć+. Jan Paweł II w Trójmieście - czerwiec 1987", przygotowana trzy lata temu z okazji 30. rocznicy wizyty Jana Pawła II w Gdańsku i w Gdyni. Jej autorami są archiwiści z gdańskiego oddziału IPN Sławomir Formella i Elżbieta Strehlau.
Na ekspozycję składa się 13 dwustronnych paneli prezentujących najważniejsze wydarzenia związane z przebiegiem wizyty Jana Pawła II w Trójmieście w 1987 r. Znalazły się tam liczne fotografie dokumentujące pobyt papieża na Wybrzeżu, informacje przypominające tło historyczne tej papieskiej podróży apostolskiej, a także informacje na temat przebiegu wizyty i najważniejsze cytaty z kazań i innych wystąpień, które miału miejsce w jej trakcie.
Wystawa ma za zadanie przypomnieć ponadczasowe słowa homilii i ukazać wpływ wizyty Ojca Świętego na sytuację w kraju i ówczesne postawy społeczne. Na Westerplatte będzie można ją obejrzeć do 30 czerwca. (PAP)Autorka: Anna Machińska
anm/ wj/